Batık kredi pazarı 41 milyara ulaştı

Bankalar, giderek artan batık kredilerini varlık yönetim şirketlerine satıyor. Kredileri yaklaşık yüzde 5 bedelle satın alan şirketler, takipteki vatandaşlara ulaşıp borçları uzun vadelere yayarak tahsil etmeye çalışıyor. Varlık Yönetim Şirketleri Derneği (VYŞD) Başkanı Selçuk Tuncalı'nın paylaştığı verilere göre, bankalar 2018'de 5 milyar TL'yi aşan miktarda batık kredilerini varlık yönetim şirketlerine sattı.

Son üç yıldaki satış 20 milyar TL'yi aştı. Aralık 2018 itibarıyla varlık yönetim şirketlerinin elindeki sorunlu kredi büyüklüğü 41 milyar TL'yi aşarken, sorunlu kredi dosya sayısı yaklaşık 3.5 milyona ulaştı. Tuncalı, ekonomideki olumsuz gelişmelerin varlık yönetim şirketlerinin tahsilatlarını da olumsuz etkilediğini dile getirdi.

Tuncalı'nın açıklamalarından satır başları şöyle: 

Bankalar 2016'da 6.4, 2017'de yaklaşık 9 milyar TL tutarında alacak satışı yapmıştı. 2018'de bu rakam 5 milyar TL'nin üzerinde oldu. Aralık 2018 itibarıyla varlık yönetim şirketleri tarafından yönetilen toplam portföy büyüklüğü 41 milyar TL'yi aştı.

Halihazırda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından faaliyet izni verilmiş olan 20 varlık yönetim şirketi bulunuyor.

Varlık yönetim sektöründe müşterilerin borçları uzun dönemlere dayalı ödeme planlarıyla yapılandırılıyor ve müşterilerin ihtiyaçlarına, tercihlerine ve ekonomik durumlarına göre vadelendiriliyor.

Varlık yönetim şirketleri tarafından tahsilatlar, bankalar ve diğer finansal kurumlara paralel olarak çağrı merkezleri aracılığıyla ve yasal takip yoluyla gerçekleştiriliyor. Tahsilat süreçlerinde müşteriler ile iletişim konusunda sorunlar yaşanabiliyor.

Satışa konu edilecek tahsili gecikmiş alacak portföylerinin satış tutarları da kredi türlerine, teminat yapılarına ve makro ekonomik koşullara göre değişiyor. 2018 yılında gerçekleştirilen satışların yaklaşık üçte ikisi bireysel kredilerden, geri kalan kısmı ise KOBİ/ticari portföy kredilerinden oluşuyor. Halihazırda 3.5 milyona yakın dosya VYŞD üyesi şirketler tarafından yönetiliyor. VYŞD üyesi şirketler, bugüne kadar bankalar tarafından varlık yönetim şirketlerine devredilen toplam alacakların yüzde 80'ini temsil ediyor. VYŞD üyesi şirketler tarafından 800 binin üzerinde dosya çözüme kavuşturuldu. 

Süreç şöyle işliyor: Bankalar ortalama 2-3 yıl hukuki takipten sonra tahsil edemedikleri dosyalardan oluşan tahsili gecikmiş alacak portföylerini ihale yoluyla varlık yönetim şirketlerine temlik ediyor.

'DİĞER BORÇLAR DA SATIŞA ÇIKABİLİR'

VYŞD Başkanı Selçuk Tuncalı, bankalardaki sorunlu krediler dışındaki alacakların da satın alınabilmesi için çalışmaların sürdüğünü belirterek şunları söyledi: 

"Banka kredileri dışında telekom, enerji, teknoloji ve belediye alacaklarının satın alımı konusunda çalışmalar devam ediyor. Eğer bir müşterinin bankaya borcu varsa aynı zamanda elektrik, Telekom gibi farklı kanallara borcu olma ihtimali de oldukça yüksek oluyor. Bu anlamda temel amacı sorunlu kredilerin yapılandırılarak tahsil edilmesi ve ekonomiye kazandırılması olan ve en önemlisi BDDK tarafından denetlenen bir sektör olan varlık yönetim sektörünün bu alanda hizmet sunabilmesi büyük önem taşıyor. Sektör yurt dışında da böyle çalışıyor."(Emre Develi/Cumhuriyet)