6 soruda Swift yaptırımları

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, Moskova'ya daha sert ekonomik yaptırımlar uygulanması için baskıları artırdı. Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre yaptırım tartışmaları arasında en dikkat çekense Moskova'nın dünyanın ana uluslararası ödeme ağı olan Swift'in dışına itilmesi talepleri. The Guardian’ın haberinde altı soruda olası bir Swift yaptırımının ne anlama geldiği tartışılıyor.

Swift nedir?

Swift (Bankalararası Finansal Telekomünikasyon Derneği), bankaların hızlı ve güvenli sınır ötesi ödemeler yapmak için kullandıkları ve uluslararası ticaretin sorunsuz bir şekilde akmasını sağlayan ana güvenli mesajlaşma sistemidir. Bu ağ zaman içerisinde uluslararası ticaretin finansmanında temel mekanizması haline geldi. Sadece 2020 yılında Swift platformu üzerinden her gün yaklaşık 38 milyon işlem gerçekleştirildi ve trilyonlarca dolarlık anlaşmalar kolaylaştırıldı.

Swift'in sahibi kim?

1970'lerde kurulan Swift, hizmeti kullanan binlerce üye kurumdan oluşan bir kooperatiftir. Merkezi Belçika'da bulunan bu platform, esas olarak üyelerine hizmet verirken yürütülen ticari anlaşmazlıklarda tarafsızlık ilkesini benimsiyor.

Swift yasağı neden bu kadar ciddi?

İngiltere Başbakanı Boris Johnson milletvekillerine yaptığı konuşmada, Swift'in dışında itilmesinin Rus ekonomisine zarar vereceğini söyledi. Zira Rusya’yla ilişkili olan sıradan finansal işlemlerin bankalar arasında doğrudan gerçekleştirilecek olması veya işlemlerin henüz çok yeni olan rakip sistemlere yönlendirilmesi maliyetlerde ciddi artışlara ve işlemlerin gecikmesine sebep olacaktır.

ABD neden yasağı uygulamaktan çekiniyor?

Bunun bir nedeni, Rus işletmeleri üzerindeki etkinin çok ciddi olamayabileceğidir. Büyük bir Rus bankası olan VTB’nin başkanı, ödemeler konusunda telefonlar, mesajlaşma uygulamaları veya e-posta gibi başka kanalları kullanabileceğini söyledi. Rus bankaları, Swift'e rakip olmak için kendi ödeme sistemini kuran Çin gibi yaptırım uygulamamış ülkeler üzerinden de ödemelerini yönlendirebilir. Rusya'nın Swift kullanmasının yasaklanması, Çin'in rakip ödeme ağı olan Cips sisteminin kullanımını hızlandırabilir. Ayrıca, ABD dolarının küresel rezerv para birimi statüsüne zarar verebileceği ve kripto para birimleri gibi alternatiflerin kullanımını hızlandırabileceği korkusu da var.

Swift yasağı diğer ülkeleri etkiler mi?

Biden yönetimi, bir yasağın Rus firmaları kadar müttefiklerine de zarar verebileceğinden endişe ediyor. Rusya, özellikle Hollanda ve Almanya menşeili yabancı üretim malların büyük bir ithalatçısıdır. Rusya aynı zamanda, AB'nin başlıca ham petrol, doğal gaz ve katı fosil yakıt tedarikçisidir. Avrupa ülkeleri Rusya’nın yerine yedek tedarikçi bulmakta zorlanabilir.

Swift’ten çıkarılmak ekonomik yaptırımlara mı bağlı?

Geçmişte Swift, kendisini tarafsız olarak tanımlayarak belirli ülkelere yasak getirme çağrılarına direnmişti. Ancak 2012 yılında Avrupa Birliği İran’ın nükleer programıyla ilgili olarak uygulanan yaptırımlarda İranlı firma ve kişilerin hizmete erişimini engellemişti. Bu karar Rusya'ya karşı harekete geçirilmesi muhtemel yaptırımlar için emsal teşkil ediyor. Reuters’ın haberine göre Swift sözcüsü örgütün ABD'nin herhangi bir yaptırımına nasıl tepki verecekleri konusunda bilgi vermeyi reddetti.

Rus bankaları iştiraklerini satıyor

AB, Rusya'yı SWIFT'den çıkarmak konusunda bölündü

Rusya MB, yaptırımlardan etkilenecek bankalara destek verecek