Anayasa paketindeki hatadan son anda dönüldü

AK Parti -MHP görüşmelerinin ardından TBMM Başkanlığı’na sunulan Cumhurbaşkanlığı sistemini içeren Anayasa değişikliği paketinde son dakika hataları ortaya çıktı. Basına dağıtılan metinde, Anayasa’nın seçme ve seçilme hakkıyla ilgili 67. maddesinin yürürlükten kaldırıldığına ilişkin ifadeye yer verildi. İfade “asker ve hükümlülerin oy kullanabileceği” yorumlarına neden oldu. Ancak, sonradan bu düzenlemenin “67. maddeyi metinden çıkartın” talimatının yanlış anlaşılmasından kaynaklandığı ortaya çıktı. TBMM Başkanlığı’na sunulan metinde hata düzeltildi. Pakette, Meclis dışından atanacak bakanların yeminine ilişkin düzenleme yapılmadı. Cumhurbaşkanı yeminine ilişkin hüküm ise korundu.

NELER GİTTİ?

- BAŞBAKAN

Anayasa değişikliği metni ile “Başbakan” başta olmak üzere birçok makam ve mekanizmanın varlığına son veriliyor.

- KHK

Cumhurbaşkanı, yürütme çalışmaları sırasında ihtiyaç duyduğu düzenlemeleri kararname ile yapacak. Kanun Hükmünde Kararname (KHK) artık olmayacak. Meclis’in hükümete kararname çıkarma yetkisi vermesine de gerek kalmayacak. Tüzük ve sıkıyönetim uygulaması da kaldırılan düzenlemeler arasında

- GÜVENOYU-GENSORU

Hükümet Cumhurbaşkanı tarafından kurulacak. Meclis’e hükümet programı sunulmayacak. Dolayısıyla hükümet Meclis’ten güvenoyu almak zorunda olmayacak. Gensoru ile bakan ya da hükümetin düşürülmesi de söz konusu olamayacak. Güvenoyu almak zorunda olmayacak. Gensoru verilemeyecek.

- KOALİSYON

Cumhurbaşkanı kabineyi Meclis dışından ya da içinden atayacağından ve güvenoyu gerekmeyeceğinden koalisyonlar tarih olacak. Ancak Cumhurbaşkanı uygulamada istediği partiden ve istediği kaynaktan bakan atayabilecek. Böylece adı koalisyon olmayan ancak ülkenin ihtiyaç durumuna göre Cumhurbaşkanları tarafından çerçevesi belirlenen yeni “mutabakat” hükümetleri gündeme gelebilecek.

- ÜÇ BAKAN

Seçimlerden önce Adalet, İçişleri ve Ulaştırma bakanlarının yerine bağımsız kişilerin bu koltuklara oturmasına ilişkin kural da tarih oluyor.

- SEÇİM HÜKÜMETİ

Son seçimlerde uygulanan, hükümetin kurulamaması nedeniyle seçime ülkeyi bir seçim hükümetinin götürmesini sağlayan 114. madde kalkıyor. Böylece güvenoyu alınamaması ya da seçimlerden sonra 45 gün içinde yeni hükümetin kurulmaması durumunda bir seçim hükümeti ile seçime gidilmesi uygulaması tarihe karışacak.

- CUMHURBAŞKANLIĞI GENEL SEKRETERİ

Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği’nin kuruluşuna ilişkin 107. madde de kaldırılan hükümler arasında.

SALİHA ÇOLAK/GAZETE HABERTÜRK