Alman bankasında rüşvet skandalı

Almanya’da Hamburg ve Schleswig Holstein Eyaletleri’ne ait devlet bankası HSH Nordbank’ın Türkiye’deki bir dava ile ilgili bir Alman firması aracılığıyla Türkiye’de rüşvet verdiği iddia edildi.

İddialara göre, kredi verdiği Türk armatör ile mahkemelik olunca, davayı kazanabilmek için rüşvete başvurdu. Bunun için bir başka Alman şirketini kullanan banka, yine de davayı kaybetti.Daha önce de daha başka skandallarla çalkalanan Nordbank ile ilgili rüşvet iddiası Alman Der Spiegel dergisi, Sueddeutsche Zeitung ve kuzey Almanya’nın önde gelen gazetelerinden Hamburger Abendblatt’ta geniş olarak yer aldı. Almanya’da büyük yankı uyandıran iddiaya göre gelişmeler şöyle oldu:
HSH Nordbank, Türkiye’de bir armatöre gemi yapımı için kredi verdi. Ancak 2003’te armatörle HSH Nordbank arasında anlaşmazlık çıktı ve banka krediyi geri alamadı. HSH Nordbank verdiği kredilerle yapılan 5 gemiye Türkiye dışındaki limanlarda el koydurup krediyi tahsil etmiş oldu. Türkiye’deki armatör de HSH Nordbank hakkında şirkete zarar vermekten tazminat davası açtı. Armatör davayı kazandı.
‘Nargile’ projesi
Davaya itiraz eden HSH Nordbank’ın Mayıs 2008’de Türkiye’de iyi ilişkileri olduğu belirtilen Alman güvenlik şirketi Prevent’i devreye soktu. Güvenlik şirketi Prevent bankaya “Shisha” (Nargile) kod adlı bir proje sundu. Ancak banka yetkilileri ve Prevent şirketi bu konuda bir açıklama yapmayı reddetti. İddialara göre, Prevent şirketi ile HSH Nordbank arasında yapılan sözleşmeye göre, Nordbank Türkiye’deki tazminat davasını kazanırsa 7 milyon Euroya yakın ödeme yapacaktı. Nordbank, 2009 ilkbaharında Türkiye’de ilk mahkemeyi kazandı. Bunun üzerine Prevent şirketi Nordbank’a başarı primi olarak yüzde 50’sinin ödenmesi talebiyle 3.6 milyon euro civarında 14 Nisan 2009 tarihli bir fatura sundu. Nordbank da bu parayı ödedi. KPMG’raporuna göre, HSH Nordbank, Türkiye’deki davayla ilgili bilirkişi raporu için Avusturya’daki bir avukatlık bürosuna da 1.5 milyon Euro ödedi. Ancak Ekim 2010’da HSH Nordbank mahkemeyi kaybetti ve armatör şirkete 75 milyon Euro tazminat ödemeye mahkum oldu.

Kayıtlara geçti

DER Spiegel dergisinin iddiasına göre, banka yönetim kurulu, milyon Euro’luk ödeme ile ilgili bilgilendirdi. Bu ödeme, 16 Haziran 2009 tarihli yönetim kurulu toplantısının kayıtlarına “Prevent şirketine Türkiye’deki politika ve ekonomi çevreleriyle ilişki ağını harekete geçirip, var olan tek yanlı bakışın değiştirilmesi rica edildi” şeklinde geçti. Ancak yönetim kurulu, böyle bir kaydın olmadığını iddia etti.

‘Başarı primi’ ortaya çıkardı

RÜŞVET iddiası Uluslararası Denetleme Şirketi KPMG’nin bankanın defterlerini incelerken ortaya çıktı. KPMG uzmanları, Nordbank’ın Alman güvenlik şirketi Prevent’e “başarı primi” adı altında nisan 2009’da yapılan 3.5 milyon Euro civarındaki ödemeyi şüpheli buldu. Bunun üzerine banka yönetim kurulu Hamburg Savcılığı’na başvurdu ve suç duyurusuna gerekçe olarak da KPMG’nin hazırladığı raporu gösterdi.

Celal ÖZCAN/Hürriyet