Bir günde şirket kurulabilecek

Türkiye Noterler Birliği, başlattığı değişim projesiyle, noterlerde yapılan tüm işlemlerin elektronik ortamda kaydedilmesini sağlayacak Merkez Arşiv Sistemi kuracak. Böylelikle vatandaşın, kapı kapı dolaşarak belge toplamasına gerek kalmayacak ve işlemler noterlerde çok kısa sürede tamamlanacak.
Türkiye Noterler Birliği (TNB), ülke genelindeki bin 771 üyesi ile birlikte köklü bir değişim süreci başlattı. Avrupa Birliği’ne ve günün koşullarına uygun bir “Noterlik Kurumu” oluşturulması hedeflenen “değişim projesi” ile noterler, Ankara’da, noterliklerde yapılan tüm işlemlerin elektronik ortamda kaydedilmesini sağlayacak bir Merkezi Arşiv Sistemi kuracak. Pilot uygulamaları yapılan bu sistem, 1 Ocak 2014’te devreye alınacak. Noterler, tüm kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği de yaparak, işlemleri elektronik ortamda yapmayı hedefliyor. Bu sistem sayesinde vatandaşın kapı kapı dolaşıp belge toplamasına gerek kalmayacak, tüm işlemler noterliklerden üstelik de çok kısa bir sürede yapılabilecek. Böylelikle vatandaşların, noterliklerde geçirdiği zamanın azaltılması, maliyetin düşürülmesi ve hizmet kalitesinin yükseltilerek, ticari hayatın daha da kolaylaştırılması hedefleniyor.
“5 YILDA 10 MİLYON DOLAR DAHA YATIRIM YAPACAĞIZ”
Türkiye Noterler Birliği (TNB) Yönetim Kurulu Başkanı Yunus Tutar, noterlik kurumunun yeni dönem vizyon ve hedeflerini, düzenlenen basın toplantısıyla açıkladı. Son 5 yılda teknolojik altyapıya toplam 10 milyon dolarlık yatırım yaptıklarını söyleyen Tutar, “Önümüzdeki 5 yıl içerisinde 10 milyon dolarlık daha, yine sadece teknolojik altyapı yatırımı yapmayı planlıyoruz. Bu, bilişim teknolojilerindeki değişime paralel olarak tüm toplum dönüşürken, noterlerin bu değişime kayıtsız kalmadığının en iyi göstergesidir” dedi.
200 NOTERLİKTE PİLOT UYGULAMA BAŞLATTIK
Noterlerin, teknolojiyi en üst düzeyde kullanması, noterliklerde geçirilen zamanın azaltılması ve daha kaliteli hizmet verilmesi için sürekli çalıştıklarını söyleyen Tutar, “Bu kapsamda iki önemli projemiz var. Birincisi Merkezi Arşiv Sistemi. Bu projeyle Türkiye genelindeki noterliklerde yapılan tüm işlemler elektronik ortamda Ankara’da kurduğumuz Merkez Arşiv Sistemi’ne kaydedilecek. Bu projeyi 200 noterlikte pilot olarak başlattık ve çok başarılı sonuçlar elde ettik. 1 Ocak 2014’ten itibaren tüm noterlikler bu sistem üzerinden çalışacak. Merkezi Arşiv’in tüm kamu kurum ve kuruluşları ile entegrasyonu da sağlanacak. Dolayısıyla bilgi ve belge paylaşımı söz konusu olacak. Böylece hem noterliklerde geçirilen zaman azalacak, hem işlemler kolaylaşacak hem de diğer kurumlarla entegre olacağı için belge kontrolü kolay hale gelecek ve organize sahtekârlıkların bile önüne geçilebilecek” diye konuştu.
VEKALET VE AZİL BANKASI KURULUYOR
Tutar, uygulamada “defter tasdiklerinin bildirimi”, “mirasçılık belgesi”, “şirket kuruluş sözleşmeleri ve tescili” ile “ikinci el araç satışı” işlemlerini elektronik ortama taşıdıklarını belirterek, “Bu yılın ikinci yarısından itibaren ‘vekalet ve azil bankası’ oluşturarak, bu tür işlemleri de elektronik ortama taşımayı planlıyoruz. Böylece noterlik işlemleri içerisinde yüzde 18 ile ikinci sırada olan vekalet işlemlerindeki doğrulama (teyit alma) sürecini hızlandıracağız.Yani Türkiye’nin herhangi bir yerinde bir noterlikten vekalet alan vatandaş başka bir yerde elektronik ortamda TNB’nin Merkezi Arşiv Sistemi’nden sorgulatarak, vekaletinin olduğunu kolaylıkla teyit edebilecek ve istediği işlemi yaptırabilecek” dedi.
KAPI KAPI BELGE TOPLANMAYACAK
TNB’nin, ikinci önemli projesinin ise noterliklerde yapılan işlemlerde ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile elektronik ortamda entegrasyonu sağlamak olduğunu anlatan Tutar, “Burada amacımız vatandaşların kapı kapı dolaşıp belge toplamalarını önleyerek, tek bir yerden işlerini kolayca yapmalarını sağlamak. Bu proje ile farklı kurumlardan belge alması gerekmeyeceği için vatandaşın işlem başına maliyeti de düşecek” dedi.
