Anonim şirket ortakları vergi avantajlarından nasıl yararlanır?

VOLKAN KARSAN - FINANSGUNDEM.COM / KAZANDIRAN SOHBETLER

Bu kez “Kazandıran Sohbetler”e bir köşe yazısından alıntıyla başlamak istiyoruz… Dr. Soner Altaş 15 Şubat 2021 tarihli yazısında şöyle diyor: “Sağladığı vergi avantajları nedeniyle, anonim şirkette hisse (pay) senedi çıkarılması ayrı bir öneme sahiptir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) “hisse senedi” yerine “pay senedi” tabirini benimsemiş ve pay senedi çıkarma noktasında eski kanundan farklı esaslar ile kurallar getirmiştir. İlgili vergi kanunları ile getirilen istisnalardan faydalanmak için, pay senedinin yasal koşullara uygun bir şekilde çıkarılması gerekir.”

Pay senedini yazıcı çıktısı alarak da gerçekleştiren iş dünyası insanlarının olduğunu hayretler içinde yazının devamından öğrendik ve bir de şu vurgu dikkatimizi çekti:

“Bu konuda bilinçli olan şirketler ve meslek mensupları, gerekli güvenlik önlemleri taşıyan hisse senedi basımına önem vermektedir.”

Bu konu ilginç gelince başarılı bir kadın girişimci olan ve ustamız rahmetli gazeteci Engin Kösebay’ın kızı, konunun uzmanı Ayşe Kösebay’a mikrofon uzatmak istedik… Aşağıdaki yanıtları aldık…

“KARTVİZİTTEN PAY SENEDİNE, FAALİYET RAPORUNDAN ÇEK DEFTERİNE KADAR, ÖZEL BİLGİ VE DENETİM GEREKTİREN BASIM İŞLERİNİ YÖNETTİM”

- Sayın Kösebay başarılı bir kadın girişimci olarak hem kendinizi hem de çalışmalarınızı anlatır mısınız?

- İlk ve ortaöğrenimimi Almanya’da tamamladım. İstanbul Üniversitesi İngilizce Ekonomi Bölümü’nü bitirdim, ardından Yeditepe Üniversitesi’nde İşletme Yüksek Lisansı (MBA) yaptım.

1992 yılından beri basım sektörünün içindeyim ve yardımcı işçilikten genel müdürlüğe kadar, sektörün birçok kademesinde görev aldım. Kartvizitten pay senedine, faaliyet raporundan çek defterine kadar, özel bilgi ve denetim gerektiren basım işlerini yönettim.

Yurt dışında basım dünyasına yön veren birçok fuara katılıp “baskı öncesi – sırası – sonrası çalışmaları”, “güvenlikli baskı” başlıklı pek çok sempozyumda, sektörün önde gelenleriyle bilgi alışverişinde bulundum.

Değerli gazeteci yazar Engin Kösebay ’ın vizyoner rehberliğinde ve babacan destekleri ile kadın girişimi olarak 2013 yılında AEK Pay Senedi Basım Merkezi’ni kurduk.

Tek işi pay senedi uzmanlığı olan; pay senedi ön hazırlığı yapan, basan ve pay senedinin vergisel boyutuna ilişkin danışmanlık yapmak amacıyla kurulan AEK Pay Senedi Basım Merkezi, işini nasıl yapması gerektiğini bilen insanların bir araya geldikleri, dinamik, yenilikçi, çevreci, yasalara uyan ve izleyen, iş birliği yaptığı kurumları doğru ve ekonomik yönlendiren, şirketlerin “çözüm ortağı” olmaya ve bunu sürekli kılmanın gerekliliğine inanan bir kuruluştur.

