Altının çöküşü bankaları böyle etkiledi

Altın fiyatlarında geçen haftadan bu yana yaşanan sert düşüş Türkiye'yi de etkiledi. Altının onsu uluslararası piyasalarda iki haftada yüzde 15'e yakın düşerken, Merkez Bankası'nın kasasındaki altınların değerini 3 milyar dolar eritti.
Merkez Bankası'nın 5 Nisan itibariyle rezervlerindeki altınların değeri 21 milyar dolar seviyesinde bulunuyordu. Fiyattaki düşüşün ardından altın rezervleri değerinin yaklaşık 18 milyar dolara gerilemesi bekleniyor.
wsj.com'un haberine göre, döviz dahil toplam rezervler 127 milyar dolar ile 5 Nisan'da rekor düzeye çıkmıştı. Altındaki sert düşüşün toplam uluslararası rezervlere etkisinin oranı ise yüzde 2,5 düzeyinde olacak.
Altının onsu Nisan ayına 1.600 dolar seviyesinden başladı. Dün fiyatlar 1.348 dolara kadar inerken, bugün 1.360 seviyesinin üzerinden işlem görüyor.
Merkez Bankası, uluslararası rezervlerini çeşitlendirmek ve güçlendirmek amacıyla 2011'den itibaren zorunlu karşılık politikaları sayesinde altın rezervlerini hızla artırmaya başladı.
Altın artırma politikası
Ekim 2011'de alınan kararla, bankalara zorunlu karşılıklarının yüzde 10'una kadar kısmını altın olarak tutma imkanı tanındı. Bu sayede bankalar iç ve dış piyasalardan altın alarak zorunlu karşılıklarının bir kısmını karşılayacak buna karşın TL likiditesini güçlendirmiş olacaktı. Aynı şekilde Merkez Bankası da altın rezervlerini artırması amaçlanıyordu.
Bir süre sonra yüzde 10 olan bu imkan artırılmaya devam etti ve yüzde 30'a kadar çıkarıldı. Rezerv Opsiyon Katsayısı (ROK) da devreye sokularak bu politika devam ettirildi.
Merkez Bankası bu sayede, 2012 başından bu yana 10 milyar dolardan fazla altın topladı. Kasasındaki altın miktarı 400 tonu aştı. Dünya Altın Konseyi'nin Nisan 2013 verilerine göre Türkiye, dünyada en çok rezerv altın tutan 13. ülke konumunda. Merkez Bankası son olarak Mart ayında altın ROK'larını son dilim için 0,1 puan artırmıştı.
Bankaları da etkiliyor
Altındaki düşüş sadece rezervlerinin değerini azaltmakla kalmadı, bankaları da zor durumda bıraktı. Altındaki düşüş bankaların zorunlu karşılık için tuttukları altınların da değeri düşürdü. Zorunlu karşılıklardaki düşüşün telafi edilmesi için bankalar 2 hafta içerisinde 2 milyar dolar değerinde altını Merkez Bankası'na teslim etmek zorunda kalacak.
Ekonomist Uğur Gürses bu noktaya dikkat çekerek, "Bankalar cetvel yükümlülük döneminde, yani 2 hafta içerisinde 2 milyar dolardan fazla altını Merkez Bankası'na teslim etmek zorunda. Mevcut oranlara ve koşullara bakıldığında piyasa uygun görünüyor. Burada sorun çıkacağını sanmıyorum" dedi.
Gürses, Merkez Bankası'nın parasal genişleme ve kur savaşlarına karşı bir önlem olarak rezervlerini çeşitlendirmek istediğini bu yolla altın rezervlerini artırmaya çalıştığını söyledi.