Çalışanlara maaş yatmadı ama...

ABD federal hükümeti, 1 Ekim'de Kongre'den harcama bütçesi çıkmadığı için kamu personeline para ödeyemez ve aktaramaz duruma geldi.
Bu nedenle Ticaret, İçişleri, Çalışma, Konut ve Kentsel Gelişme, Hazine gibi bakanlıklar ile NASA'da çalışanların yüzde 80 ila 95'i şu anda evlerinde bekliyor. Evlerinde oturanların sayısı 800 bin kişiye ulaştı. İşe gidemedikleri için bu kişilerin maaşlarında kesinti yapılıp yapılmayacağı henüz netleşmiş değil, Bunlara ek olarak 'hayati' konularda görev yapan 1.3 milyon civarındaki görevli dahil ülke genelinde 2 milyona yakın federal çalışanın ay başında maaşları bankaya yatmadı.
Ancak yıllık 400 bin dolar maaş alan Başkan Barack Obama'nın, yıllık ücreti 174 bin dolar olan Kongre üyelerinin, yıllık 230 bin dolar ücret alan Başkan yardımcısının, yıllık 233 bin 500 dolar alan Temsilciler Meclisi sözcüsünün ve yıllık ücretleri 193 bin 400 dolar olan senato çoğunluk liderlerinin maaşları ile onların çalışanlarının ücretleri yatırıldı. Yani hükümetin kepenk indirmesine neden olan muhalefet de dahil politikacıların hepsi maaşını aldı. Bunun yanında bizzat Başkan Obama'nın talimatı ile savunma alanında çalışan 1.4 milyon kişinin maaşı zamanında ödendi.
Böyle bir ortamda kamu personelinin maaşlarının gecikmesinin, halkın Kongre, hükümet ve muhalefete kızgınlığını artırabileceği belirtiliyor. 
Geniş kesimler etkileniyor
Öte yandan hükümetin kapanmasının etkisi sadece federal çalışanları değil, toplumun çok daha geniş kesimlerini etkiliyor. Şimdiden bakanlıklar, parklar, müzeler kapatıldı. Devlet görevlisi olmasa da devlet kurumlarında işleri olan vatandaşlar ve şirketlerin tüm evrak işlemleri durdu.
Bunun yanında, hükümetten ihale alan, devlete çalışan özel sektör firmaları şimdilik iki günlük gecikmeden etkilenmese de sürecin uzaması halinde onlar da iş durdurmak veya yavaşlatmak zorunda kalacak ve devletten ödeme alamadıkları için zarara uğrayacaklar. Bu da bu şirketlerde çalışanları ve belki onların da maaşlarını vuracak.
Bunun ötesinde, devletten fon alan çiftçi, küçük işletmeler ve sivil toplum hizmetleri veren kurumların da ödemeleri şu anda yapılamıyor ve ilerleyen günlerde bu durum ciddi anlamda ekonomik sorun yaratacak.
Önce fakirler etkilenecek
Devletin fakir ve yaşlılar ile hastalara hizmetlerinin bazıları şimdilik devam etse de krizin uzaması halinde bu alanlarda da sorunlar çıkacak. Örneğin, sosyal güvenlik ile yaşlı ve fakirlere yönelik sağlık hizmetlerini kapsayan sosyal güvenlik, Medicare ve Medicaid'den yararlananlara ödemeleri yapılıyor ama yeni başvuruların işlemleri yapılamıyor. Ülkedeki gazilere yardımlar da hükümet kapanmasından nasibini aldı.
Fakirlere yönelik ilave beslenme yardım programı durduruldu ama elindeki az miktardaki fon nedeniyle belki bir hafta daha hizmet vermeye devam etse de geleceği belirsiz. Bu program özellikle fakir hamile kadınlar, fakir anne ve bebekler için hayati önemde ve 9 milyon civarında fakir anne bu programa bağlı. Program yetkilileri ve programın durması paniği yaşayan anneler de hükümetin kapanmasının uzamasından endişeli.
Bunun yanında, Ulusal Sağlık Enstitüsü, yeni hasta kabul etmeyi durdurdu, Hastalıklarla Mücadele ve Önleme Merkezi, yaklaşan kış mevsimi nedeniyle yürüttüğü grip programını askıya aldı.
Konut ve Kentsel Gelişme Bakanlığı'nın yerel yönetimlere desteği durdu, Adalat Bakanlığı bazı sivil dosyaları askıya aldı. Göçmenlere yönelik e-doğrulama sistemi çamışmadığından, özel işletmelerin işe alımlarda göçmenlerin yasal statülerini kontrol edebilme olanakları ortadan kalktı. Bu da yeni işe başvuranların alımlarının gecikmesine neden oluyor.
Yerel yönetimlerde risk arttı
Federal kurumlardan fon alan yerel yönetimler de bir müddet sonra kapanmanın etkisini hissetmeye başlayacak. O zaman etki cadde ve sokaklarda fiziksel olarak da hissedilecek.
Ayrıca, ekonominin işlemesi için tüketici gerekiyor ama maaş alamayan, ödemeleri ulaşmayan devlet ve devletle iş gören kurumların çalışanlarının harcamalarını durdurması demek, bu sürecin giderek doğrudan ülkenin ekonomik faaliyetine sekte vurması anlamına geliyor.
Örneğin, başkent Washington ve civarında yaşayanların yüzde 14'ü devlete çalışıyor. Bu insanların tamamının ödenmeyen maaşlar yüzünden ekonomiye katılmaması ve piyasadan çekilmesi, yerel ekonomiyi vurması anlamına geliyor. Başkent ekonomisine, hükümetin kapanmasının günlük maliyeti 200 milyon dolar olarak görünüyor. 
Ülke ekonomisinde zarar artıyor
Ülke genelindeki federal çalışanlar ve hükümetle iş yapan özel sektör çalışanları bir araya getirildiğinde ve ülkenin birçok katmanının işlevsizleşmesi göz önüne alındığında, genel ülke ekonomisi de ciddi sekteye uğrama tehlikesi yaşıyor. Ülkenin ekonomisinin krizden bu yana hala ılımlı düzeylerde büyüme yaşadığı göz önüne alındığında, aslında Kongre ciddi bir riski üzerine almış görünüyor. 
Anlaşmazılığın merkezi Sağlık Reformu
Cumhuriyetçilerin "Obamacare" olarak bilinen sağlık reformuna fonların durdurulması veya ertelenmesi talebinde ısrar etmesi, hükümetin kapanmasına neden oldu. Ancak ironik biçimde, Obamacare'in sigortasızların güçlerinin yetebileceği şekilde fiyatları düşürülmüş sigorta alabilmesinin devri de tam da hükümetin kapandığı günde başladı.
Sağlık reformunun yeni devreye giren aşaması, hükümet kapanmasından etkilenmeyecek şekilde işlemeye devam edecek. Healthcare.gov sitesine iki gündür ciddi anlamda yoğunluktan dolayı ulaşılmakta güçlük geçiliyor ve bu site bakanlıkların internet siteleri kapalı olmasına rağmen, çalışmayı da sürdürüyor.