İKİNCİ EL ARAÇ SATIŞLARI YÜZDE 335 ARTTI
Tutar, eski sistemde ikinci el araç satış işlemi yapmanın vatandaş için çok zor bir süreç olduğunu hatırlatarak, “Tüm belgeleri ayrı ayrı toplamak gerekiyordu. Şimdi ise alıcı ve satıcı notere geliyor. Noter tüm ilgili birimlere elektronik ortamda bağlı olduğu için işlemi 10 dakika içinde yapıyor. Sistem elektronik ortama taşınınca ikinci el araç satışlarında büyük artış oldu. Eski sistemde yılda ancak 1.4 milyon araç satış ve tescili yapılabilirken bugün bu rakam 4.7 milyonun üzerine çıktı. İkinci el araçların satış, devir ve teslim işlemlerinin elektronik ortamda yapılması projesi, 27.Ulusal Bilişim Kurultayı’nda, Birliğimize 2010 Bilişim Kamu Uygulama Ödülü’nü getirdi” dedi.
MİRASÇILIK BELGESİNİ 10 DAKİKADA VERİYORUZ
Geçmişte sadece mahkemeler tarafından verilebilen ancak yargının üzerindeki iş yükü nedeniyle 3-4 ayı bulan mirasçılık belgesinin (veraset ilamı), Ekim 2011’den beri mahkemelerin yanı sıra noterliklerde de verildiğini anlatan Tutar, “Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile yaptığımız bu işbirliği ile mirasçılık belgesini de 10 dakikada verebiliyoruz. Şu anda tüm noterliklerde toplam günlük ortalama 1200 mirasçılık belgesi veriliyor. Buna göre Türkiye genelinde verilen yıllık 420 bin adet mirasçılık belgesinin yüzde 70’i noterliklerde verilmektedir. Yani vatandaş daha kolay olduğu için bu belgeyi noterliklerden almayı tercih ediyor” diye konuştu.
BİR GÜNDE ŞİRKET KURMAK MÜMKÜN OLACAK
Tutar, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile birlikte çalıştıklarını açıklayarak, “Şimdi sırada, yaklaşık bir hafta süren ve yorucu bir işlem olan şirket kuruluşunun elektronik ortama taşınması projesi var. Bu konuda Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın öncülüğünde çalışıyoruz. Bununla ilgili olarak 2010 yılında Mersin’de şirket ana sözleşmelerinin noterliklere elektronik ortamda iletildiği bir pilot çalışma başlattık. Bu çalışmayı bölge bölge geliştirdik. Yakın zamanda tüm Türkiye genelinde yaygınlaşacak bu proje sayesinde artık bir günde şirket kurulabilecek” dedi.
NOTERLERİN KAZANCININ YÜZDE 85’İ VERGİ
Tutar, otomotiv ve telekomünikasyon sektörlerinde olduğu gibi noterliklerde tahsil edilen ücretin büyük bir bölümünün vergi olduğuna işaret ederek, “Noterlik işlem maliyetinin en önemli unsurunu teşkil eden ve 1512 sayılı Noterlik Kanunu’nun 118 ve 119. maddeleri gereğince noterliklerde yapılan işlemler sebebiyle doğan damga vergisi, harç, değerli kağıt ve KDV bedelleri vatandaştan nakden tahsil edilerek, Maliye veznesine yatırılmaktadır. Noterliklerdeki iş ve işlemler sebebiyle tahsil edilen ücretin yüzde 85’i vergidir” açıklamasında bulundu.
ARAÇ SATIŞINDA VERGİ DÜŞÜNCE MASRAF 100 TL’YE İNDİ
Noterliklerde yapılan tüm işlemler üzerindeki vergilerin azaltılması gerektiğini kaydeden Tutar, “Örneğin ikinci el araç satışı üzerindeki vergi yükünün azaltılmasıyla masraflarda büyük bir düşüş oldu. Eski sistemde 50 bin liralık bir aracın satışında noterlik masrafı 770 TL, otobüs gibi 500 bin liralık bir araç satışında ise 6 bin 500 TL’ydi. Bugün ise bu rakam araç bedeli fark etmeksizin 100 TL. Araç satışında olduğu gibi diğer işlemler üzerindeki vergi yükünün de azaltılmasını istiyoruz. Böylelikle noterliklerde yapılan işlemlerin maliyetleri büyük oranda düşecektir” diye konuştu.
NOTERLER GERÇEK GELİRİ ÜZERİNDEN VERGİ ÖDÜYOR
Tutar, noterlerin gelirleri ve ödediği vergilere ilişkin olarak, “Noterler, tüm vergi mükellefi grupları içerisinde en yaygın ve yoğun incelemeye tabi tutulan mükellef grubudur. Her noter iki yılda bir mutlaka işlemlerinin hukuki niteliğinin yanı sıra gelir ve harcamaları bakımından da denetlenir. Türk Vergi Sistemi uygulamasında diğer mükelleflerin her yıl ancak yaklaşık yüzde 3’ünün hesaplarının incelenebildiği dikkate alındığında, noterlerin ne kadar sıkı prensiplere tabi tutulduğu görülmektedir. Bu manada noterlerin gelir ve harcama kayıtları son derece sağlıklı olup, gerçek gelirleri üzerinden vergi ödemektedirler” diye konuştu.
RAKAMLARLA NOTERLİK KURUMU
Türkiye genelinde 670’i 1. sınıf, 522’si 2.sınıf ve 579’u 3. sınıf olmak üzere toplam 1771 noterlik bulunuyor. Noterlerin 635’i kadın ve 884’ü erkek. 5 bin 600 kişiye direkt istihdam sağlanıyor. Türkiye genelindeki noterliklerde yılda 28 milyon adet işlem güvence altına alınıyor. Türkiye’de 296 adet ile en çok noterlik İstanbul’da bulunuyor. Sadece bir noterliğin olduğu iller ise Hakkari, Sinop, Kilis, Ardahan, Artvin ve Bilecik. Noterliklerde en çok yapılan işlemler ikinci el araç satışı ve vekaletname çıkarmak.