Arabuluculuk sistemini getiren tasarı Meclis'ten geçti

İş davalarında zorunlu arabuluculuk getirmesi nedeniyle 14 milyon işçiyi ilgilendiren İş Mahkemeleri Yasa Tasarısı Meclis Genel Kurulu’nda dün akşam kabul edilerek yasalaştı.

Arabulucuya gidilmeden açılacak davaların usulden reddedilmesini öngören yasayla getirilen yenilik şöyle:

ZORUNLU ARABULUCULUK

“Bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade davalarında arabulucuya başvuru dava şartı oldu. Davacı, arabuluculuda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslı veya arabulucu tarafından onaylanmış örneğini dilekçesine eklemek zorunda olacak.

USÜLDEN REDDEDDİLECEK

Arabulucuya başvuru zorunluluğuna uyulmaması halinde mahkemece davacıya, son tutanağın bir haftalık kesin süre içinde sunulması aksi takdirde davanın usulden reddedileceğini içeren davetiye gönderilecek. İhtarın gereği yerine getirilmez ise dava dilekçesi karşı tarafa tebliğe çıkarılmaksızın davanın usulden reddine karar verilecek. Arabulucuya başvurulmadan dava açıldığı anlaşılırsa herhangi bir işlem yapılmaksızın dava usulden reddedilecek. Arabulucu ile görüşmeye tarafların avukatları ya da yasal temsilcileri de katılabilecek.

BU DAVALAR HARİÇ

İş kazası veya meslek hastalığı kaynaklı maddi-manevi tazminat ile bunlarla ilgili rücu davaları hakkında arabulucuya gitme zorunluluğu olmayacak.

DAVALAR DEVLETE

Uyuşmazlığın çözümüne katkı sağlayabilecek uzman kişiler de müzakerelerde hazır bulundurulabilecek. Tarafların çözüm üretemediklerinin ortaya çıkması halinde arabulucu bir çözüm önerisi yapabilecek. Arabuluculuk müzakerelerinde idareyi, üst yönetici tarafından belirlenen iki üye ile hukuk birimi amiri veya onun belirleyeceği bir avukat ya da hukuk müşavirinden oluşan komisyon temsil edecek. Komisyon, arabuluculuk müzakereleri sonunda gerekçeli bir rapor düzenleyerek, beş yıl boyunca saklayacak. Komisyon üyelerinin arabuluculuk faaliyeti kapsamında yaptıkları işler ve aldıkları kararlar sebebiyle açılacak tazminat davaları, ancak devlet aleyhine açılabilecek. Devlet ödediği tazminattan dolayı görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle görevini kötüye kullanan üyelere ödeme tarihinden itibaren bir yıl içinde rücu edecek.     

ARABULUCULUK BÜROLARI

Arabuluculuğa başvuranları bilgilendirmek, arabulucuları görevlendirmek ve kanunla verilen diğer görevleri yerine getirmek üzere, Bakanlık tarafından uygun görülen adliyelerde arabuluculuk büroları kurulacak. Adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonu tarafından münhasıran bu bürolarda çalışmak üzere, bir yazı işleri müdürü ile yeteri kadar personel görevlendirecek. Arabuluculuk büroları, Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenen sulh hukuk hakimliğinin gözetim ve denetimi altında görev yapacak.”

ARABULUCULUK KRİTERİ

Yasada önergeyle yapılan bir değişiklikle arabuluculuk kriterleri de yeniden belirlendi. Buna göre, arabulucular siciline kaydolabilme koşulları, kasten işlenmiş bir suçtan mahkum olmamak şartı, kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık, gerçeğe aykırı bilirkişilik yapma, yalan tanıklık ve yalan yere yemin suçlarından mahkum olmamak şeklinde değiştirildi.