AYM, basın çalışanlarının fazla mesai düzenlemesini iptal etti

Bakırköy 13'üncü İş Mahkemesi, 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun’da gazetecilere fazla çalışma ücretlerinin gününde ödenmemesi durumunda bu ücretlerin her geçen gün için yüzde 5 fazlasıyla ödenmesini öngören kuralın, Anayasa’nın 2, 5, 10, 11, 48 ve 49’uncu maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmesini istedi.

KARAR OY ÇOKLUĞUYLA ALINDI

İptal başvurusunu 19 Eylül’de görüşen Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, fazla mesailerle ilgili bu kuralın Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline, oyçokluğuyla karar verdi. Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanan gerekçeli kararda, toplumu doğru bilgilendirme gibi önemli görevleri bulunan gazetecilerin bu görevi yerine getirirken işverenin etkisinden mümkün olduğu kadar arındırılmaları ve bunun için de ücretlerinin güvence altına alınması gerektiği hatırlatıldı. Kararda, gazetecilerin ücret alacaklarının özel düzenlemelerle teminat altına alınmasının, görevlerini en iyi şekilde yerine getirebilmeleri için gerekli olmadığının söylenemeyeceği belirtilirken şu ifadelere yer verildi:
"Çok yüksek meblağlara ulaşabilen yüzde 5 fazla ödeme kuralı, işverene aşırı bir külfet getirmektedir. Ülkemizde reel enflasyon ve yasal faiz oranları dikkate alındığında söz konusu kuralın orantılı bir sınırlama öngördüğü söylenemez. Gazetecinin fazla çalışma ücretini korumak ve zamanında ödenmesini sağlamak için kuralla getirilen tedbir işverenin ekonomik varlığını ve geleceğini ağır bir şekilde etkileyebilecektir. Açıklanan nedenlerle kuralla teşebbüs ve çalışma özgürlüğüne getirilen sınırlamanın orantısız olduğu ve bu nedenle kuralın ölçülülük ilkesini ihlal ettiği anlaşılmıştır."
Kararda ayrıca "Bu hâliyle kural, basın sektöründe çalışanlar için diğer çalışanlara göre nesnel ve makul bir nedenle de olsa orantısız bir farklı muamelenin getirilmesine yol açmaktadır. Bu itibarla kuralla gazeteciler lehine kabul edilen farklı muamelenin ölçülü olduğu söylenemeyeceğinden kural eşitlik ilkesiyle de bağdaşmamaktadır. Açıklanan nedenlerle kural Anayasa’nın 2, 10, 13. ve 48'inci maddelerine aykırı bulunarak iptal edilmiştir" denildi.