Brexit sanayi stratejisinde tehlike çanları çalıyor

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Cambridge’in Silikon Vadisi alternatifi “Silikon Fen”de siyasi retorik ve ticari gerçekliklerin çarpışması hükümetin sanayi stratejisini gün yüzüne çıkarıyor. İngiliz hükümeti küresel kapitalizmin üzerine İngiliz bayrağı asıyor. Bu yazın erken dönemlerinde, Başbakan Boris Johnson İngiliz firmalarını, özellikle de yüksek teknoloji şirketlerini yabancıların satın almasının önüne geçmek için yeni güç arayışındaydı. Haftalar sonra, İngiliz teknolojisinin gözde şirketinin ülkeden ayrılabileceği ortaya çıktı. Bakanlar bu konuda herhangi bir açıklamada bulunmadı.

Bu durumun sebebi, söz konusu şirketin, dünyanın en önemli çip tasarım şirketi Arm’ın sahipliğinin, Brexit politikalarıyla şekillenmiş olması. 2016 referandumundan hemen sonra, Theresa May, İngiliz şirketlerinin yabancılar tarafından satın alınmayacağına söz vermişken, Arm bir Japon holdingi olan SoftBank’a 24 milyar dolar sterline satılmıştı. Bu hamle Arm’ın istihdamını iki katına çıkarma ve merkezini beş yıllığına Cambridge’de tutma sözü karşılığında gerçekleşti. Bu anlaşma önümüzdeki temmuz ayında sona erecek. SoftBank şimdilerde İngiliz şirketi Arm’ı, dünyanın gözde çip şirketi Nvidia’ya satmak için müzakereler yürütüyor.

Bu durumun İngiltere için iyi sonuçları olmayacak. Arm’ın Cambridge’deki merkez ofisinde 2,500 kişi çalışıyor. Bu da Silikon Vadisi’ne bir beyin göçü başlatacak. Nvidia’nın şirketi satın alması aynı zamanda Arm’ın iş modelini de tehdit ediyor. Cambridge merkezli şirket işlemci tasarımlarının lisanslarından para kazanıyor. Buzdolapları, arabalar ve dronelar kadar Apple’ın iPhone’ları da Arm’ın ürettiği işlemcilerle çalışıyor. Bununla birlikte Arm 5G çalışmalarında da oldukça önemli bir oyuncu. Nvidia ise Arm’ın müşterilerinden bir tanesi. Arm’ın son teknoloji ürünlerini kullanan diğer çip üreticileri, şirketin rakip bir üreticiye geçmesinden rahatsızlık duyacaktır.

Arm’ın kurucularından Herman Hauser, İngiltere’nin teknolojideki liderliğinin tehdit altında olduğunu söyledi. Haklıydı da. Eğer Arm bir ABD şirketi tarafından satın alınırsa, ABD kanunları altında Arm’ın hangi şirketlere satış yapabileceğini belirleyebilir. Hauser Arm’ın satışının “İngiltere’nin ABD’ye bağımlı bir ülke” haline gelmesi yönünde bir tehlike arz ediyor dedi. Tartışmasının devamında “cep telefonu piyasasında önemli bir pozisyonda olan Avrupalı teknoloji şirketleri neden ABD’nin teknoloji cephaneliği haline gelsin? İngiltere’de İngiliz tasarımı olan mikroişlemcileri kullanıp kullanmayacağımız neden Downing Street yerine Beyaz Saray tarafından belirlensin?” dedi.

The Guardian’ın haberine göre bu durum daha önce de yaşanmıştı. ABD ve Çin teknolojide küresel liderlik için savaşıyor. Geçtiğimiz yıl Arm, avukatların şirketin bir İngiliz şirketi olduğu ve ABD yaptırımlarını delmeyeceğini açıklamasına rağmen, çalışanlarına Çin’li Huawei ile çalışmamalarını söylemişti. Şirket Huawei’ye mevcut tasarımlarını satabilme hakkını kazandı ancak gelecek satışlar için soru işaretleri oluştu. Nvidia’ya dahil olarak Arm, Çin’le yaptığı ticareti sonlandırmak zorunda kalabilir. İngiltere’nin çipleri, ABD ve Çin arasındaki teknoloji savaşında, ABD cephanesi olarak kullanılabilir. Peki ya bu durum ABD ve Avrupa arasındaki olası bir savaşta nelere yol açacak?

İngiltere’nin kontrolü geri alması gerekiyor. Cambridge’in İşçi Partisi Milletvekili Daniel Zeichner, İngiltere’nin Arm konusunda stratejik hamleler yapması gerektiğini söyledi. Eğer İngiltere, test edilmemiş bir uydu şirketine 400 milyon sterlin yatırım yapabiliyorsa, dünya lideri bir şirket için de yapabilir. Halihazırda Arm’ın hissedarlarından olan Hauser, bakanların, Nvidia’ya satışı engelleyebileceğini ve SoftBank’ı şirketi halka açmaya teşvik edebileceğini söylüyor. Devlet, stratejik önem taşıyan İngiliz şirketlerini korumak ve desteklemek için müdahale edebilir. Bakanlar ülkenin teknolojik temellerini korumak zorunda. Westminster’ın ticaret politikalarını düzenlediğini konusunda övünen Boris Johnson, ticari bir satış kisvesi altında önem taşıyan bir İngiliz şirketini Washington’ın ellerine teslim etmemeli.

Teknolojide dünya lideri Çin mi olacak?

Finans dünyasının saatli bombası: Brexit görüşmeleri

ABD borsaları teknoloji hisseleri öncülüğünde yükselişle kapandı