Binalar, 5 Aralık’ta ‘kimlik’ kazanacak

Ekonomist/ Mortgage Eki Binaların daha verimli enerji tüketmesi ve enerji kaybının giderilmesi amacıyla çıkarılan Binalarda Enerji Performansı (BEP) Yönetmeliği 5 Aralık'tan itibaren yürürlüğe giriyor. Yürütmeliğin devreye girmesiyle binaların enerji tüketimlerine göre sınıflandırılacak Enerji Kimlik Belgesi alacak. Bu belgenin zorunluluğu ise binalarda ısı başta olmak üzere pek çok alanda yalıtımı zorunlu hale getiriyor. Yönetmeliğin uygulamaya girmesiyle birlikte 6 Aralık'tan itibaren çok şeyin değişmesi bekleniyor. Enerji verimliliği alanında söz sahibi kurumlardan birisi olan XPS Isı Yalıtımı Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Kubilay Ulu, ısı yalıtımının ciddi bir yasal zorunluluk haline gelmesiyle birlikte sektörün daha da büyüyeceğini öngörüyor. Kubilay Ulu ile başta yeni yönetmelik olmak üzere yalıtım sektörünü konuştuk. Mortgage Market: Aralık ayında zorunlu olacak olan Enerji Kimlik Belgesi hakkında bilgi verir misiniz? Kubilay Ulu: “Enerji Kimlik Belgesi”, asgari olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma-soğutma sistemlerinin verimiyle ilgili bilgileri içeren bir belge... Enerji Kimlik Belgesi gereğince, konutların yıllık enerji ihtiyacı hesabı yapılabilecek. Bu hesapta ise konutun ısıtılması, soğutulması, sıhhi sıcak su üretimi ve aydınlatma için kullanılan enerji miktarı dikkate alınacak. Konutlar aynen beyaz eşyalarda olduğu gibi A’dan G’ye kadar sınıflandırılacak. A sınıfı; tasarruflu ve Sera Gazları Emisyonu Göstergesi (SEG) emisyonu düşük çevreci konutları, G sınıfı ise enerji israf eden ve SEG emisyonu yüksek konutları işaret edecek. Enerji Kimlik Belgesi’nin bir nüshası, binaların görünür bir yerine asılmak zorunda olacak. Diğer nüshası ise bina sahibi, yöneticisi, yönetim kurulu tarafından muhafaza edilecek. Ayrıca bina veya bağımsız bölüm satıldığında veya kiraya verildiğinde, mal sahibi tarafından alıcı veya kiracıya binanın Enerji Kimlik Belgesi de verilecek. Enerji Kimlik Belgesi, sektörün büyümesine katkı sağlayacak mı? Ulu: Enerji Kimlik Belgesi, tüketicilerin ev satın alma ve kiralama kararlarını etkileyecek. Mevcut bina sahiplerinin de binalarında enerji tüketimi için alınacak önlemler konusundaki kararlarını etkileyecek. Çünkü evlerini satmak, kiralamak istediklerinde bu kimlik önemli bir kriter olacak. Enerji tasarrufunda en büyük pay ısı yalıtımına ait olduğu için tüketiciler ilk önce ısı yalıtımına öncelik verecek. Isı yalıtımının ciddi bir yasal zorunluluk haline gelmesiyle birlikte sektör daha da büyüyecek. Şu an yaklaşık yüzde 15-20 civarında olan büyüme rakamlarının ilerleyen dönemlerde yüzde 25-30’lara yükseleceğini tahmin ediyorum. Enerji Performans Yönetmeliği ile ısı yalıtımı şartı getirildiğinde Türkiye’de mevcut kaç bina yalıtım yaptırmak zorunda? Ulu: Öncelikle 5 Aralık 2009’dan sonra yapılacak belediye sınırları içindeki tüm yeni binalar ısı yalıtımlı olarak projelendirilmek zorunda olacak. Yönetmelik ilk etapta yeni binaları kapsıyor. Her yıl ortalama 100 bin yeni bina inşa ediliyor. Bunlar zaten ısı yalıtımı yapılmış olarak inşa edilecek. Mevcut binaların da 10 yıl içinde sisteme uyumlu hale gelmesi yani ısı yalıtımlı olması gerekiyor. Yani şu an ortalama 15 bin yalıtımsız konut olduğunu düşünürsek, bu 15 milyon konutun da 10 yıl içinde yalıtımlı hale gelmesi gerekecek. Sektörde yaklaşık kaç yalıtım firması faaliyet gösteriyor, öne çıkanlar hangileri? Ulu: Türkiye’de ısı, su, ses ve yangın yalıtımı için çeşitli yalıtım malzemeleri ve yalıtım uygulamalarında kullanılan yardımcı malzemeleri üreten, satan ve uygulayan bine yakın firma bulunuyor. Isı yalıtımı malzemeleri sektörü içinde XPS ile ilgili 12 firma üretici konumunda. Bu firmalar içinde ön plana çıkanlar derneğimizin de üyeleri olan Dow Türkiye, Eryap, ODE, BTM, Polypet, Yalteks, Pakpen ve B-Plas gibi firmalar… Türkiye’de ısı yalıtımı pazarının büyüklüğünü değerlendirir misiniz? Ulu: Türkiye’de ısı yalıtım pazarı yaklaşık 2 milyar dolar büyüklüğe sahip ve