Bankaların likidite karşılama oranları

Bankaların konsolide ve konsolide olmayan toplam likidite karşılama oranı yüzde 100'den, konsolide ve konsolide olmayan yabancı para likidite karşılama oranı da yüzde 80'den az olamayacak.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) Bankaların Likidite Karşılama Oranı Hesaplamasına İlişkin Yönetmeliği, Resmi Gazete'de yayımlandı.

Buna göre, bankaların konsolide ve konsolide olmayan bazda, asgari likidite düzeyini belirlemek amacıyla net nakit çıkışlarını karşılayabilecek seviyede yeterli yüksek kaliteli likit varlık stoku bulundurmalarına ilişkin usul ve esaslar belirlendi. 

Yönetmelik kapsamında, bankaların likidite düzeyi, konsolide ve konsolide olmayan bazda Türk Lirası ile yabancı para birimi toplamı ve konsolide ve konsolide olmayan bazda yabancı para birimi üzerinden likidite karşılama oranı hesaplanmak suretiyle ölçülecek.

Likidite karşılama oranı, yüksek kaliteli likit varlık stokunun, net nakit çıkışlarına bölünmesi suretiyle hesaplanacak. Konsolide olmayan toplam ve yabancı para likidite karşılama oranları sırasıyla, Türk Lirası ile yabancı para birimi toplamı ve yabancı para üzerinden iş günleri itibarıyla hesaplanacak likidite karşılama oranlarının haftalık basit aritmetik ortalaması alınmak; konsolide toplam ve yabancı para likidite karşılama oranları sırasıyla, Türk Lirası ile yabancı para birimi toplamı ve yabancı para üzerinden iş günleri itibarıyla hesaplanacak likidite karşılama oranlarının aylık basit aritmetik ortalaması alınmak suretiyle belirlenecek. 

Konsolide ve konsolide olmayan toplam likidite karşılama oranı yüzde 100'den, konsolide ve konsolide olmayan yabancı para likidite karşılama oranı da yüzde 80'den az olamayacak.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının uygun görüşü alınarak Kurul tarafından, konsolide ve konsolide olmayan toplam likidite karşılama oranları ile yabancı para likidite karşılama oranları her bir banka ya da banka grubu bazında farklılaştırılabilecek, yüksek kaliteli likit varlıkların, nakit giriş ve çıkışlarının dikkate alınma oranları değiştirilebilecek.

Net nakit çıkışı ve hesaplaması

Likidite karşılama oranı hesaplamasında, toplam nakit girişlerinin toplam nakit çıkışlarının yüzde 75'ini aşan kısmı dikkate alınmayacak.

Vadesine 30 gün ya da daha kısa süre kalan teminat swapları işlemlerinde, alınan teminatların niteliğinin verilen teminatların niteliğinden yüksek olması halinde alınan teminat üzerinden nakit çıkışı, verilen teminatların niteliğinin alınan teminatların niteliğinden yüksek olması halinde verilen teminat üzerinden nakit girişi hesaplanacak.

Nakit çıkışları, bilanço içi ve bilanço dışı işlem ve yükümlülüklerin Türkiye Muhasebe Standartları uyarınca değerlenmiş tutarlarına ilgili cetvelde belirtilen dikkate alınma oranları uygulanması suretiyle likidite karşılama oranı hesaplamasına dahil edilecek. Vadesine 30 gün ya da daha kısa süre kalan faiz tahakkukları ve gider ödemelerine ilişkin nakit çıkışları ilgili oldukları işlem ve yükümlülük üzerinden dikkate alınacak.

Vadelerine 30 günden fazla kalan, ancak alacaklının vadesinden önce talep etme hakkı olan işlem ve yükümlülüklerden sözleşmeye bağlı olarak 30 günü aşan ihbar süresi olanlar ile operasyonel giderlere ilişkin nakit çıkışları, nakit çıkışı hesaplanmasında dikkate alınmayacak. 

Yönetmeliğin, "konsolide ve konsolide olmayan toplam likidite karşılama oranı yüzde 100'den, konsolide ve konsolide olmayan yabancı para likidite karşılama oranı yüzde 80'den az olamayacağına" ilişkin hükmü ile toplam ve yabancı para likidite karşılama oranlarının söz konusu oranlardan düşük olması halinde, bankaların bunun nedenlerini, anılan durumun giderilmesine ilişkin alınması planlanan önlemleri birlikte süresi içinde BDDK'ya bildirmek zorunda olmasına dair hükmü 1 Ocak 2015'te yürürlüğe girecek. Diğer hükümler ise 1 Ocak 2014'ten itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi.

Bu arada, bankaların sermaye ve likidite yeterliliği ile kaldıraç düzeyinin ölçülmesine ve değerlendirilmesine ilişkin yönetmeliklerde de değişiklik yapıldı.