ABD ile vize krizi bitiyor mu?

Başbakan Binali Yıldırım, önümüzdeki hafta ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ile görüşmek üzere Washington’a gidecek. Yıldırım yaz sonunda Pence’den randevu istemişti. Uzun zamandır planlanan randevu için Washington’dan Başbakan Yıldırım için şimdi gelen davet ABD tarafında 3 haftayı aşkın bir süredir devam eden vize krizini aşmak konusunda bir irade belirdiği anlamına geliyor.

Amerikan tarafı Yıldırım’ın ziyaretiyle birlikte - hatta ziyaretten önce - vize hizmetlerine dönülmesinin önünü açacak bir formül bulunmasını istiyor. Yıldırım görüşmesinde Pence’in bir numaralı gündeminin İzmir’de FETÖ’den tutuklu pastör Andrew Brunson’ın bırakılması olacağına ise kesin gözüyle bakılıyor.

ZİYARETİN DETAYLARI

Başbakan Binali Yıldırım’ın 7-11 Kasım tarihleri arasında yapacağı ABD ziyaretinin Washington ve New York’u da kapsayacak şekilde planlandığı belirtiliyor. Yıldırım-Pence randevusu büyük ihtimalle 8 Kasım günü gerçekleşecek. Ancak ziyaretin detayları henüz netleşmedi. Başbakan Yıldırım’ın New York’ta Amerikan iş dünyasının temsilcileriyle görüşmesi muhtemel. Ancak Yıldırım’ın gelenek olduğu üzere Amerikalı düşünce kuruluşlarının temsilcileriyle de ya da ABD Kongresi’nden isimlerle buluşup buluşmayacağı henüz belli değil. Kongredeki derin kutuplaşmaya rağmen son dönemde Cumhuriyetçiler ile Demokratların üzerinde nadiren uzlaştığı konuların başında Türkiye var.

ABD KONGRESİ’NDEKİ HAVA AĞIR

ABD Senatosu’nun ağır toplarından Silahlı Kuvvetler Komitesi Başkanı Cumhuriyetçi John McCain ile Senato’nun Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Demokrat Bob Menendez’in başını çektiği 14 senatör geçen hafta ABD Başkanı Donald Trump’a Türkiye’ye yönelik tutumun sertleştirilmesini talep eden bir mektup göndermişti. Temsilciler Meclisi’nde Ermeni soykırımı iddialarının tanınmasına ilişkin son tasarıya imza atan kongre üyelerinin sayısı ise 105’i buldu.

Vize krizini aşma sinyali

Türkiye’den Washington’a Başbakan düzeyinde en son ziyaret Ahmet Davutoğlu döneminde mayıs 2016 için planlanmış ancak Beyaz Saray, Ankara’nın talep ettiği dönemde uygun tarih belirlemekte zorlanınca ziyaret ertelenmişti. Kısa bir süre sonra ise Ahmet Davutoğlu başbakanlık koltuğunu bırakmıştı. Uzun bir aradan sonra planlanan bu ziyaret 16 Nisan başkanlık referandumundan sonra Türkiye’den ilk başbakan ziyareti olacak.

ZİYARET ÖNCESİNDE GELİŞME BEKLENTİSİ

Binali Yıldırım’ın ziyareti birebir vize kriziyle ilgili olmasa dahi randevunun krizin göbeğinde verilmesi ABD tarafında krizin aşılmasına yönelik bir irade olduğunun işareti. Her ne kadar Amerikalı yetkililer Türkiye’de tutuklu başkonsolosluk çalışanları Metin Topuz ve Hamza Uluçay’ın durumuna henüz kendilerini ikna edecek bir gelişme olmadığını söylese de diplomatlar arasında yapılan görüşmelerde uzlaşı zeminin oluşmaya başladığı gelen bilgiler arasında. Amerikalı yetkililer Yıldırım’ın ziyareti sırasında – hatta öncesinde- krizin çözülmesinden yana.

Geçen hafta Ankara’dan Cumhurbaşkanı düzeyinde gelen olumsuz mesajlar nedeniyle karamsarlık içinde olan Washington’daki havanın olumluya dönmeye başladığının ilk emareleri Washington Büyükelçiliği’ndeki 29 Ekim resepsiyonunda ortaya çıkmıştı. Resepsiyona katılarak Başkan Trump’ın mesajını okuyan ABD Dışişleri Müsteşarı Thomas Shannon ayaküstü sohbetimizde detaya girmeden ‘Bunlar ufak şeyler aşarız’ demişti.

ABD tarafı konsolosluk çalışanlarının ya serbest bırakılmasını ya da Türk makamlarının teröre bulaştılar iddiasının kanıtlanmasını istiyor. Yıldırım ziyareti öncesinde oluşan olumlu hava, diplomatlar arasında devam eden görüşmelerin sonucu.

PENCE İÇİN EN ÖNEMLİ GÜNDEM PASTÖRÜN SERBEST BIRAKILMASI

ABD’nin Suriye’de YPG’ye verdiği desteğin sonuçları, ne Fetullah Gülen’in iade dosyasında ne de Gülen teşkilatının ABD’deki faaliyetlerinin engellenmesi konusunda bir gelişme olmaması, Türkiye’ye silah satışlarının ABD Kongresi’ne takılması, Türk korumalarla ilgili yakalama kararı, New York’ta devam eden Reza Zarrab davasının Halkbank açısından olası sonuçları Başbakan Yıldırım’ın ABD Başkanı Pence ile yapacağı görüşmede masada olacak.

Ancak ‘evanjelist kilise’ mensubu olan ve koyu muhafazakâr görüşleriyle tanınan ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence açısından görüşmenin ana gündem maddesinin FETÖ davasından İzmir’de Aralık 2016’dan beri tutuklu bulunan Pastör Andrew Brunson’ın serbest bırakılması olacağına kesin gözüyle bakılıyor. Pence uzun zamandır Beyaz Saray içinde Brunson konusunda baskı unsuru olmayı sürdürüyor. Hürriyet