Bankalar kredi için faturaya bakıyor

Ev almak, araba almak isteyenler büyük çoğunlukla tutarın bir kısmını peşin ödeyip kalanı için banka kredisi kullanmayı tercih ediyor.
Mayıs 2013 sonu itibarıyla bankaların ‘takipteki alacaklar’ olarak adlandırdığı, geri ödemesi aksayan kredi oranı yüzde 2,9 seviyesinde. Yükselen takipteki alacak oranı bankaları kolay kredi vermekten vazgeçiriyor. Ayda 30 bin kişiyi bankalara yönlendiren kredi maliyetlerini karşılaştırma hizmeti veren kredikazan.com adlı sitenin sahibi Taylan Tüfekçi, bankaların kredi verirken gelirden çok, kişinin borcuna sadık olup olmadığına baktığını söyledi. Geliri iyi olduğu halde bazı müşterilerin kredi çıkmayınca çok şaşırdığını belirten Tüfekçi, “Ayda 30 bin kişiyi bankalara yönlendiriyoruz. Bankalar, talep ettiği krediyi ödeyebilecek geliri olana da kredi vermeyebiliyor. Gecikmiş telefon, elektrik, su faturası borcu bulunmak da kredi talebinde reddedilme sebebi. Ödenmemiş telefon faturası yüzünden talebi kabul edilmeyen müşteriler olduğunu biliyoruz.” dedi. Gecikmiş faturaların bankalarca kişinin borcuna sadık olmadığı şeklinde değerlendirildiğini ve gelirden sonra bakılan ilk kriter olduğunu ifade eden Tüfekçi, şimdi fatura ödeme kayıtlarının bankaların kurduğu Kredi Kayıt Bürosu’na düzenli olmasa da işlenmeye başladığını dile getirdi. Tüfekçi, kredi kartı borcunu ödeyemeyip bunu başka bankadan alacağı krediyle kapatmak isteyen 30 bin aile bulunduğunu tespit ettiklerini de söyledi.
Kendisi bilgisayar mühendisi olan Taylan Tüfekçi, bankaların kredi verirken aradığı 20 kriteri onlardan alarak kişilerin finans okuryazarlığı ile kendi muhasebesini yapmasına imkân verecek bir site de oluşturdu. 18 bin üyesi olan “parabilir.com” isimli sitenin özel emeklilik şirketleri ve bankaların dikkatini çektiğini anlatan Tüfekçi, Türkiye nüfusunun yarısının banka ile hiç ilişkisi olmadığını, bankaların gözünün bu kesimin üzerinde olduğunu vurguladı. Amerika’da 2008 krizinin ardından kurulan “mint.com” isimli kendi sitelerinin muadili sitenin 5 milyon üyeye ulaştığını belirten Tüfekçi, “Amerika’da kredi kartıyla yapılan her harcama anında bu sitedeki kullanıcı hesabına işleniyor. Amerika’da kişiler bu yolla gelirinden fazla harcamamaya çalışıyor. Bizde ise kişinin  harcamayı kendisinin girmesi gerekiyor. Bizim amacımız da tasarrufa teşvik etmek.” dedi. Eğlence merkezi Laila’nın eski işletmecisi Şefik Öztek de, yeğeni Taylan Tüfekçi ile birlikte parabilir.com adlı sitenin ortağı. Finansal okuryazarlık eğitiminin verildiği sitedeki videoların seslendirmelerini ise Şefik Öztek’in tiyatrocu eşi Şebnem Özinal Öztek yapıyor.