sektör yılda ortalama yüzde 20 büyüme gösteriyor. Mantolama olarak bilinen dıştan ısı yalıtımı pazarı ise son 5 yıldır her yıl ortalama yüzde 35 büyüyor. Isı yalıtım pazarında XPS ısı yalıtım levhaları, hacim olarak yüzde 20, ciro olarak yüzde 25 pazar payına sahip. Türkiye’de toplam ısı yalıtımı pazarı yaklaşık 7 milyon metreküp. Ülkemizdeki 12 adet XPS ısı yalıtım levhası üreticisi firmanın toplam kapasitesi ise yaklaşık 2.5 milyon metreküp kadar. Büyüyen ısı yalıtımı pazarında XPS ısı yalıtım levhaları her geçen yıl payını artırıyor. Bu yıl XPS pazarında yüzde 20’lik bir artış bekleniyor. Kriz sektörü nasıl etkiledi? Ulu: Global kriz ülkemizdeki tüm sektörleri etkisi altına aldığı gibi konut sektöründe de daralma yaşanmasına neden oldu. Fakat kendine has dinamikleriyle ısı yalıtımı sektörü 2008 yılında konut sektöründeki daralmaya rağmen yaklaşık yüzde 15 büyüme gösterdi. İnşaattaki durgunluğa rağmen, yalıtımdaki yükselişi nasıl değerlendiriyorsunuz? Ulu: Yalıtım sektörü her ne kadar inşaat sektörünün bir yan kolu olsa da kendine has dinamikleri, yasa ve yönetmelikleri olan bir sektör. İnşaattaki durgunluğa rağmen yalıtım sektörünün büyüyor olmasının en büyük sebebi ise ısı yalıtımın yeni projelerin yanı sıra mevcut binalarda da uygulanıyor olması. Renovasyon pazarı, sektör için çok önemli. Bu sayede yeni inşaat projelerinin yapımı dursa bile mevcut yalıtımsız binalara yalıtım yaptırılması, sektörün her dönemi mümkün olduğu kadar hareketli geçirmesini sağlıyor. Türkiye’deki mevcut yapıların ne kadarı yalıtımlı? Sektörün enerji tasarrufu konusunda ekonomiye sağladığı katkıları rakamlarla ifade eder misiniz? Ulu: Şu anda Türkiye’deki 17 milyon mevcut binanın sadece yüzde 10’u ısı yalıtımlı. Oysa bugün Türkiye, enerji ithalatına 48 milyar dolar ödüyor. Ülkemizde enerjinin yüzde 34’ü konutlarda kullanılıyor. Konutlarda kullanılan enerjinin yüzde 80’i de ısıtma amaçlı tüketiliyor. Isınmak için bizden çok daha soğuk olan Almanya’nın bile 10 katı kadar enerji tüketiyoruz. Ülkemizde binaların metrekare başına enerji tüketimi 300-350 kwh arasında, bizden daha soğuk olan Almanya’da ise 30-60 kwh… Bu acı tablonun sonucunda her yıl ortalama 7.5 milyar doları havaya savuruyoruz. Çünkü yalıtımsız binaların ısıtılması ve soğutulması için yüzde 50 fazladan enerji tüketiyoruz. Oysa her yıl yeni yapılan 100 bin binanın tamamında ısı yalıtımı yapılması durumunda 300 milyon dolar enerji tasarrufu sağlamak mümkün. Avrupa ısı yalıtım pazarı ile Türkiye’yi kıyasladığımızda nasıl bir tablo ortaya çıkıyor? Ulu: Üretim teknolojisi ve kalite açısından kıyasladığımızda Türk üreticilerin dünya ülkelerinden farklı olmadığını görüyoruz. Ancak kapasite açısından dünya pazarları ile kıyasladığımızda ne yazık ki geride kaldığımız ortada. Türkiye’de kişi başına ısı yalıtımı malzemesi tüketimi 0.1 metreküp iken, Avrupa’da bu oran 1.3 metreküpe kadar çıkıyor. Bu açığı kapatarak Türkiye’nin tam 13 katı kadar ısı yalıtımı malzemesi tüketen Avrupa ülkelerinin seviyesine ulaşmak için ülkemizde bugünkü ısı yalıtımı kapasitesinin yüzde 100 artırılması ve 10 yıl aynı kapasite ile çalışılması gerekiyor. KUTU Yalıtım yaptırmanın maliyeti nedir? Türkiye'de binalarda harcanan enerji israfı yılda 10 milyar doları buluyor. Mevcut binalarda yalıtımının maliyeti; yalıtım ürünleri, sıva, boya ve uygulama da dahil olmak üzere metrekarede ortalama yaklaşık 30-40 TL arasında değişiyor. Bu da bir apartmanda 100 metrekarelik bir daire başına yaklaşık 3 bin ila 4 bin TL’lik bir maliyet anlamına geliyor. Binanın yapım aşamasında ise ısı yalıtımının maliyeti bina maliyetinin sadece yüzde 3’ü ila 5’i kadar… Bu da bir bina için maliyetten bile sayılamayacak kadar düşük bir miktar. Kaldı ki ısı yalıtımını kesinlikle maliyet olarak görmemek gerekiyor. Çünkü ısı yalıtımı uygulandığı andan itibaren büyük kazançlar sağlayan bir yatırım. Isı yalıtımıyla binaların ısıtma ve soğutma giderlerinde ortalama yüzde 50 tasarruf sağlanıyor ve böylece her ay yakıt ve elektrik faturaları yarı yarıya azalıyor.