Balbay Yargıtay'ı bekliyor

Anayasa Mahkemesi’nin tutuklu vekillerle ilgili kararı, hakkında tahliye kararı verilen gazeteci ve CHP Milletvekili Mustafa Balbay’ı özgürlüğüne kavuştururken, BDP’li vekiller için de tahliye umudu yarattı. Ancak bu kez de haklarında verilen kararların Yargıtay tarafından onanması halinde ne olacağı, vekillerin yeniden cezaevine konulup konulmayacağı tartışması başladı.
Balbay’ın Anayasa Mahkemesi’nin “vekillerin tutuklu yargılanamayacağı” yönündeki kararı uyarınca tahliye edilmesinin ardından gözler, aynı durumdaki BDP’li tutuklu vekiller hakkında çıkacak karara ve hükümlü statüsüne geçen MHP Milletvekili Engin Alan hakkında yapılacak işlemlere çevrildi.
 Bu isimler arasında özellikle Alan’ın durumu diğerlerinden farklı. Alan’a Balyoz davasında verilen ceza Yargıtay’da onanarak kesinleşti. Alan, itiraz başvurularında bulunsa da bu durum, hükümlü statüsünün ve cezasının infazının durması anlamını taşımıyor. Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunmak da infazı durdurmuyor. Bu nedenle, Alan hakkında yapılacak işlemler, diğer vekiller için de emsal niteliği taşıyabilecek. Alan, başvurularından sonuç alamaz ve hükümlü olduğu için hakkındaki karar Meclis’e gönderilirse, bu kez vekilliğinin düşürülüp düşürülmeyeceği tartışması başlayacak. TBMM Başkanlığı, kararı Genel Kurul’da okutursa Alan vekilliğini kaybedecek ve cezasının infazı bitene kadar cezaevinde kalacak.

BDP’lilere emsal olacak

Bu durum, Balbay ve tahliyeleri beklenen BDP’liler için emsal oluşturacak. Balbay, Ergenekon davasında yerel mahkeme tarafından hapse mahkum edildi ve bu davanın temyiz incelemesi yapılacak. Yargıtay, itirazları haklı bulur kararı bozarsa, Balbay‘ın tutuksuz yargılanmasına devam edilecek. Olası bir mahkumiyet halinde BDP’liler için de aynı süreç yaşanacak.
 Ancak Yargıtay’ın cezasını onaması durumunda Balbay da Alan gibi hükümlü statüsüne geçecek. Bu durumda Alan hakkında yapılacak işlem Balbay için de belirleyici olacak. TBMM Genel Kurulu’nda hakkındaki karar okunursa vekilliği düşecek ve kalan cezasını yeniden çekmek üzere cezaevine konulacak. Daha önce tahliye edilen CHP’li Mehmet Haberal için de benzer bir durum söz konusu olacak. Ancak TBMM Başkanlığı, kararları okutmayıp bekletmeyi seçerse, dönem sonuna kadar hükmün infazı için beklenecek. Ancak bu noktada vekillerin yeniden vekil seçilerek TBMM’ye girme olanağı kalmayacak. Hükümlü statüleri gereği seçilme yeterliliğini kaybettiklerinden seçimde aday gösterilemeyecek olan bu isimlerin dönem sonunda cezaevine konulması gerekecek.
 Ancak Meclis’in bu aşamada atacağı bir adım, bütün soru işaretlerini ortadan kaldırabilecek. Vekil seçilen isimler hakkındaki yargılamalar anayasanın 14. maddesi uyarınca sürdürülüyor. Bu madde, vekil dokunulmazlığının terör ve anayasal düzene karşı işlenen suçlarda geçerli olmadığını düzenliyor. Bu maddenin değiştirilmesi ya da dokunulmazlığın hiçbir biçimde kısıtlanmayacağının düzenlemesi halinde Balbay ve diğer tüm vekiller hakkındaki yargılamar dönem sonuna kadar duracak. Haklarında hüküm olmadığı için bir sonraki genel seçimde de bu isimler aday olabilecek ve seçilmeleri halinde yargılamaları yine sürdürülemeyecek. Mehmet Ağar’ın Susurluk davasında uzun yıllar yargılanmasının engellendiği gibi tutuklu vekiller için de yargılama söz konusu olmayacak. Ancak hükümlü durumdaki Alan yine bu kapsamın dışında kalacak.