Yerli, yabancı pek çok bankaya A’dan Z’ye kadar tüm hizmetler verilirken “Yönetici” olarak işimin, başında oldum. Çalışırken İşletme Yüksek Lisansı’mı da bitirdim. Yurt dışında basım dünyasına yön veren, adeta sektörün “uzun farı” niteliğindeki pek çok fuara katılıp “baskı, öncesi – sırası – sonrası çalışmaları”, “Güvenlikli baskı” başlıklı pek çok sempozyumda, “deneyim / yenilikler” bilgi alışverişinin “tam ortasında” oldum.

Sektörün çeşitli Sivil Toplum Kuruluşları içinde üye, kurucu üye kimliğimle yer aldım. Bu arada KOSGEB’in Aydın Üniversitesi ile birlikte hayata geçirdiği “girişimcilik” eğitimini bitirmiş, sınavını kazanmış, sertifikasını alabilmiş olmaktan da büyük gurur duyduğumu belirtmek isterim.

Türkiye’de pek bilinmeyen ancak Batı dünyasının basım sektörü içinde önemli bir yer bulan basım danışmanlığı işini bir yandan tanıtıyor diğer taraftan uyguluyorum.

BASEV Kadın Platformu Kurucu Yönetmeni, TOBB Kadın Girişimciler Kurulu üyesi, BASMEN Basım Mensupları Derneği Yönetim Kurulu üyesi ve WEConnect International üyesiyim. Basım Sanayi Eğitim Vakfı Yönetim Kurulu’nda çeşitli sosyal sorumluluk projelerinde aktif olarak çalışmaktayım.

“ANONİM ŞİRKETLERDE HİSSE SENEDİ BASTIRMAK BAZI VERGİ AVANTAJLARI SAĞLAR. BİZ, ŞİRKET ORTAKLARINI BU AVANTAJLARDAN YARARLANDIRMAK İSTİYORUZ”

- Şirketinizin faaliyet alanlarını detaylandırabilir misiniz?

- AEK Pay Senedi; tek işi pay senedi, diğer adıyla hisse senedi basmak ve hisse senedinin sağladığı vergi avantajlarıyla ilgili danışmanlık hizmeti vermek olan bir kuruluştur.

Anonim şirketlerde hisse senedi bastırmak bazı vergi avantajları sağlar. Biz, bu vergi avantajlarıyla ilgili anonim şirket ortaklarını bilgilendirmek ve onları bu avantajlardan yararlandırmak istiyoruz.

Pay senetleri iki türdür:

Nama yazılı pay senetleri ve hamiline yazılı pay senetleri. AEK olarak her iki türde de paydaşlarımıza destek oluyoruz.

Pay senedi ile ilgilenen iş arkadaşlarımızın tamamı mevzuatı sıkı takip eden ve deneyimli insanlardan oluşuyor. Pay senedi basımında son teknolojilerden yararlanıyoruz, sahteciliğe karşı korunmak için yeni nesil güvenlik önlemlerini kullanıyoruz ve şirketimiz için özel üretilen filigranlı kağıtlara baskı yapıyoruz.

Anonim şirketlerde hisse senedi bastırmak bazı vergi avantajları sağlar. Biz, bu vergi avantajlarıyla ilgili anonim şirket ortaklarını bilgilendirmek ve onları bu avantajlardan yararlandırmak istiyoruz.

“VERGİ AVANTAJLARINDAN YARARLANMANIN TEK YOLU HAMİLİNE YA DA NAMA YAZILI PAY SENEDİ BASTIRMAKTIR”

- Pay senedi bastırmak yukarıda sözünü ettiğiniz ne gibi vergi avantajları sağlar?

- Anonim şirket ortakları, pay senetlerini edindiği tarihten iki yıl sonra devrederse, gelir vergisi kanunu mükerrer 80’inci maddesi birinci bendi ve KDV kanunu 17’nci maddesi 4’üncü bendi uyarınca değer artışı vergisi ve KDV ödemez. Bu vergi avantajlarından yararlanmanın tek yoluysa hamiline ya da nama yazılı pay senedi bastırmaktır. 

