Acenteler için tartışmalı süreç başladı

Acentelik sisteminin kurumsallaşması ve acente faaliyetlerinin çerçevesinin belirlenmesi amacıyla hazırlanan acenteler yönetmeliği taslağı, sektördeki önemli bir boşluğu doldururken, pek çok tartışmanın da odak noktası oldu. Bankaların sigortacılık faaliyetlerinin sınırlanmasına sevinen acenteler, mesleğe uygunluk şartlarının ise kendilerini zorlayacağından endişeli.


Geçtiğimiz aylarda Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğü tarafından sivil toplum örgütlerinin görüşüne sunulan Yeni Acenteler Yönetmeliği Taslağı tartışmaları beraberinde getirdi. Yönetmelik taslağının yayınlanmasının ardından sigorta sektörüyle ilgili düzenlenen hemen her toplantının gündemi doğrudan ya da dolaylı olarak yönetmelik taslağı oldu. Yönetmeliğin acentelik mesleğinin saygınlığını arttıracağı yönünde hemfikir olan meslek örgütleri bazı maddelerinse özellikle yeni acente girişlerini zorlayacağı yönünde fikir bildirdi. Yönetmelik taslağının öne çıkan maddeleri arasında levhaya kayıt için gereken şartlar, sermaye yeterliliği, portföy mülkiyet hakkı ve mesleki deneyim şartı gibi konular yer aldı.

ACENTELER BAŞKA TİCARİ FAALİYETTE BULUNAMAYACAK
Acentelerin başka bir ticari faaliyette bulunamayacaklarının belirtildiği yönetmelik taslağında bir kişinin acente olabilmesi için sahip olması gereken öğrenim düzeyleri ve mesleki deneyimleri de yeniden şekillendiriliyor. Acenteliğin profesyonel bir meslek olarak benimsenmesi için eğitim kriterlerini üst seviyeye çeken Hazine, bir kişinin acentelik yapabilmesi için en az iki yıllık yüksekokul mezunu olmasını şart koşuyor. Yönetmeliğe göre sigortacılıkla ilgili dört yıllık yükseköğretim kurumlarından mezun olanların en az altı ay mesleki deneyime sahip olması gerekirken, diğer dört yıllık yükseköğretim kurumlarından mezun olan acente adaylarının en az on iki ay mesleki deneyime sahip olması şart koşuluyor. Sigortacılıkla ilgili bölümlerde eğitim alan iki yıllık yüksekokul mezunlarından en az 18 ay deneyim şartı beklenirken, diğer bölüm mezunlarından ise en az 24 aylık mesleki deneyime sahip olmaları isteniyor.

BANKA SİGORTACILIĞINA SINIRLAMA
Yönetmelik taslağının ilgi çeken bir diğer noktası da bankaların sigortacılık faaliyetlerini sınırlayan düzenlemeler. Buna göre bankalar bundan sonra sadece devlet destekli tarım sigortası, zorunlu sigortalar ve kredilerle ilişkili risk ürünü içeren hayat ve ferdi kaza sigortaları yapabilecekler. Ayrıca sigorta şirketleri, banka şubeleri aracılığıyla satacakları hayat sigortası ve ferdi kaza sigortası ürünleri için Müsteşarlıktan izin almak zorunda olacaklar. Özel bilgilendirme ve hazırlık işlemleri gerektiren bireysel ve kurumsal sigortalar, birikim ve koruma esaslı karma sigortalar ile diğer sigortalara da bankalarca aracılık edilmek istenmesi durumunda, bu işlemler bankacılık işlemlerinden ayrı olarak kurulacak bir ticari işletme vasıtasıyla yürütülecek. Yönetmelik taslağında, bankalarda tüketiciye kredi verilirken istenen sigortanın başka bir şirket veya sigorta aracısından yaptırabileceği ve bu hakkın kredi şartlarını değiştirmeyeceği bilgisinin verilmesi de zorunlu tutuluyor.

HAZİNE ÖNERİLERİ BEKLİYOR
En dikkat çekici maddelerini bu şekilde özetleyebileceğimiz Yeni Acenteler Yönetmeliği Taslağı’nı bu sayımızda bir de konunun muhataplarıyla masaya yatırmak istedik. Konuyla ilgili olarak hazırladığımız soruları Türkiye’de faaliyet gösteren acente üst kurumlarına, Türkiye Bankalar Birliği’ne, TSRŞB’ye ve Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğü’ne ilettik. Türkiye Bankalar Birliği’nden düzenlemenin son halini bilemedikleri için bir değerlendirmede bulunamayacakları yönünde yanıt aldık. Türkiye’de faaliyet gösteren 16 bin acentenin mesleki faaliyetlerini etkileyecek yönetmelik taslağıyla ilgili sorularımıza acente örgütlerinden ise yalnızca Sigorta Acenteleri Birliği ve İstanbul Sigorta Acenteleri Derneği yanıt verdi ve yönetmeliğin daha etkin olabilmesi için önerilerini paylaştılar. Sorularımızı yanıtlayan Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürü Dr. Ahmet Genç ise yönetmeliğin henüz taslak aşamasında olduğunun altını çizerek gelecek öneri ve eleştirilerle yönetmeliğin daha da olgunlaşacağını ifade etti.

YÖNETMELİK NELER İÇERİYOR?
• Levhaya kaydı olmayan kişilerin acentelik yapmasının engellendiği yönetmeliğe göre, acentelerde teknik personel bulundurma zorunluluğu getirilecek.
• Acente olacak kişilerden 25 bin liranın altında olmamak kaydıyla öz sermaye veya malvarlığı istenecek.
• Acentelerin yaptırmakla yükümlü oldukları Mesleki Sorumluluk Sigortası teminatı 150 bin liradan az olamayacak.
• Komisyonlar taraflarca serbest olarak belirlenebilirken mevzuatta özel hükümler bulunan branşlarda özel komisyon hükümlerinin geçerli olacak.
• Sigorta şirketlerine acentelerine verecekleri komisyon, ek komisyon ve teşvik primlerini ayrıntılı olarak internet sitelerinden açıklama zorunluluğu getirilecek.
• Acenteler başka ticari faaliyette bulunamayacak.
• Eğitim ve mesleki deneyim zorunlu hale gelecek.
• Bankaların sigortacılık faaliyetlerine sınırlamalar gelecek.