ABD hükümeti Türk bankaları uyardı

KADİFE ŞAHİN-MİLLİYET Birleşmiş Milletler’in (BM) İran’a yönelik yeni yaptırım kararı ve ardından da 1 Temmuz’da da ABD’nin kendi yaptırımlarını gündeme getirmesi, Türkiye’nin bu ülkeyle ticari ilişkilerinin de mercek altına alınmasına neden oldu. Yaptırım kararlarını anlatmak ve İran’ın teröre finansmanı konusunda uyarılarda bulunmak için önceki gün ABD’den gelen bir heyetin, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) ile görüştüğü öğrenildi. Birlik kaynaklarından alınan bilgiye göre, ABD’li 5 kişilik heyet önceki gün Birlik içinden bir çalışma grubuyla görüşerek ABD ve BM’nin İran’a yönelik yaptırımları konusunda bilgi verip uyarılarda bulundu. Türkiye’de TBB dışında Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) gibi diğer kamu kurumlarına da gittiği belirtilirken ABD’li heyetlerin daha önce de İran’a yönelik uyarılar için Türkiye’ye geldiği ve benzer uyarılarda bulunduğu öğrenildi. Amerikalı heyet, uyarılarında ABD ve BM’nin uygulayacakları yaptırımlarda İran’ın terörün finansmanında kullandığı suç gelirleri, kara para aklama yöntemleri ve bunlara aracılık yapan banka ve şirketlere karşı ne tür uygulamalarda bulanacağını aktardığı belirtildi. Heyet, bu uygulamalar konusunda Türk bankalarını da uyarıyor. Dışişleri Bakanlığı doğruladı Heyetin ziyaretiyle ilgili Cumhuriyet gazetesinde dün yer alan haber üzerine Reuters’ın Ankara’da Dışişleri Bakanlığı’ndan bir üst düzey yetkiliden aldığı bilgiyle ortaya çıkan gelişmede ABD’den bu hafta içinde Türkiye’ye gelen üst düzey heyetin, ABD’nin İran’a yönelik kabul ettiği tek taraflı yaptırımlar paketi konusunda Türkiye’de kamu ve özel sektör kuruluşlarıyla ayrı ayrı görüşmeler gerçekleştirdiği ve Türk banka ve şirketlerinden bu yaptırımlara uymalarını istediği ortaya çıktı. Tüpraş ve TPAO uyarıldı ABD heyetinin özellikle İran ile enerji alanında ticaret yapan başta Tüpraş ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) olmak üzere Türk enerji şirketleriyle, ABD’nin tek taraflı yaptırım kararı aldığı İran bankaları ile iş yapan Türk kamu ve özel bankalarının kara listeye alınacağı uyarısında bulunduğu belirtildi. Tüpraş dün, altı aylık bilançosunu duyurduğu açıklamada, İran’la ticaret konusunda “Mevcut durumda İran’a petrol ürünleri satışı yapılmamaktadır. Dolayısıyla şirketimize karşı herhangi bir yaptırım uygulanması ihtimali de söz konusu değildir” denildi. TPAO’nun ise bu ülkedeki Güney Pars sahasında doğalgaz çıkartılması ve dış pazarlara satılması konusunda girişimleri olmuştu. Ancak Enerji Bakanı Taner Yıldız, kısa süre önce yaptığı açıklamada bu konuda İran ile istedikleri uzlaşmayı sağlayamadıklarını söylemişti. ABD İran’la iş yapan banka ve şirketlere kısıtlama istiyor Haziranda BM Güvenlik Konseyi’ndeki oylamayla İran’a yönelik yeni bir yaptırım paketi kabul edilmişti. Oylamada Türkiye ve Brezilya İran’la yaptıkları nükleer takas anlaşmasının masada kalabilmesini gerekçe göstererek “hayır” oyu kullanırken, Lübnan “çekimser” oy kullanmış, yaptırım paketi 12 üyenin “evet” oyu ile kabul edilmişti. BM’nin yeni yaptırım paketi İran’ın saldırı helikopterleri ve füze satın almasına yasak getirirken, İran bankalarıyla yapılan işlemlere de sert kurallar getiriyor. Mal varlıkları dondurulması gereken İran vatandaşlarının ve şirketlerinin sayısı da artırılıyor. Paket İran’ın yasadışı maddelere ulaşmasını engelleyecek denetim mekanizmasını da içeriyor. “Başka ülkelere de gidip uyarılarımızı iletiyoruz” Reuters’a bilgi veren ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nden bir yetkili, gelen çalışma heyetinin BM’nin 1929 sayılı yaptırım paketi ve ABD Başkanı Barack Obama’nın 1 Temmuz’da imzaladığı yaptırım kararları konusunu ele almak üzere Ankara’ya geldigini belirtti. Yetkili, “Heyet pek çok ülkeye yaptığı ziyaretler kapsamında Türkiye’ye geldi” ifadesini kullandı. Yetkili, “Çünkü ABD’nin kabul ettiği yaptırımlar konusunda diğer ülkeleri bilgilendirmek bizim için çok önemli” ifadesini kullandı. AB’nin de yaptırımları var BM’nin kabul ettiği yaptırım paketinin ardından Avrupa Birliği’nin (AB) 27 üyesi de temmuzda İran’a yönelik yeni yaptırımlara imza atmıştı. AB’nin yaptırım paketi İran’ın petrol ve doğalgaz sektörüne yeni yatırım, teknik destek ve teknoloji transferinin yasaklanmasını, İran bankalarına ve sigorta şirketlerine yeni şube yasağı ve büyük meblağlı transferlerde onay alma zorunluluğu gibi yeni kısıtlamalar getirilmesini öngörüyor. Yaptırımlarla İran şirketlerinin Avrupa’daki varlıklarının dondurulması kolaylaştırıldı, silah yapımında da kullanılan malzemelerin İran’a satışını yasakladı.