ABD ekonomisinde yükseliş düşüş döngüsü

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

ABD ekonomisinin sallantılı hali türlü teorilere de kaynaklık ediyor. Ekonomik anlamda birçok sorunla boğuşan ABD’nin zor bir döngüye girdiği tahmin ediliyor.

Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, Deutsche Bank, ABD'nin ‘para politikası liderliğinde’ bir durgunluğa doğru ilerlediğini söylüyor ve ekliyor: “Bu, kaçınılmaz bir ‘yükseliş-düşüş’ döngüsü.”

Durgunluk kaçınılmaz

Fortune’dan Will Daniel’ın haberine göre, geçen yılın Nisan ayında, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden sadece bir ay sonra, Deutsche Bank, ABD'de bir resesyon öngören ilk büyük yatırım bankası oldu. Bir aydan kısa bir süre sonra, ülkenin ekonomistleri, artan faiz oranları ve inatçı enflasyon nedeniyle 2023'ün sonunda veya 2024'ün ilk çeyreğinde 'büyük bir durgunluğun’ yaşanacağını savunarak tahminlerinin çıtasını yükseltti.

Ancak o zamandan beri ekonomi, sürekli karşıdan esen rüzgarlara rağmen şaşırtıcı bir şekilde dayanıklılığını korudu. İşsizlik oranı, Mayıs ayında yüzde 3,7 ile pandemi öncesi düşük seviyelere yakın kaldı ve ilk çeyrekte GSYİH yüzde 1,1 oranında arttı. Hisse senedi piyasası da kasvetli bir 2022'nin ardından yapay zeka ve teknoloji şirketlerinin öncülüğünde alevlenmiş durumda.

Yine de, son zamanlardaki olumlu haberlere rağmen, Deutsche Bank'ın üst düzey yöneticileri, Fed'in tarihi politika değişikliğinin ardından bir durgunluğun kaçınılmaz olduğuna inanmaya devam ediyor.

Yükseliş düşüş döngüsü

Deutsche Bank'ın ekonomi ve tematik araştırma küresel başkanı Jim Reid ve baş ekonomisti David Folkerts-Landau, yazdıkları araştırma notunda, “ABD, 2020-21'de para arzındaki önemli artışın tetiklediği yüksek enflasyonu serbest bırakan ve agresif bir politika tepkisiyle kırk yıldır ilk gerçek politika liderliğindeki yükseliş-düşüş döngüsüne doğru ilerliyor. Bir sonraki aşama, geçen yılın başlarında tahmin ettiğimiz gibi ekonomik durgunluk” diyor.

Küresel Finans Krizi’nden on yıldan fazla bir süre sonra, Fed yetkilileri faiz oranlarını sıfıra yakın tutarak ve niceliksel genişleme adı verilen bir politika oluşturarak ekonomik büyümeyi artırmaya çalıştı. Pandemi vurduğunda, ekonomik bir felaketi önlemeye yardımcı olmak için bu sözde ‘kolay para’ politikalarını ise ikiye katladılar. Ancak Reid ve Folkerts-Landau, bu hareketin ABD'yi feci bir enflasyon büyüsüne ve yükseliş-düşüş döngüsüne hazırladığını iddia ediyor.

Deutsche Bank'a göre, Fed'in gevşek para politikaları, bozuk tedarik zincirleri ve teşvik programları ile birlikte 2021'de enflasyonun yükselmesine yardımcı oldu ve Fed yetkililerini Faiz oranlarını sıfıra yakın seviyelerden yüzde 5 - 5,25 aralığına yükseltmeye zorladı.

Reid ve Folkerts-Landau, tüketicilerin ve işletmelerin bu agresif oran artışlarıyla birlikte artan borçlanma maliyetleriyle başa çıkmakta zorlandıklarını savunuyor. Reid ve Folkerts-Landau, yazdıkları notta şunları söylüyor: “10-15 yıllık sıfır/negatif oranlar ve neredeyse kesintisiz bir niceliksel genişlemeden sonra işletmeler, tüketiciler ve yatırımcılar son oran şokuna tam olarak uyum sağlamaktan çok uzaktalar.”

Daha fazla finansal kaza

İkili, ABD’deki bölgesel banka iflaslarında olduğu gibi faiz oranları yükselmeye devam ederse daha fazla 'finansal kaza’ olacağını savunuyor. Reid ve Folkerts-Landau, başka bir finansal kazanın borç vermede daha fazla azalmaya yol açacağını ve yatırımcıların yapay zeka tarafından canlanan heveslerinin yine kursaklarında kalabileceğini belirtiyor.

Reid ve Folkerts-Landau ayrıca, dalgalı gıda ve enerji fiyatlarını hariç tutan çekirdek enflasyonla mücadele etmek için Fed'in faiz oranlarını üç kata kadar daha yükseltmek zorunda kalabileceğine inanıyor. Fed'in favori çekirdek enflasyon göstergesi olan kişisel tüketim harcamaları (PCE) endeksi, Mart'tan Nisan'a bir önceki aya göre yüzde 0,1'lik artışın çok üzerinde gerçekleşerek yüzde 0,4 oranında arttı. Yıldan yıla ise fiyatlar, Mart ayındaki yüzde 4,2'ye kıyasla Nisan ayında yüzde 4,4 oranında yükseldi. İkili, “Çekirdek enflasyon rahat etmek için çok yüksek ve durgunluk koşulları onu hedefe döndürmenin tek yolu olabilir” diye yazıyor.

Sert iniş hala mümkün

Bazı yatırım bankaları şu anda güçlü iş gücü piyasasının ABD ekonomisini büyük bir durgunluğun vurmasını önleyeceğini savunurken, Folkerts-Landau ve Reid, birçok bankanın durgunlukları tahmin etmek için kullandığı finansal modellerin her zaman güvenilir olmadığına işaret ediyor ve tüketiciler ve yatırımcılara tetikte olmaları gerektiğini söylüyor.

İkili, “Resesyonu tahmin etmedeki sorun, modele dayalı tahminlerin nadiren başarılı olmasıdır: Durgunlukların tahmin edildiği ender durumlarda, hafif gerilemeler, modellerin oluşturabileceği en kötü durum olma eğilimindedir. Dolayısıyla, sert bir iniş gerçekleşirse, modellerin bunu önceden tahmin etmesini beklememek gerekir” diye yazıyor.

ABD'de perakende satışlar arttı

Borç tavanı anlaşmasının ABD'nin kredi notu üzerindeki etkisi

ABD'de hizmet sektörü aktivitesi beklentileri karşılayamadı

ABD borsaları haftaya kararsız başladı

ABD imalat sanayisinde daralma sürüyor

ABD'de işsizlik maaşı başvuruları beklentilerin altında kaldı