"Çanakkale geçilmez" tarihi sözü kim söyledi?

Çanakkale Savaşlarında cephe gerisinde menzil hastanesi olarak kullanılan ve günümüzde Edirne’nin Keşan ilçesinde kent müzesi olarak restore edilen eski hastane binasıyla ilgili hazırlanan ‘Siperin Ardı’ belgeselinin galası yapıldı.

Selim Sesler Konferans ve Tiyatro Salonu’nda gerçekleştirilen galaya, belgesele danışmanlık yapan Tarihçi-Yazar Prof. Dr. İlber Ortaylı, da katıldı.

Çanakkale’nin tarihte çeşitli yorumlara neden olduğunu ifade eden Ortaylı, yaptığı konuşmada şunları söyledi:

“Şairin dediği gibi Çanakkale şehitlerini ‘bedrin aslanları ancak bu kadar şanlı idi’ dedi. Tabi çok mutaassıp bazı Müslümanlar ‘kantarın topuzunu kaçırdın’ dediler. Ben öyle düşünmüyorum. O zamanda öyle düşünmeyenler vardı. İslamiyet’in çok ağır darbeler yediği ve şayet yenilip gitseydik ancak egzotik bir dil olarak Müslümanların seyyar bir şekilde başka din grupları ve milliyetlerinin idaresinde yaşayacakları adeta bir nevi 2 bin yıllık sıkıntı çekecekleri bir devre girmiştik. Tabi Müslüman devletlerin Yahudi kavminin özgür bağları kadar kendilerine sahip olacaklarından da şüphem vardı. Çok idealist insanlar vardı. Ama her zaman olduğu gibi bir takım etnik vesileler tepecekti. Böyle bir felaket görülmedi. Bunu tek kişiye borçluyuz. Ve tek kişi anonim bir kişidir Türk askeri. Mehmetçik, buradan kalmıştır isim. Tek devlete borçluyuz Türklerin imparatorluğu, devamı Türk Cumhuriyeti. Bu lafta benim değildir. Son padişah Vahdettin’in kızı Sabiha Sultan’ındır. ‘O Türklerin imparatorluğuydu, bu da Türklerin cumhuriyetidir’ dedi."

Prof. Dr. İlber Ortaylı, 1915’teki savunma dolayısıyla Türk İmparatorluğu’nun kaybolduğu zannedilen savaşçı gücünün kaybolmadığının görüldüğünü dile getirerek, "Bu çok açıktır. Bugün bir takım Alman raporlarının ve medyasının yanlış ‘Gelibolu Savaşı’nı Almanya kazandı’ söylemi tamamen bir yalandır. Aslı, esası yoktur. Burayı Almanya’nın 19 bin askeri savunmuş. Tamamen ahlaksızca bir ifadedir. Öyle bir şey yok. Biz adil tarih yazmak ve konuşmak durumunda olan bir memleketiz. Çünkü biz imparatorluk insanlarıyız. İmparatorluk tebaaları idare ettikleri milletler hakkında hüküm verirken çok taraflı düşünmek zorundadırlar” ifadelerini kullandı.

Ortaylı, Çanakkale'de büyük bir zafer kazanıldığını söyledi. ‘Çanakkale geçilmez’ sözünün Britanya Genelkurmayı tarafından da söylendiğini kaydeden Ortaylı, "Asrın en büyük zırhlılarıyla Çanakkale geçilemedi, yenildiler. Türkler direndi. Üstüne kara harbine girdiler. Kara harbinde de yenildiler" dedi.

1915 Çanakkale Köprüsü üzerine Seyit Onbaşı'nın hatırası yerleştirildi

1915 Çanakkale Köprüsü'ne top mermisi figürü

Çanakkale Dalyan’da 1900 yıllık ilgi çeken keşif

1915 Çanakkale Köprüsü 'Yılın En Başarılı Projesi' seçildi