ABD dış ticaret açığını nasıl kapatacak

Almanya’nın yöneticisi A. Merkel Trump ile görüşmek için ancak 2.5 ay sonrasına randevu alabildi, Washington’a gitti ve de pek iyi bir muamele göremedi. Merkel Almanya’ya geri döndükten sonra ise, hemen ertesi gün, Almanya ABD’ye ekonomik bombardımana başladı.

Önce Baden-Baden’deki G-20 Bakanları toplantısında ABD temsilcileriyle diğer Avrupa ülkeleri dış ticaret bakanlarının ABD dış açığı konusunda anlaşamama olgusu başladı.

Bunun üzerine Alman Merkez Bankası bir rapor hazırladı ve ABD temsilcilerine sundu. Raporda gösterldiği gibi bu yıl Almanya’nın dış denge fazlası zaten azalacaktı. Ama ABD neredeyse 30 yıldır çok büyük dış ticaret açığı vermekte idi. Bu durumu da siyasetle çözülebilecek bir durum da değildi.

Almanya 2016'da 297 milyar dolar cari denge fazlası veriyordu. İkinci durumundaki Çin ise ayni yıl biraz daha az, 245 milyar dolar cari denge fazlası vermekte idi. Peki bu büyük fazla ve açıklar neyi temsil etmekte idi?

Büyük cari denge fazlası Almanya’nın yüksek dozda tasarruf eden bir toplum olması sonucu, ilaveten de ayaklarını yorgana göre uzatıp ,tüketimi de düşük tutmaları nedenyle, gündeme gelmekte idi.

Almanya’nın fazlasının 'aynada gözüken' ters etkisi de, ABD’nin büyük açıklar vermesi ve de açığı ödemek için de sürekli dışarıdan borç alması oluyordu. Yani ABD’nin tasarrufu çok azdı.

Tasarrufçu Almanya fazlasıyla sürekli varlık alırken, tasarruf edemeyen müsrif ABD ise dışarıdan borç almaya mecbur kalıyordu. Tabii bir de dolar olgusu var. ABD Doları'nın karşılığı yok. Kağıt ve mürekkep oldukça,para basmak kolay. Alt tarafı ABD’nin henüz dış alemde saygı gördüğü ve kimsenin doların karşılığını sormadığı bir durum vardı. Ancak ABD israf ve borçlanmayı artırırsa da, zaman içinde nerede ise Yunanistan’a benzer, parası da değersiz olurdu. Yunanistan’ı kurtaran bugünlerde Yunanistan’ın itibarının kaybı ama ülkenin de AB ve Almanya’dan dolayı değerlenen euroyu kullanması idi. Yoksa Yunanistan çoktan iyice rahmetli olmuştu.

Ama şimdi sıra ABD’nin başına ve doların başına itibar kaybı gelmesindeydi. Almanya yaşlanan bir ülke ve de tasarruf etmesi gayet normal. Sorun ABD’nin tasarruf edemeyen müsrif bir ülke olmasında. Son üç yılda euro dolara karşı zaten değerini yüzde 25 kaybetmişti. Çünkü Avrupa Merkez Bankası faizi düşürüp, sıfırın altında faiz varken ülkeler için bol kepçe para da basıp, euronun değerini kaybetmesini sağlamıştı. Bu ortamda Almanya’nın fazlası GSYİH oranı olarak yüzde 8.75 iken, 2018'de yüzde 7.1'e inmesi bekleniyordu.

Ama yakında huysuz Trump Meksika duvarını yapıp, parayı da Meksika’dan alamayacak durumda iken, duvarı illa ve hızla yaparsa, o zaman doların itibarı daha da düşecek. Çünkü duvar çözüm değil! ABD tasarruf etmek zorunda ama duvar yapmak tasarruf değil! Trump’ın iktisatçısı Navarro saçmalıyor! Trump da ekonomiden anlamıyor.