Afganistan'da rakip cumhurbaşkanlarından iki farklı yemin töreni

Birisi, 28 Eylül 2019'da yapılan seçimlerin resmi sonuçlarına göre oyların yüzde 50,64'ünü alan Eşref Gani, diğeri, seçim sonuçlarının hile ile Gani'ye verildiğini öne süren rakibi Abdullah Abdullah.

Gani, Cumhurbaşkanlığı Sarayı Arg'de yemin ederken rakibi Abdullah Abdullah da aynı yerleşke içerisindeki İcra Heyeti Başkanlığı Kasrı Sepidar'da (Sepidar Sarayı'nda) yemin etti.

Seçimlerin ardından sonuçların açıklanması aylar sürmüş ve şubat ayında Bağımsız Seçim Komisyonu, Gani'nin yüzde 50,64, rakibi Abdullah Abdullah'ın ise yüzde 39,52 aldığını ilan etmişti.

Gani, ikinci kez 5 yıllığına seçilirken uluslararası kamuoyu da hangi yemin törenine gideceği konusunda bölündü.

ABD'nin Afganistan Özel Temsilcisi, Büyükelçi Zalmay Halilzad, ABD Büyükelçiliği yetkilisi Ross Wilson, NATO ve ABD Kuvvetleri Komutanı General Scott Miller ile Avrupa Birliği, Kanada ve bazı AB ülkelerinin diplomatik temsilcileri Gani'nin yemin törenine katıldı.

Gani konuşmasını yaptığı sırada saraya yakın noktada iki patlama gerçekleşti. Bu sırada Eşref Gani, ceketini çıkararak üzerinde çelik yelek bulunmadığını, gerekirse Afgan halkı için canını vermeye hazır olduğunu dile getirdi.

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Sıddık Sıddıki, Twitter hesabından, patlama ve roket saldırılarında Gani dahil kimsenin yaralanmadığını bildiren bir ileti paylaştı.

Abdullah Abdullah'ın televizyondan canlı yayınlanan yemin törenine ise savaş ağalarının aralarında bulunduğu eski siyasetçiler iştirak etti.

Abdullah Abdullah'ın Sözcüsü Mujib Rahimi, Twitter iletisinde, "Doktor Abdullah'a yürekten tebrikler. Afganistan İslam Cumhuriyeti Başkanı olarak yeni sorumluluğunu üstlendi" ifadesini kullandı.

Kabil genelinde yoğun güvenlik önlemleri alındı.

Öte yandan siyasi bölünmüşlük, Sovyetler Birliği'nin ülkeden ayrılmasının ardından iç savaşların yaşandığı 1990'ların Afganistan'ını akıllara getirdi.

ABD'li Büyükelçi Halilzad, Gani ile Abdullah arasında yoğun mekik diplomasisi dokudu ancak taraflar güç paylaşımına ve anlaşmaya yanaşmadı.

Afgan medyasına göre Gani, Abdullah'a yeni kurulacak hükümette yüzde 40 hisse vermeyi teklif etti, Abdullah ise yüzde 60 istedi.

Taraflar uzlaşı sağlayamadı ve iki farklı yemin töreni gerçekleşti.

Bundan sonraki süreçte kimin geri adım atacağı ya da nasıl bir yol izleneceği henüz bilinmiyor.

Eski Cumhurbaşkanı Hamid Karzai ile de benzer ihtilaf içerisine giren Abdullah Abdullah, o dönem de hakkının yendiğini ileri sürerek devlet başkanının kendisi olduğunu savunmuştu.

Yine Eşref Gani'ye ilk seçiminde de rakip olan Abdullah, o zaman da seçimlere hile karıştırıldığını belirtmiş ve sonucu kabul etmeyeceğini duyurmuştu.

Washington'ın devreye girmesi ile Milli Birlik Hükümeti kurulmuş ve Abdullah, başbakanlığa karşılık gelen İcra Heyeti Başkanı olarak atanmıştı.

ABD ile Taliban 29 Şubat'ta ateşkes anlaşmasına imza atmış, çatışmasızlık süreci başlamıştı.

Bir sonraki adımda Kabil merkezi hükümetinin Taliban'la diyalog sürecini başlatması öngörülüyor.