AB, İrini harekatını gözden geçiriyor

Brüksel’de video konferans yöntemiyle bir araya gelen Avrupa Birliği (AB) savunma bakanları, Birleşmiş Milletler (BM) adına Libya’daki silah ambargosunu denetleyen “İrini Harekâtı”nı değerlendirdi. AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Josep Borrell,  iddiaların aksine İrini Harekâtı’nın sadece BM tarafından tanınan Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Başbakanı Fayiz es-Serrac’a yardımda bulunan devletlerin sevkiyatlarını denetlemediğini, Bingazi havalimanına askeri uçak gönderen ve resmen BM Güvenlik Konseyi (BMGK) kararlarını ihlal eden ülkelerin sevkiyatları hakkında da bildirimde bulunduğunu belirtti. 

İrini Harekâtı’nın yeterince etkili olmadığı yönündeki eleştirileri kabul eden Borrell, Sofia Harekâtı’nın aksine İrini’de sadece üç firkateyn ile 3 hava destek unsuru bulunduğunu hatırlattı. Alman “Die Zelt” gazetesi, İrini Harekâtı’nda denizaltı radar taramalı helikopter gibi çok sayıda eksiğin bulunduğuna işaret ederek, operasyonu etkisiz ve gereği olmayan, Almanya’nın bile çekince belirttiği bir harekat olarak nitelemişti.

Tanzanya bandıralı bir geminin, İrini Harekâtı’nca bordalama girişimine bir kez daha açıklık getiren Borrell, “Türkiye adına görev yapan ve tıbbi malzeme taşıyan Tanzanya bandıralı Çirkin gemisine Türk firkateynleri eskort ediyordu. Ankara, uluslararası deniz hukukundaki haklarından yararlandı. Bu da doğal” dedi.

Konferans hazırlığı

İrini Harekâtı’nın BM tarafından yapılan yönlendirmelerle işlediğini hatırlatan Borrell, bu sürecin uzun sürdürdüğünü ve angajman kurallarının gözden geçirilmesi yönetimini da araştırmak gerektiğini savundu. Borell, AB üyesi ülkelerin İrini’ye daha fazla katkıda bulunulması gerektiği yönündeki çağrısını da yineledi.

Milliyet'ten Güldener Sonumut'un haberine göre, Fransa, İrini’nin operasyon kurallarının etkisizliğinden şikayet ederek, yeni bir yönergeyle harekâtın daha etkin hale gelmesi gerektiğini savundu. Bununla birlikte aynı kaynaklar, BM’nin çizdiği çerçevenin dışına çıkmanın pek mümkün olamayacağını, zira ABD veya Rusya’nın bu değişikliğe sıcak bakmayacağını kaydediyor.

Öte yandan Libya konusunda üst düzey bir konferans düzenlemeyi tasarlayan AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Borrell, Libya krizinin Türkiye’yi dışlayarak çözülemeyeceğini düşünüyor. Bu çerçevede Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ile Yunanistan’ın ısrarcı taleplerine rağmen Ankara’ya karşı sert bir üslup kullanmaktan çekinen Borrell, Libya konusunda düzenlenecek AB konferansına Türkiye’yi de dahil etmenin yollarını arıyor.

Diplomatik gözlemciler, Türkiye’nin Libya’da askeri nitelikli bir deniz üssü oluşturmasının stratejik önemine de vurgu yapıyor. Zira Türkiye’nin Libya’da mukim bir askeri liman oluşturması halinde, buraya deniz yoluyla yapılacak sevkiyatlar İrini Harekâtı’nın denetimi dışında tutulacak.

Avrupa Birliği (AB) Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Christian Berger’in yerine Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut atandı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell tarafından yapılan açıklamaya göre AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Berger, Mısır’a atanırken, Berger’in yerine Almanya’nın Paris Büyükelçisi Nikolaus Meyer-Landrut getirildi. Söz konusu atamanın olacağını, Milliyet’in 14 Haziran tarihli sayısında, yine bu sayfadan duyurmuştuk.