Bakanlara Geri Dönüş Borç Programı’nda hile uyarısı

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

İngiliz hükümeti kendi devlet bankası tarafından, şirketlerin korona virüs krizini atlatabilmesi için sunulan iki ekonomik teşvik programının vergi mükelleflerinin parasını riske attığı konusunda uyarıldı.

Hükümetin birçok ekonomik müdahalesini yürüten British Business Bank, resmi bir rapor hazırlayarak, Geri Dönüş Borç Programı’nın (BBLS) ve Gelecek Fonu’nun yarattığı riskleri sıraladı.

Mayıs ayında, British Business Bank’ın yöneticisi olduğu sırada Keith Morgan, Ekonomi Bakanı Alok Sharma’ya yazarak, kurumdan programların yürütmesinin yapılması istendikten sonra, konuyla ilgili endişe duyduğu noktaları bildirdi.

Bu sabah ilk kez yayınlanan mektuplar, yetkililerin her iki programa karşı endişeli olduklarını gösterdi.

O dönemden sonra British Business Bank’taki görevinden ayrılan Morgan, borç programının zayıf olduğunu ve “organize suç örgütleri ve kişiler” tarafından kötüye kullanılabileceğini söyledi. Aynı şekilde daha küçük bir program olan Gelecek Fonu da vergi mükelleflerinin parasını tehlikeye atıyordu.

En büyük acil durum kredi programı olan BBLS, özel sektör kredi kuruluşlarına, düşük faizli kredilerde %100 devlet garantisi veriyor. Program dahilinde, neredeyse 1,3 milyon şirkete, 38 milyar sterlinden fazla kredi verildi.

Gelecek Fonu erken dönemlerinde bulunan, genellikle girişim sermayesi şirketleri tarafından desteklenen yüksek büyüme şirketlerine kredi sağlıyor. 711 kredide, 720 milyon sterlinlik bir fon sağlandı. Mektuplarda, Business Bank adına PWC tarafından yapılan bir araştırmada, borç programlarında hile riskinin “çok yüksek” olduğu söylendi.

Morgan, programın %2,5’luk düşük faiz oranının rekabete zarar vereceğini çünkü daha küçük kredi kuruluşlarının bununla rekabet edemeyeceğini söyledi. İngiltere’de bankacılığın tekelleşmesi, piyasaların ekonomik iyileşmeyi desteklemesine engel olacak açıklamasında bulundu.

Programın yürürlüğe geçmesi için “büyük bir baskı” olduğunu söyleyerek, Morgan bu konuda aceleci davranmanın, dolandırıcılık ve kredi kalitesiyle ilgili riskleri arttırdığını söyledi. Zira bankalar, parayı dışarı çıkarmak için normal süreçlerinin bir çoğunu atlamak zorunda bırakılacaktı.

Morgan, bu yüzden hükümetin “güçlü” kontrol ve yönetim talebinin karşılanmasının imkansız olduğunu yazdı. Ancak Morgan mektubunda, bakanların, Business Bank’tan daha fazla “nedenleri ve düşünceleri” olabileceğini de kabul etti.

Bankadan gelen bu itirazlarla, Sharma, yetkililerin endişelerini anladığını ancak yine de yürütmenin devam etmesini talep eden yazılar yayınladı.

Morgan’ın mektuplarının yayınlanması, ilk yürürlüğe kondukları sırada borç programlarının kamuoyunun güvenini sarsmaması için ertelendi. Morgan, Gelecek Fonu’nun “politika hedeflerinin” “tam olarak açıklanmadığı” konusunda uyarıda bulundu. Bu da ihtiyacı olmayan şirketlerinde destekten faydalanması riskine neden olabilir.

Girişim sermayedarları tarafından desteklenen Gelecek Fonu, Morgan’a göre, girişim sermayesinin vergi mükelleflerinin parasıyla sağlandığı ve devletin düşük kaliteki hisse yatırımlarıyla baş başa kaldığı bir durum yaratabilir.

Bankanın endişelerini azaltma yönündeki çabalara rağmen, Morgan programlarda yapılacak değişikliklerin, resmi bir itiraz ihtiyacını ortadan kaldıracak kadar güçlü olmadığını çünkü, sunulan paranın değerinin “oldukça belirsiz” olduğunu söyledi.

Morgan, en iyi şirketlerin “bu borç programını kullanmayacağını çünkü bu şirketlere yatırımcıların fon sağlayacağını” söyledi. Mektupta, “Gelecek Fonu’nun devlet hazinesi için paranın değerini arttırıp arttırmayacağını bilemeyiz” dendi.

Aynı zamanda, Morgan, programın adaletsiz bir şekilde Londra ve güneydoğuya fayda sağlayacağını ve bankanın bölgesel ekonomileri “yükseltme” hedefiyle çelişeceğini söyledi.

British Business Bank’ın uyarılarını, HM Revenue & Customs Başkanı Jim Harra’nın müdahalesi izledi. Harra Haziran ayında hükümetin, hizmet sektörünü desteklemek için oluşturduğu ve ücretsiz izindeki çalışanlarını geri çağıran şirketlere 1,000 sterlin bonus veren Eat Out to Help Out programının düşük bir harcama getirisi sunacağını söyledi.

Ulusal Denetim Ofisi yakında BBLS üzerine bir rapor yayınlayacak. Business Bank’ın uyarıları, paranın değeri ve yönetimle ilgili sorunları içeriyordu. Ancak kurum, bakanların programların yürürlüğe konmasında ısrarcı davranırken düşündükleri başka şeyler de olabileceğini kabul ediyor. Aynı zamanda, Business Bank’taki yetkililerin, Morgan’ın uyarılarının hala geçerliliğini koruduğunu düşündüğü görülüyor.

İngiltere Hazine Bakanlığı ve Ekonomi Bakanlığı’ndan konuyla ilgili yorum talebinde bulunuldu.

Wirecard skandalı İngiltere’nin güvenlik açığını ortaya çıkardı

İngiltere'de hükümetin baş danışmanı aşı şirketinin hissedarı çıktı

Boris Johnson İngiltere’ye ve siyasi kariyerine zarar veriyor