Standard Bank Gelişen Piyasalar Ekonomisti Timothy Ash, Güney Amerika'nın en büyük ekonomisi Brezilya'nın döviz piyasasında oynaklığı azaltmak ve likiditeyi garantilemek için 60 milyar dolarlık dövize müdahale programıyla ilgili olarak, "Bu bir anlamda mevcut duruma bir çizgi çekmek anlamına gelir ve Türkiye'ye de yardımcı olabilir" dedi.
AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Ash, "Brezilya'nın adımı oldukça dikkat değer. Bu bir anlamda mevcut duruma bir çizgi çekmek anlamına gelir ve Türkiye'ye de yardımcı olabilir. Gelişmekte olan ekonomilerdeki birçok merkez bankasının kura müdahale yeteneği var. Merkez bankaları bu zamana kadar bundan geri durdular. Nihayetinde faizlerin yükseltilmesi anlamlı olabilir. Merkez Bankası'nın Brezilya'ya benzer bir adım atması için yeterli döviz rezervi olmayabilir. Yine de Brezilya'nın adımı gelişmekte olan ülkelere ilişkin algıyı iyileştirecek ve Türkiye'nin de üzerindeki baskıyı azaltacaktır" ifadelerini kullandı.
Kanada merkezli Toronto Dominon Securities Gelişmekte olan Piyasalar Başekonomisti Christian Maggio ise bu hafta içerisinde ABD Merkez Bankası'nın (Fed) açıklanan tutanaklarında aylık 85 milyar dolarlık tahvil alım programından çıkış için kesin bir tarih verilmemesine rağmen, parasal genişlemenin son bulacağına ilişkin görüşlerin yinelendiğini belirterek, "Yaşananlar sadece Türkiye'ye özel bir hadise değil" yorumunu yaptı.
AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Maggio, "Gelişmekte olan ekonomiler için kolay bir durum değil. Yaşanan gelişmeler risk ekseninin gelişmekte olan ekonomiler üzerinde devam etmesine neden oluyor. Türkiye'de mevcut durumda
faiz artışının kaçınılmaz olduğunu düşünüyorum. Tüm dünya piyasalarında
faiz oranları yükseliyor. Cari açık düşünüldüğünde, gelişmekte olan ekonomilerin yatırımcıları tahvilleri ellerinde bulundurmak için daha yüksek risk pirimi talep ediyor" diye konuştu.
Merkez Bankası'nın bundan sonraki adımlarının piyasalar için büyük önem taşıyacağını belirten Maggio, "Eğer Merkez Bankası piyasaları ikna edebilir ve liranın performansını düzenlerse, daha fazla yatırımcı eski pozisyonlarını yeniden alacaktır. Eğer faizler şu anki noktasından daha yüksekse, gelişmiş ekonomilerden kıyasla daha çekici görünüm arz ediyorsa, yeniden sermaye akışı sağlanabilir ve Türk Lirası bu şekilde dengelenebilir. Ben Merkez Bankası'nın
Faiz oranlarını artırarak, Türk Lirası üzerindeki algıyı stabilize edeceğini ve liranın volatilitesini azaltacağını düşünüyorum" ifadelerini kaydetti.
Londra merkezli Capital Economics Gelişmekte olan Piyasalar Ekonomisti William Jackson da, AA muhabirine konuya ilişkin yaptığı açıklamada, şunları kaydetti:
"Türkiye hali hazırda gelişmekte olan ekonomiler içerisinde küresel risk iştahındaki kötüleşmelere karşı, cari açığının yüksek olması ve bunun finansmanı için dış finansmana ihtiyaç duyması sebebiyle en kırılgan ülkelerden biri. Daha geniş bir pencereden bakacak olursak, yapılan satışların çok büyük bir kısmı Fed'in potansiyel olarak varlık alımlarını azaltacağı yönündeki beklentiden kaynaklanıyor."
Merkez Bankası'nın önümüzdeki dönemde atabileceği olası adımlara ilişkin öngörülerini de paylaşan Jackson, "Eğer Türkiye'de portföy yatırımlarından çıkış yaşanırsa, Türk Lirası doğal olarak değer kaybına uğrayacaktır. Bu durumda Merkez Bankası daha agresif bir sıkılaştırma yoluna gidebilir. Bir diğer seçenek döviz satışına devam edilmesi olur. Fakat hali hazırda Merkez Bankası'nın döviz rezervlerinin az olması sebebiyle, faiz oranlarında artışa gitmesi olasılığı daha yüksek" şeklinde konuştu.
Brezilya'nın dövize müdahale programı
Güney Amerika'nın en büyük ekonomisi Brezilya, Fed'in tahvil alımını azaltacağını açıklamasının ardından ilk kapsamlı eylem planını açıklayarak, döviz piyasasında volatiliteyi azaltmak ve likiditeyi garantilemek için 60 milyar dolarlık dövize müdahale programı başlattı.
Döviz swapları ve kontratların yeniden alınması kanalıyla uygulanacak program, realin bu yıl neredeyse 4,5 yılın en düşük seviyesine gerilediği yüzde 15 oranındaki düşüşün ardından geldi.
Brezilya Merkez Bankası, açıklamasında, "Ekonomi aracılarını para birimindeki risklerden korumak ve döviz piyasasına likidite sağlamak amacıyla Merkez Bankası bu cumadan itibaren döviz swap ihaleleri ve dolar repo satışları düzenleyecek" ifadesini kullandı.
Programa göre, Brezilya Merkez Bankası, pazartesi, salı, çarşamba ve perşembe günleri, günlük 500 milyon dolarlık döviz swap ihaleleri, cuma günleri de 1 milyar dolarlık kredi limiti ihaleleri düzenleyecek ve program 31 Aralık'a kadar devam edecek.