Başçı'nın tavrı merakla bekleniyor

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Merkez Bankası’nın bu ay yaptığı yarım puanlık faiz indirimini sert bir şekilde eleştirmesi sonrasında gözler Merkez Bankası’na çevrildi. Ayfer Yıldız'ın Milliyet'teki haberine göre Merkez Bankası’nın 24 Haziran‘da yapacağı Para Politikası Kurulu toplantısı kritik öneme sahip olacak.

Bir taraftan hükümetin ‘faiz indir’ baskısı, öte yandan yüksek enflasyon Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın karar almasını zorlayacak gibi görünüyor. Piyasanın beklentisi ise Merkez’in enflasyonun seyri ile yurtdışındaki gelişmeleri izleyerek ölçülü ve kademeli bir faiz indirimi yapması yönünde.

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı ise dün yaptığı açıklamada, kurda istikrar için düşük küresel faizlerle uyumluluğa ihtiyaç duyulduğunu belirterek, çözümün düşük faizlerle birlikte sıkı makro ihtiyati politikalarda olduğunu söyledi. Başbakan Erdoğan Köln dönüşü uçakta gazetecilere yaptığı açıklamada, “Merkez Bankası’nın bağımsız olması Faiz hakkındaki düşüncemi etkilemez. Faiz politikasını beğenmiyorum. Sen dalga mı geçiyorsun? 5 puan yükseltiyorsun, yarım puan indiriyorsun?” demişti.

ÖNCE ENFLASYON DÜŞMELİ

Hatırlanacağı gibi Merkez Bankası, doların 2.39 TL’ye yükselmesi sonrasında ocak ayı sonunda ara Para Politikası Kurulu  toplantısı yaparak faizlerde sert artışa gitmişti. Geçen hafta yapılan PPK toplantısında ise haftalık repo faizini 50 baz puan indirerek yüzde 9.5’e çekti.

Analistlere göre, Merkez Bankası’nın bu ay yaptığı temkinli faiz indirimi piyasalar tarafından da makul kabul ediliyor. Öte yandan, faiz indirimlerinin enflasyondaki düşüşten sonra yapılması daha doğru bulunuyor. Bu nedenle, Merkez Bankası’nın enflasyonun seyri, yurtdışı piyasalardaki gelişmeleri izlemek adına bir süre daha bekle-gör politikasını izlemesi piyasalar tarafından isteniyor. Ancak, hükümet kanadından gelen baskılarla Merkez’in sert faiz indirimine gidebileceği beklentileri, önümüzdeki günlerde piyasa tarafından fiyatlanabilir.

ANALİSTLER NE DİYOR

‘Enflasyon riski tam olarak atlatılamadı’ - Banu Kıvcı Tokalı   Halk Yatırım Başekonomist

TCMB, küresel risk algılaması içinde, sıkılaştırma duruşunu bırakmamakla birlikte kısa vadeli faizlerde indirim kararını verdi. Proaktif olarak nitelenebilecek bu kararda, Avrupa Merkez Bankası’nın kritik haziran toplantısına ilişkin iyimser beklentilerin yanı sıra enflasyon görünümünden kısa vadede alınan olumlu sinyaller de etkili oldu. Mayıs enflasyonuna ilişkin gıda fiyatları olumlu bir görünüm veriyor. Bu çerçevede, faiz indiriminin devam etmesi muhtemel.

Ancak, orta vadeli enflasyon riskleri tam anlamıyla rahatlamadı. Kurun yansıma etkisi, büyüme görünümünde iyileşme ve gıda fiyatlarına yönelik belirsizlikler, yıllık enflasyonda beklenen düşüşün hangi hızla gözlenebileceğine yönelik riskleri canlı tutuyor. Küresel risk algılamasındaki iyileşmeye karşın, kalıcılığıyla ilgili belirsizlikler de mevcut. Gelişen ülkelerde genele yayılmış bir faiz indirimi eğilimi de gözlenmiyor. Faiz indirimleri devam edecek olsa da bunun ölçülü ve kademeli adımlarla olması gerekir.”

‘Enflasyona göre faiz artırılabilir’ - Yelİz Karabulut ALB Menkul Araştırma Müdürü

“Enflasyon nisanda yüzde 9.38’e, çekirdek enflasyon 9.74’e yükseldi ki henüz enflasyonda tepe noktası ve gerileme görmedik. FED toplantı tutanaklarında, “faizi tartıştık” dedi. Reel faizde kırılgan 5’li içerisinde Hindistan-Güney Afrika ve Türkiye diğer iki ülkeden daha kötü performans sergilemekte. Brezilya yılbaşından bu yana 3 kez faiz artırımı yaptı faiz şuan yüzde 11, enflasyon yüzde 6.28’de; Hindistan’da faiz yüzde 8, enflasyon yüzde 8.59; Endonezya’da faiz yüzde 7.5, enflasyon yüzde 7.25; Güney Afrika’da faiz 5.5, enflasyon yüzde 6; Türkiye’de faiz 9.5, enflasyon 9.38’de.

ABD’de önümüzdeki dönemde ekonomik dataların iyi açıklanması durumunda, gelişmekte olan piyasalardan tekrardan para çıkışı olacağı, kurlarda volatilitenin artmaya başlayacağını düşünmekteyiz. Bu nedenlerden dolayı Merkez Bankası’nın faiz indirimini olumlu bulmamakla birlikte ABD’den faiz tartışmaları ve Türkiye’de enflasyon yukarı yönlü eğilim sürerse Merkez düşürdüğünden daha fazla faiz artırımı yapabilir.”

‘Yaz ayları boyunca indirimler sürer’ - Tufan Cömert Garanti Yatırım Direktör

“TCMB faiz indirimine gerekçe olarak azalan risk primini gösteriyor, ancak bu risk priminin tekrar artması da söz konusu olabilir. Üstelik TCMB, faiz indirimini, enflasyonun hedefin çok üzerinde seyrettiği bir dönemde yaptı. Bu açıdan bakıldığında indirim biraz sorunlu. TCMB, proaktif olmayı seviyor, ancak temkinli olmak adına bir süre daha beklemede kalması ve gelişmeleri izlemeyi tercih etmesi daha doğru olabilir. TCMB’den piyasalara verilen mesajlar, global ortamın destekleyici olmasının beklendiği ve buna bağlı olarak da faiz indirimlerinin süreceği yönünde. Bu nedenle rüzgâr arkadan estiği sürece TCMB’nin yaz ayları boyunca indirimlerine devam edeceğini tahmin ediyorum.”

‘Kademeli indirim tedirgin etmez’ - Gökhan Uskuay Global Menkul Stratejist

Mevcut piyasa şartlarında TCMB’nin 50 baz puanlık faiz indirimi belki erken ama doğru. Uzun vade çok fazla öngörülebilir olmadığı için uzun vadede eleştirilebilir nitelikte diyebiliriz. Kurda düzenli bir değer kazancı oluşturmayacak faiz düzeyi doğru faiz düzeyidir.
TCMB’nin faiz artırımını tetikleyen unsur dolar/TL’nin 2.39 olmasıydı. TCMB hızlı değil, kademeli indirime gitmesi piyasalarda tedirginlik yaratmaz. TCMB, TL’yi yeniden stabilize etmeye çalışırken, ek bir kırılganlık unsuru yaratmak istemez. 5 Haziran’da ECB’nin toplantısı sonrasında, 24 Haziran TCMB toplantısında 50 baz puanlık bir azaltım kararı alınabilir. Daha fazla faiz enflasyonda belirgin bir düşüş olmadan yani 2015 olmadan çok zor görünüyor.”