Bankaların en büyük şubesi 'cep'te

Akıllı telefonlar insanların iletişim şeklinde adeta bir devrim yarattı. Şimdi de alışveriş ve bankacılık alışkanlıklarımızı derinden değiştiriyor. Facebook tarafından yapılan Millennials and Money araştırmasına göre akıllı telefonlara aşırı bağımlılık geliştiren gençlerin artık yüzde 49’u bankacılık işlemlerini akıllı telefonlarıyla yapmayı tercih ediyor. Online ve mobil bankacılık işlemlerindeki artışın fiziki bankalara talebi azaltması ve gayrimenkul fiyatlarının yarattığı baskılar dünya genelinde bankaları şube kapatmaya zorluyor.

ABD’nin ve Avrupa’nın bankacılık devleri ardı ardından şube kapatma planları duyurmaya başladı. Aralarında HSBC, Lloyds, Wells Fargo, Banco Santander’in de bulunduğu birçok banka şube sayısını hızla azaltıyor.

ABD’de 6 ayda 869 şube kapandı

ABD’de sadece 2017’nin ilk yarısında 869 şube kapısına kilit vururken, finans krizinden bu yana kapanan şube sayısı 10 bini buldu. Bu sayının giderek artması bekleniyor. 2009 yılından bu yana ABD’de şubelerin yüzde 6’sı kapatılırken, 2016’da toplam 1.614 şube kapandı. 2012-2016 döneminde ülkenin en büyük finans kuruluşlarından Bank of America şubelerinin yüzde 16’sını yani 243 şubesini kapatırken, Citigroup’un kapattığı 302 şubenin toplam içindeki payı yüzde 28.5 oldu. Bu arada ocak-haziran döneminde 93 şube kapatan Wells Fargo, 2018 sonuna kadar toplam 450 şube kapatmış olmayı planlıyor. Ülkede 2005- 2015 arasında ticari bankaların şube sayısı yüzde 26 düşüş gösterdi. Şube sayısının zirve yaptığı 1994’den bu yana şubelerin yüzde 61’ü kapatıldı. Intelenet Global Services tarafından yapılan araştırmaya göre 2020 yılına kadar Amerikan banka şubelerinin yüzde 20’si daha faaliyetlerini sonlandıracak.

Avrupa’da da benzer bir trend hakim. İngiltere’de bu yıl aralarında HSBC, Lloyds, RBS’nin de olduğu bankalar bu yıl 762 şubesini kapatacağını bildirdi. Böylelikle İngiltere’de 2017 sonunda faaliyet gösteren 8 bin şube kalacak. Şube ağlarının giderek bankaların maliyetlerini artırdığı Avrupa’da birçok ülkede kişi başına düşen şube sayısı artıyor. Örneğin şu an Almanya’da 2750 kişiye bir Banka düşerken, İsviçre’de 5750 kişiye bir şube ve Hollanda’da 10 bin kişiye bir şube düşüyor. Citigroup, 2025 yılına kadar Euro Bölgesi’nde banka şubesi sayısının yüzde 45, ABD’de yüzde 33 ve Latin Amerika’da 45 azalacağını tahmin ediyor.

Ülkede bankaların şube kapatmayı tercih etmelerinin nedenlerinden biri de şube açmanın ve işletmenin pahalı olması. forbes tarafından yapılan bir araştırmaya göre abd’de yeni bir şubeyi hizmete sokmanın maliyeti 2 ila 4 milyon dolar. şubeyi işletmenin maliyeti ise yılda 200-400 bin dolar civarında. ayrıca bankanın yılda 1 milyon dolar kar etmesi için ortalama 10 yıl geçmesi gerekiyor.

Türkiye’de şube ve istihdam azalıyor

Maliyetlerin bu denli yüksek olduğu ortamda online bankacılık devrimi bankaların müşterileriyle ilişkilerini gözden geçirmelerine neden oluyor. Türkiye’de de kapanan banka şube sayısı artıyor. Haziran 2017 itibariyle mevduat bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarının toplam şube sayısı 10.724. Bu rakam 2016 yıl sonuna göre göre 57 adet, geçen yılın aynı dönemine göre 305 adet azalmaya işaret ediyor. Haziran 2017 itibariyle mevduat bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarında toplam çalışan sayısı 196.019 kişi. Bu rakam bir önceki yılın aynı dönemine göre 3.410 kişi yani yüzde 1.71 oranında, 2016 yıl sonuna göre ise 680 kişi azalma anlamına geliyor.

En iyi mobil banka uygulaması BBVA'da

Garanti Bankası’nın İspanyol hissedarı BBVA, Forrester Research tarafından hazırlanan bir ankete göre 2017 yılında en iyi mobil bankacılık uygulamasına sahip banka. Aralarında Türkiye, Brezilya, Çin, ABD, Fransa ve İngiltere’nin de olduğu 18 ülkede yapılan araştırmada büyük banakcılık gruplarındaki 53 aplikasyon incelendi.

BBVA’nın mobil bankacılık hizmetleri, sıralamanın yapılmaya başladığı 2013’den bu yana en yüksek değer olan 100 puan üzerinden 87 puan alarak ilk saraya yerleşti. Araştırmada küresel ortalama 63 puan. BBVA’nın mobil bankacılık uygulamasında özellikle çok fazla fonksiyon olması dikkat çekiyor. Örneğin BBVA Valora hizmetinde bir ev almak, satmak ya da kiralamak için en iyi fiyatın hesaplanıyor.

1 milyar cep şube!

Juniper Research’e göre mobil bankacılık kullanımı çok büyük hızla artıyor. Araştırma 2017 sonunda dünyada 1 milyar cep telefonu kullanıcısının cihazını mobil bankacılık hizmetleri için kullanacağını ortaya koyuyor. Juniper’in fintech analistlerinin yaptığı bir başka araştırma da 2021 yılına gelindiğinde dünyada 3 milyar kişinin akıllı telefonları, tabletler, PC ya da akıllı saatleri vasıtasıyla bankacılık işlemi yapıyor olacağını öngördü. Bu 2016 yılına oranla yüzde 53 artış anlamına geliyor. (Dünya / Evrim Küçük)