Beklenen konuşma: Powell ne dedi?

Piyasaların hafta boyunca merakla beklediği konuşma başladı. ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu'nda yaptığı konuşma dikkatle inceleniyor ve tüm yatırım enstrümanlarında fiyatlamaları etkilemesi bekleniyor

Powell'ın konuşmasında ail mesajlarından biri, "Tahvil alımlarını azaltmaya bu yıl başlamak uygun olabilir. Tahvil alımlarında azaltım doğrudan faiz artırım zamanlaması sinyali değil." olurken, salgından toparlanmanın hızının beklentileri aştığını belirten Merkez Bankası Başkanı, "Pandemi sonrası toparlanma eşit olmadı. Dayanıklı tüketim mallarında arzın üstünde artan talep enflasyonu yükseltti" dedi.

Konuşmasının devamında, delta varyantının risk oluşturduğunu ancak hedefe ilerlediklerini ifade eden Powell, "Fiyat artışları belli başlı ürünlerde yoğunlaşıyor. Dayanıklı tüketim mallarında da fiyat baskısı azalacak. Ücret artışları verimlilik üzerinde kalırsa fiyat artışları görülebilir" ifadelerini kullandı. 

Powell'ın konuşmasından satır başları ise şöyle:

Hanehalkları harcamalarını bu dönemde hizmetlerden imal edilmiş ürünlere kaydırdı.

Pandemi sadece sağlığı ve yaşamlarımızı değil ekonomileri de tehdit etmeye devam ediyor.

Geçen yılın ikinci çeyreğindeki sert daralmanın ardından, İyileşmenin hızı beklentilerimizi de aştı. Ancak enflasyon da beklentilerimizin üzerinde geldi. İstihdamda yaşanan düşüş tekrar artışa geçti ancak adil bir şekilde olmadı bu. Bazıları pandemide daha ağır bir yük altında kaldı.

Toplam istihdam pandemi öncesine göre 6 milyon aşağıda hala ve bunun 5 milyonu bastırılmış hizmet sektöründe.

Pandemi bulaşmış arz zincirlerine rağmen talebin güçlü artması bazı dayanıklı mallarda ürünlerin fiyatını çok artırdı.

Enflasyon artışındaki yükselişler dar bir ürün grubundan kaynaklanıyor. Sadece dayanıklı mallar 1 puan ekliyor. Enerji fiyatlarındaki artış da son 12 aylık enflasyon verisine 0,8 puan ekliyor . Enflasyon için gördüğümüz 12 aylık dönemde artış zamanla düşecektir.

Enflasyonel baskıların ekonomiye daha da yayıldığını görürsek endişe etmeliyiz.

Kısıtlamalar azaldıkça da bu baskıların bazı ürün gruplarında azalmaya başladığını görüyoruz .

Ücret artışları hayat standartlarını da korumak için zaruridir. Eskisi gibi ücret artışlarının enflasyon getireceği dönemde yaşamıyoruz. Ücret büyümesinin de enflasyon beklentilerimizle paralel olduğu görüşündeyiz.

Para politikamız uzun vadede yüzde 2 enflasyon hedefine odaklanması önemli. Bugünkü önlemlerimiz bu uzun vadeli hedefle örtüşüyor. Yönetimin ortak enflasyon beklentileri anketinde enflasyonun yüzde 2’yi geçtikten sonra tekrar yüzde 2’ye gerileyeceği öngörülüyor.

Teknoloji, küreselleşme ve demografik etkenler nedeniyle gelişmiş ekonomilerde 90’ların sonundan bu yana yüzde 2’nin altında seyretti. Deflasyonel bir trend tamamen ortadan kalkmış değil ve şu anda enflasyonda görülen artışlar geçici etkenlerden kaynaklanıyor.

1950’lerden 1980’lere geçen dönem bugün yaşadıklarımızla ilgili 2 ders veriyor: Para politikalarının enflasyona etkisi ancak 1 yıl gibi bir sürede görülür. Bugün istihdam piyasasında hala tam iyileşme olmadığı için şimdi destekleri çekmek yanlış bir hamle olur. Tarih bize ama şunu da öğretir, enflasyonun çok artmasına izin vermek de olumsuz sonuçlara yol açabilir. ABD’de bir dönem oldu, enflasyon düşerken, çekirdek enflasyonda artış yaşanmıştı. Şu anda yüksek enflasyon riski olmadığı görüşündeyiz.

Bazı arz-talep uyuşmazlığı sorunları dengeye oturmaya başladı. Ancak Delta riskleriyle de karşı karşıyayız. Şu anda para politikalarımız doğru bir çizgidedir.

Komite sık sık dile getirdiğimiz gibi Fed’in destekleri tam iyileşme gerçekleşene kadar devam edeceği görüşünü yinelemektedir. Tam istihdam ve fiyat istikrarı hedeflerimize 'kaydadeğer oranda ilerleme kaydedilene kadar' destekler devam edecektir. Temmuz toplantısında birçok üye gibi ekonominin beklenenden daha da güçlü iyileşmesi nedeniyle bu yıl içinde varlık alımlarının azaltılmasının uygun olacağı görüşündeydim. Bu ayın başında daha da fazla ilerleme oldu. Ancak Delta varyantının da daha hızlı yayıldığını görüyoruz. Tüm riskleri değerlendirerek taperinge verilerle karar verilecek.

Tapering’ın hızı doğrudan bir sinyal vermeyecek faizlerin ne kadar artacağına ilişkin. Fed faiz oranlarını tam hedeflere yaklaşana kadar sıfıra yakın tutacağız.

Pozitif bir notla bitireceğim: Güçlü bir istihdam pazarı toplumumuzun faydasınadır. Yüksek istihdam ve yüksek istihdama katılım hedeflerine ve fiyat istikrarı hedeflerine ulaşacağız.

Fed olarak hedeflerinden biri olan tam istihdama ilişkin bir grafik de yayınlayan Powell “İstihdam piyasası iyileşiyor ancak iyileşmenin tamamlanmasına daha çok var” başlığını öne çıkarmıştı.

Fed Başkanı Powell’ın Jackson Hole Sempozyumunda merakla beklenen konuşmasıyla ABD borsaları yükseldi, ABD tahvil faizleri ve dolar düştü, içeride dolar/TL ise gün içi en düşük seviyeye geriledi.