“NAMA YAZILI PAYLARDA ZORUNLULUĞUN DOĞMASI İÇİN AZLIĞIN İSTEMDE BULUNMASI GEREKİR”

- Kimler veya hangi kurumlar pay senedi bastırmalıdır?

- Anonim şirketlerde hamiline yazılı pay senedi basımı, süreye bağlı bir zorunluluğa tabidir. Nama yazılı pay senedi basımı ise talebe dayalı bir zorunluluktur.

Hamiline yazılı paylarda, bu payların bedellerinin tamamen ödendiği tarihten itibaren üç ay içinde hamiline yazılı pay senetlerinin bastırılıp ortaklara dağıtılması zorunludur. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 486’ncı maddesi buradaki süre, hamiline payların bedellerinin tamamen ödenmesi ile başlar ve üç ay içerisinde tamamlanır.

Nama yazılı paylarda ise zorunluluğun doğması için azlığın istemde bulunması gerekir. Azlık, şirket sermayesinin en az onda birine sahip olan ortak veya ortaklardır. Azlığın istemesi durumunda zorunluluk doğar ve nama yazılı payların tamamı senede bağlanıp sahiplerine dağıtılır.

“HAMİLİNE YAZILI PAY SENETLERİNİ SAHİPLERİNE DAĞITMADAN ÖNCE MKK BİLDİRİMİ YAPMAMANIN YAPTIRIMI 27 BİN 240 TL İDARİ PARA CEZASIDIR”

- Nama yazılı pay senedi ile hamiline yazılı pay senedi arasındaki fark nedir?

- Nama yazılı pay senetleri adı, soyadı ya da unvanı belli olan gerçek veya tüzel kişi adına çıkarılır. Ayrıca, senede bakıldığında o kişinin anonim şirkette hangi grupta kaç tane paya sahip olduğu kolayca anlaşılır. Ülkemizde anonim şirketlerin payları ve pay senetleri genellikle nama yazılıdır.

Konuyla ilgili detaylı bilgi almak isteyenler nama yazılı pay senetleriyle ilgili ayrıntılı bilgiye internet sitemizden ulaşabilirler.

Hamiline yazılı pay senetlerindeyse, senet sahibinin adı, soyadı ya da unvanına senet üzerinde yer verilmez. İsminden anlaşılabileceği gibi, hamiline yazılı pay senedinin sahibi, senedi elinde bulunduran kişidir.

Yakın dönemde ticarî uygulamalarımız arasına yeni hamiline pay senedi kısa adı MKK olan Merkezi Kayıt Kuruluşu bildirimi ve ticaret sicilde tescil işlemi de dahil olmuştur. 7262 sayılı kanun ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK)’nda yapılan değişikliklerle birlikte, 1 Nisan 2021 tarihinden itibaren, hamiline yazılı pay senedi MKK bildirimi zorunlu hale gelmiştir. Hamiline yazılı pay senetlerini sahiplerine dağıtmadan önce MKK bildirimi yapmamanın yaptırımı olarak da idari para cezasının 2022 yılı için artırımlı tutarı 27bin 240 Türk Lirası’dır.

Hamiline yazılı pay senedi MKK bildirimi usul ve esasları özel olarak hamiline yazılı pay senetlerinin Merkezi Kayıt Kuruluşu’na bildirilmesi ve kayıt altına alınması hakkında tebliğ ile düzenlenmiştir.

‘Efsane Mimar’ Hasol’dan İstanbul depreminde yıkılmayacak binanın formülü

Dev projelerin mühendisi Özdemir’den büyük deprem ve beklenen İstanbul depremi açıklamaları

Trafik Uzmanı Dr.Suat Sarı’yla İstanbul’un trafik çilesine el attık

Dr. Kaleağası ile Avrupa Birliği’ne ufuk turu

Buzlu denizlerin cesur, şampiyon ve rekortmen Türk kızı Kayadelen konuştu

İBDD Başkanı Tamur ile bağımsız denetçiliği konuştuk