AYD'den sözleşmelerde TL'ye geçiş açıklaması

Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD), taslağın bu haliyle uygulamaya konulması halinde, bankaların da AVM yatırımcılarına kullandırmış oldukları Döviz cinsinden kredileri kanunda belirtildiği şekilde Türk Lirası’na çevirmek zorunda olduğuna vurgu yaptı.

Resmi Gazete'nin 13 Eylül sayısında yayımlanan Türk parası kıymetini koruma hakkında 32 sayılı kararda değişiklik yapan cumhurbaşkanı kararına göre, Türkiye'de yerleşik kişilerin, bakanlıkça belirlenen haller dışında kendi aralarındaki menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile işi, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya döviz endeksli olarak kararlaştırılamayacağı hükme bağlandı.Bununla ilgili hazırlanan tebliğ taslağına göre 2 Ocak 2018 öncesi sözleşmeler için 2 Ocak kuru kullanılırken; 2 Ocak 2018 sonrasındaki sözleşmeler için ise sözleşme tarihindeki kur geçerli olacak.

Dolar/TL  2 Ocak'ta 3.75 civarında işlem görmüştü. Dolar /TL bugün 6.15 seviyesinde bulunuyor. Tebliğ taslağı ile ilgili açıklama yapan AYD, kararın mevcut haliyle tüm gayrimenkul sektörünü olumsuz etkileyeceğini, yeni yatırımların da önünün kesileceğini belirtti.

Türkiye'deki 58 milyar dolarlık AVM yatırımının 17 milyar dolarlık kısmının tamamen yabancı sermaye tarafından gerçekleştirildiği belirtilen açıklamada, uygulama ile birlikte banka kredilerinin ödenmesinde büyük sorun yaşanacağı, birçok AVM yatırımcısının da iflas edeceğine dikkat çekildi.

Açıklamada, "AVM'lerin fonlaması da diğer gayrimenkul yatırımları gibi büyük oranda döviz kredileri ile uzun vadeli olarak yapılmıştır. Dolayısıyla bankalara tüm kredi faizi ve geri ödemeler döviz ile yapılmak zorundadır. Sektörümüzün döviz ile olan borçluluğu ise 15 milyar dolar seviyelerindedir. Dövizle olan borcu TL ile, üstelik güncel olmayan bir döviz kuru ile toparlamak ve bankalara ödemek imkânsız hale gelecektir" denildi ve şöyle devam edildi:

Bu karar sonrası, bankalara temlik olarak verdiğimiz ve AVM'nin değerini gösteren kira kontratlarının değeri de aynı oranda düşeceği için bu durum, bankaların ek teminat istemelerine de sebep olacaktır... Bu karar ile birçok AVM yatırımcısının iflas edeceği, banka kredilerinin ödenmesinde büyük sorun yaşanacağı bir gerçektir.

BANKALAR DA KULLANDIRDIĞI KREDİLERİ TL'YE ÇEVİRMELİ

Kiraların güncel olmayan kurdan TL'ye çevrilmesi durumunda AVM yatırımcılarının döviz cinsi kredilerinin ne olacağının da soru işaret olduğune dikkat çekilen açıklamada, "Bankalar ve finansal kuruluşları tarafından geliştirme faaliyetleri finanse edilmiş olan gayrimenkullere sahip şirketler, bu kanun kapsamında döviz cinsinden yapmış oldukları gayrimenkul kiralama sözleşmelerini TL’ye çevirdikleri taktirde, ilgili bankalar da kullandırmış oldukları döviz cinsinden kredileri yine bu kanun maddesinde belirtildiği şekilde Türk Lirası’na çevirmek zorundadırlar" denildi.

Türkiye’ye son 10 yılda giren direkt yabancı sermayenin yüzde 12'sinin AVM yatırımları ile gerçekleştiği belirtilen açıklamada, bu yönetmeliğink yabancı yatırımcının Türkiye'de çok ciddi miktarda kayba uğraması ve Türkiye'den uzaklaşması anlamına geleceği ifade edildi.

BEKLENTİMİZ KİRA BEDELİNİN ENFLASYON ORANINDA ARTIRILMASI

Açıklamada ayrıca kontratların güncel olmayan bir kurdan TL'ye çevrilmesi ve kontrat süresince enflasyonun uygulanamayacak olmasının da bir diğer problem olduğuna dikkat çekildi.

"Unutulmaması gereken önemli bir husus da AVM'lerde kira kontratlarının dinamiği 5+5 yıl toplam 10 yılık bir mantıkla yapılmakta olmasıdır. Dolayısıyla yukarıda bahsedilen karar ile 10 yıllık bir süre zarfında kiralara zam yapılamayacak olması anlaşılmaktadır ki bunun bir ifade hatası olduğunu düşünmekteyiz" denilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Bakanlığımızın normal kontratlarda olduğu gibi senelik artışlara izin vereceğini, hatta alışveriş merkezi yatırımcısının ödeme kabiliyetini artırmak için bu artışların 3 aylık dönemlerle enflasyon artışlarına göre yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Bu yapılmadığı takdirde sektörün sürdürülebilirliğinin tehlikeye atılacağını göz önünde bulundurmak gerekmektedir...Beklentimiz ve perakendeciler tarafından da kabul görecek olan uygulama, her kira yılı sonunda bir önceki yılın kira bedelinin enflasyon oranında arttırılması ile yeniden belirlenmesidir."