Avrupa tüketiciyi yüksek enerji fiyatlarından koruyabiliyor mu?

Avrupa’da son yılların en yüksek fiyat artışları yaşanırken enflasyondaki artışın sebepleri arasında başı enerji fiyatları çekiyor.

Avrupa doğalgaz piyasasında gösterge fiyat olan Hollanda TTF doğalgaz vadeli işlemleri 2021 yılında yıllık yüzde 300’ün üzerinde artış göstermişti. Artışta Rusya ve bölge ülkeleri arasındaki gerilimler, doğalgaz depolarındaki düşük doluluk oranları ve kömür, nükleer gibi üretimlerin kısıtlanması etkili olmuştu.

Sözcü'den Serkan Üstün'ün derlediği habere göre doğalgaz fiyatlarındaki artışın bir yansıması olarak elektrik fiyatları Avrupa çapında ciddi bir artış gösterdi ve bu artışın önemli bir kısmı da hane halkının elektrik faturalarına yansıdı. Ayrıca enflasyondaki en önemli kalemi yine enerji fiyatlarındaki artış oluşturdu.

Hesaplamalara göre, Avrupalı ​​haneler bu yıl 2020’ye göre enerji için ortalama yüzde 54 daha fazla ödeme yapacak. En büyük artışlar ise faturaların 2 yıl öncesine göre yıllık 1000 dolardan fazla arttığı İngiltere ve İtalya’da gerçekleşti.

Hükümetler de bu fiyat artışlarına karşı hane halkını korumak amacıyla çeşitli önlemler almaya çalışıyor. Bu önlemlerin bazıları ise sert eleştirilere tabi tutuluyor. İşte ülkelerin enerji fiyatlarına ve enflasyona karşı aldığı önlemler:

FRANSA

Fransa’da hükümet, düşük gelirli hanelerde enflasyon etkilerini sınırlamak için önlemler aldı ve 2022’de tüm tüketiciler için elektrik fiyatlarındaki artışa yüzde 4’lük bir sınır koydu. Hükümet ayrıca, enerji fiyatlarındaki artışa karşı 5,8 milyon Fransız hanesine 100 euroluk ve enflasyona karşı 38 milyon kişiye de 100 euroluk destekte bulundu.
Fransa’da elektrik ve gaz sübvansiyonları 9,7 milyar euroya, enflasyon çekleri ise 2 milyar euroya ulaşırken tarife artış sabitleme bedeli 7,7 milyar euro oldu.

Fransa’da seçim öncesi Emanuel Macron hükümetinin uyguladığı destek paketinin bir seçim yatırımı olduğunu ve yetersiz olduğunu öne sürenler de var.

ALMANYA

Muhafazakar partinin yıllar sonra hükümet koltuğunu devretmesinin ardından yeni hükümet koalisyonunu oluşturan Yeşiller, Sosyal Demokratlar ve Liberaller bu konularda henüz tam bir anlaşmaya varabilmiş değil.

Başbakan Olaf Scholz yoksul hanelere devlet sübvansiyonunu savunurken, liberal FDP bu ödemelere şüpheyle bakıyor. Yeşiller’in eş başkanı Ekonomi Bakanı Robert Habeck ise önceliğinin yükselen enerji fiyatlarıyla mücadele etmek olmadığını, yeşil enerjiye geçiş olduğunu belirtti.

Şimdiye kadar Berlin hükümeti, düşük gelirli hanelere müşterilerin faturaları için tek seferlik 130 milyon euroluk bir hibe paketi üzerinde anlaşmaya varabildi. Ayrıca, yenilenebilir enerjinin finansmanı için her haneden alınan 300 euroluk ek ücretin gelecek yıldan itibaren devlet bütçesine kaydırma planı da bulunuyor.

İTALYA

İtalya, düşük gelirli ailelere ödeme yaptı ve yenilenebilir enerji finansmanlarından alınan ücretleri düşürdü. Ayrıca tüm tüketiciler için doğalgazdan alınan vergi düşürüldü. İtalya’nın bu yıl marta kadar hane halklarına 8,5 milyar euroluk destek sunması bekleniyor.

İSPANYA

İspanya’da ise enerji şirketlerine daha fazla vergi koyma ve fatura ödeyenlerin yükünü azaltma yönünde önlemler alınsa da hükümet enerji piyasasının yapısından şikayetçi.

İspanya’da sol koalisyon 21 Aralık’ta devlete 2 milyar eurodan fazlaya mal olacak bir kararla faturalar üzerindeki geçici indirimleri dört ay boyunca uzattı.

YUNANİSTAN

Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis ocak ayı başında yaptığı açıklamada, hane halklarının ve işletmelerin artan enerji fiyatlarıyla başa çıkmasına yardımcı olmak için yaklaşık 400 milyon euroluk bir mali yardım planlandığını duyurdu.

Eylül ayında Yunanistan, ayda tüketilen ilk 300 saat için elektrik faturalarında 9 euroluk bir indirim düzenlemişti. Bu indirim ekimde 18 euroya, kasımda 39 euroya ve aralıkta 50 euroya çıkarıldı.

Hükümet ayrıca çiftçileri ve işletmeleri desteklemek ve düşük gelirli hanelerin kış aylarında kalorifer yakıtı satın almalarına yardımcı olmak için verdiği hibeleri artırdı.

Doğalgaz desteği için başvuru tarihi belli oldu

Avrupa'da doğalgaz fiyatları yükselişe geçti

Hollanda'nın doğalgaz arzının artırılması planı tartışmalara yol açtı