Avrupa’da göçmenler finans hizmetlerine erişemiyor

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Nisan ayında tehlike alarmını Oxfam çaldı. Somali’de yaşayan ailelere, yurtdışında yaşayan akrabaları tarafından yapılan para transferleri, korona virüs nedeniyle ani bir düşüş yaşadı. Bunun en önemli nedenlerinden biri giderek artan işsizlik ve bu insanların ülkelerine gönderebileceği daha az paraları olduğu anlamına geliyor. Örneğin Avrupa Birliği’nde bu yılın ikinci çeyreğinde 5,5 milyon kişi işini kaybetti. Ancak kriz aynı zamanda Avrupa Birliği’nde, kısıtlı finansal altyapısı olan ülkelere para göndermek isteyenlerin seçeneklerinin ne kadar kısıtlı olduğunu da gösterdi.

Somali’de nüfusun yalnızca %15’inin banka hesabı var. Bu da Avrupa’dan para gönderilirken, ana akım bankaların kullanılamayacağı anlamına geliyor. Bunun yerine para transferi operatörleri (MTO) parayı kabul ediyor ve Somali’deki alıcılara teslim ederek aracı görevi görüyor. 

Bu hizmetleri kullanan birçok kişi ülkelerindeki ailelerini desteklemek isterken, bankalar MTO’larla çalışma konusunda giderek daha da şüpheci hale geliyor ve takip etmenin güç olduğu bir sisteme dahil olmak istemiyorlar. Avrupa bankalarına göre, bu sistem, kara para aklama aktiviteleri için oldukça elverişli.

2016 ve 2019 yılları arasında, Deutsche Bank muhabir banka portföyünü %40 oranında küçülttü. Bu esnada Barclays 2013 yılında Somali’nin MTO’larıyla çalışmama kararı alma tehdidinde bulundu. Bunun etkileri oldukça yıkıcı olabilirdi. Forbes’un haberine göre, o dönemde Somali’deki hane halklarının en az %40’ı hayatta kalabilmek için bu para transferlerine ihtiyaç duyuyordu.

Avrupa’nın temkinli bankacılık kültürü

Bu Avrupa’da göçmenlerin finansal hizmetlerde karşılaştığı güçlüklerin yalnızca bir örneği. 

2008 finansal krizinden bu yana ve 11 Eylül saldırılarının ardından, Avrupa’da finansal kurumlar için uyum zorunlulukları oldukça ağır hale geldi. Sürekli değişen bu düzenlemelere ayak uydurmanın maliyeti yüksek. Londra merkezli HSBC kara para aklama karşıtı biriminde 5,000’den fazla kişiye istihdam sağlıyor ve yılda 500 milyar dolar harcama yapıyor.

Örneğin İngiltere ve Somali arasında gerçekleşen bir finansal transferin yasal olup olmadığını tespit etmek imkansız. Ancak yasal olmadığı takdirde, bunun cezası oldukça yüksek olabilir. Finans şirketleri, 2008 yılından bu yana kara para aklama ve yaptırım ihlalleri nedeniyle en az 28,4 milyar dolar ceza aldı. Çoğu zaman, bazı müşterilere hizmet etmeyi reddetmek bankalar tarafından daha güvenli bulunuyor. Ancak bu uygulama, Avrupa Bankacılık Otoritesi tarafından soruşturma altında.

Bunun nedeni, 2018 yılında İngiltere’nin Charity Finance Group’u tarafından yürütülen araştırmada, yardım kurumlarının %79’unun ana akım bankacılık kanallarını erişim sağlama konusunda güçlük yaşadığının ortaya konulması. Ancak bu şekilde olması gerekmiyor. 

Avrupa’da, Onfido, Salv ve Valify gibi düzenleyici teknoloji startupları, bankaların riskli müşterilere hizmet sağlamasına imkan tanıyacak yardımları sunmaya hazır. 2013 ve 2017 yılları arasında bu şirketlere yaklaşık 551 milyon dolar yatırım yapıldı.

Düzenleyici teknoloji şirketleri geliyor

Onfido, 195 ülkeden kimlik dökümanlarını doğrulayabilen bir düzenleyici teknoloji şirketi.

Bu ülkelerin arasında Avrupa Komisyonu’nun “yüksek riskli üçüncü ülkeler” listesinde yer alan ülkeler de var. Şirket finans kurumlarının, müşterilerini tanımalarına yardımcı oluyor ve kara para aklama karşıtı düzenlemelere uyumlu hale gelmelerini sağlıyor.

Mayıs ayında, 8 yıllık starup şirketi, WorldRemit’le bir anlaşma imzaladı ve müşteri kimliklerini doğrulamayı daha kolay hale getirecek bir para transferi şirketiyle ortaklık kurdu. Anlaşmanın ardından yapılan açıklamada, WorldRemit, bu ortalığın finansal kapsayıcılığı yükselteceğini çünkü Onfido’nun doğrulama teknolojisinin müşterilerin düşük kaliteli görseller gönderdiğinde bile çalışabildiğini söyledi.

Bazılarının “yüksek riskli” olarak tanımladığı bölgelerde de çözümler üretiliyor. Kahire merkezli startup şirketi Valify, Arapça bir OCR (optik okuma sistemi) geliştirdi ve Mısır’a ait kimlikleri saniyeler içinde doğrulayabiliyor. Şirket şimdi bu çözümü Avrupa’daki bankalara ve fintek şirketlerine satıyor ve Avrupa’daki Mısır göçmenlerinin para transferlerinde kolaylık sağlıyor.

 Mısır’daysa şirket Mısır Merkez Bankası’yla çalışarak elektronik çekleri bir sektör standardı haline getirmeye çalışıyor. Aynı zamanda yerel bankaların ve finteklerin, nüfusun bankacılık hizmeti almadığı tahmin edilen üçte ikisine güvenli bir şekilde hizmet sunması için çözümler yaratıyor.

Bu şirketler bankaların daha bilinçli ve hızlı çalışmasını sağlayacak çözümler üretirken, aynı zamanda potansiyel müşteri tabanlarını da arttırıyorlar. Eğer büyük bankalar, düzenleyiciler ve hükümetler, finansal hizmetlerde ayrımcılığa bir son vermek istiyorlarsa, bu startup şirketleriyle birlikte çalışmaya başlamaları gerekiyor.

2021’in 5 bankacılık ve fintek trendi

Küresel borç krizini iki ülke önleyebilir

Moody's önce övdü, sonra uyardı