Bazı kamu alacakları yeniden yapılandırılıyor

TBMM Başkanlığına sunulan Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifine göre, Gümrük ve Ticaret Bakanlığına, Maliye Bakanlığına, Sosyal Güvenlik Kurumuna, il özel idarelerine ve belediyelere bağlı tahsil dairelerince takip edilen kesinleşmiş amme alacakları ve belediyelerin ve büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin kesinleşmiş bazı alacaklarının hangi şartlarla yapılandırılacağı düzenleniyor.

Maliye Bakanlığına, il özel idarelerine ve belediyelere bağlı tahsil daireleri tarafından takip edilen alacaklar ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsis daireleri tarafından takip edilen alacaklardan düzenlemenin yayımı tarihi itibarıyla (bu tarih dahil) vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan; vergiler ve vergi cezaları, bazı idari para cezaları, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'a göre takip edilen bazı alacaklar, gümrük vergileri ve idari para cezaları ile bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, gecikme cezası gibi fer'i alacakların yapılandırılması sağlanacak.

Alacak asıllarının tamamı ile bu asıllara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i amme alacakları yerine, kanunun yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; ödenmemiş alacağın sadece fer'i alacaktan ibaret olması halinde, fer'i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, düzenlemede belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla alacak asıllarına bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i amme alacakları ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları, idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

Vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan ve bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan vergi cezaları ile iştirak nedeniyle kesilmiş olan vergi cezalarının, Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü nedeniyle gümrük vergisi asıllarına bağlı olmaksızın kesilmiş olan idari para cezalarının ise yüzde 50'sinin ve bunlara bağlı gecikme zammı yerine, düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ödenecek.

Düzenlemede öngörülen süre ve şekilde yapılacak ödemeyi takiben cezaların kalan yüzde 50'si ile bu cezaların tamamına daha önce uygulanmış olan gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilecek.

Ayrıca Gümrük Kanunu uyarınca eşyanın gümrüklenmiş değerine bağlı olarak kesilen idari para cezalarının yüzde 30'u ve varsa gümrük vergileri aslının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i amme alacakları yerine düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi koşuluyla cezaların kalan yüzde 70'i ile alacak asıllarına bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i amme alacaklarının tahsilinden de vazgeçilecek.

İhtirazi kayıtla verilen beyannameler

İhtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden ve düzenlemenin yayımı tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş olan vergiler ve gümrük vergileri için kesinleşmiş alacaklara ilişkin hükümler uygulanacak. Bu alacaklar için düzenlemeden yararlanmak istenmesi durumunda ihtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilere ve gümrük vergilerine ilişkin açılmış davaların yargıdaki aşamaları ödenecek tutarı etkilemeyecek. Ve beyan üzerine tahakkuk eden verginin ve gümrük vergisinin tam olarak ödenmesi istenecek.

Düzenleme kapsamında ödenecek motorlu taşıtlar vergisi ve bu vergiye bağlı gecikme faizi ve gecikme zammı yerine düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranı esas alınarak hesaplanacak tutarın ait olduğu taşıt için, düzenleme hükümlerinin ihlal edilmemiş olması koşuluyla düzenlemede belirtilen ödeme süresi sonuna kadar Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu'nun, "Taşıtlarla ilgili fenni muayene komisyonları, fenni muayene yapma yetkisi verilen gerçek ve tüzel kişiler ile Ulaştırma Bakanlığı sivil havacılık genel müdürlüğü taşıtların fenni muayenelerini yapmadan, uçuşa elverişli belgelerini vermeden önce, verginin ödenip ödenmediğini araştırmak zorundadırlar" hükmü uygulanmayacak. Düzenleme kapsamında ödenecek olan motorlu taşıtlar vergisi için taksit ödeme süresince fenni muayene izni verilecek.

Teklifin kapsadığı dönemlere ilişkin olup, düzenlemenin yayımı tarihi itibarıyla yargı kararı ile kesinleştiği halde mükellefe ödemeye yönelik tebligatın yapılmadığı alacaklar için mükelleflerce kanunda öngörülen süre ve şekilde başvuruda bulunulması koşuluyla bu alacaklar da madde hükümlerinden yararlandırılacak ve bu alacaklar için ayrıca tebligat yapılmayacak, alacakların vade tarihi olarak kanunun yayımı tarihi kabul edilecek.

Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca belediye hizmetlerine ilişkin tahsili gereken ücretler ile su, atık su ve katı atık ücreti alacaklarından vadesi 31 Mart 2017 tarihinden (bu tarih dahil) önce olduğu halde bu ödenmemiş olanlar ile bunlara bağlı fer'iler (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dahil) hakkında düzenleme hükümlerine göre yapılacak hesaplamalar sonucu belirlenen tutarların ödenmemesi halinde bu alacaklara bağlı cezaların ve fer'ilerin (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dahil) tahsilinden vazgeçilecek.

Sosyal Güvenlik Kurumuna ait alacaklar

Teklifle, Sosyal Güvenlik Kurumuna ait bazı alacakların yeniden yapılandırılmasına ilişkin de düzenlemeler yapılacak.

Buna göre, yeniden yapılandırma kapsamında hesaplanacak tutarın, kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde gecikme cezası ve zammı gibi tahsilinden vazgeçilecek fer'i alacaklar şunlar:

2017 yılı Mart ayı ve önceki aylara ilişkin olup düzenlemenin yayımı tarihinden önce tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan; Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun sigortalı sayılanlarla ilgili maddesinin hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar, köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile kamu idareleri kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan, sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, topluluk sigortası primi alacakları, uygulamaya göre yapılan başvuru tarihi itibarıyla ilgili mevzuatına göre ödenmesi imkanı ortadan kalkmamış olan isteğe bağlı sigorta primleri ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ilgili kanunları gereğince takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı alacak asılları ile bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer'i alacaklar,

Yaşlılık aylığı, emekli aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra 5510 sayılı Kanun'un 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sigortalılık statüsü kapsamında sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikte çalışması nedeniyle ilgili mevzuatına göre ödenmesi gereken, 2016 yılı Şubat ayı ve önceki aylara ilişkin sosyal güvenlik destek primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zamları,

2017 yılı Mart ayı ve önceki aylarda bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup Kanunun yayımı tarihinden önce Sosyal Güvenlik Kurumunca re'sen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edildiği halde Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş olan; özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin yapılan ön değerlendirme, araştırma veya tespitler sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi asılları ile bu alacaklara gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanan alacaklar,

2017 yılı Mart ayı ve önceki aylarda işlenen fiillere ilişkin olup ilgili kanunları uyarınca uygulanan idari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacaklar.

SGK'ya bağlı tahsil daireleri tarafından takip edilen ve uygulama kapsamına giren alacakların asıllarının uygulama yayımı tarihinden önce ödenmiş olmasına rağmen, ferilerinin bu kanunun yayımı tarihi itibariyle ödenmemiş olduğu durumlarda aslı ödenmiş feri alacağın yüzde 40'ının düzenlemede belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde kalan yüzde 60'ının tahsilinden vazgeçilecek.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası'nın dördüncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların aynı kanunun ek 5 ve 6. maddeleri kapsamında sigortalı olanların, borçlarını yapılandırmaları halinde, yapılandırılan borç haricinde 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borçlarının bulunmaması veya 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borçları bulunmakla birlikte borçlarını taksitlendirmiş veya yapılandırmış olup ödeme yükümlülüklerini yerine getirmeleri ve yapılandırılan borçlarının ilk taksidini ödemeleri kaydıyla Genel Sağlık Sigortası'ndan yararlanmaya başlayacaklar.