400 milyon doları koz olarak kullandık

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, bu yıl başında 4 Amerikalının serbest bırakılması karşılığında İran'a geri ödemesi yapılan 400 milyon doların "karşılıklı güvensizlik" nedeniyle "koz" olarak kullanıldığını söyledi.

Amerikan gazetesi Wall Street Journal, 17 Ocak'ta gazeteci Jason Rezaian dahil 4 Amerikalının İran makamlarınca serbest bırakılmasıyla İran'a ait 400 milyon doların ABD tarafından Tahran'a gönderilmesinin özellikle aynı zamana denk getirildiğini yazdı.

Bakanlık Sözcüsü Kirby, gazetenin haberine ilişkin sorular üzerine, "Tutukluların bırakılmasında İran'ın sözünden cayma endişeleriyle ve dürüst olmak gerekirse İran ile ABD arasındaki karşılıklı güvensizlik nedeniyle Amerikan vatandaşları bırakılana kadar tabii ki elimizdeki maksimum kozu tutmak istedik." dedi.

"Yani 400 milyon doları Amerikalılar bırakılana kadar İran'a vermeyecektiniz, doğru mu?" sorusu üzerine Kirby, "Evet, doğru" karşılığını verdi.

ABD Dışişleri Bakanlığı, daha önce bu iki olayın aynı zamana "denk geldiğini" belirtiyordu. Bakanlık, ilk kez iki olayın birbiriyle doğrudan bağlantısını kabul etmiş oldu.

Cumhuriyetçi Parti'den Kongre üyeleri, ocak ayındaki ödemenin Amerikalıların bırakılmasına karşılık taviz ya da "fidye" olduğu gerekçesiyle Obama yönetimini eleştirmişti. ABD Başkanı Barack Obama ise bunun fidye olmadığında ısrar etmişti.

Tahran'a ocak ayında nakit olarak ödenen 400 milyon dolar, Şah Rıza Pehlevi döneminde askeri malzeme parçaları karşılığında ABD'ye ödenmişti. 1979'daki devrimin ardından ABD bu parayı İran'a geri vermemiş, askeri malzeme parçalarını da göndermemişti. ABD yönetimi, bu yıl başında İran ile 400 milyon doların geri verilmesinde anlaşmış, 1,3 milyar dolar da faiz olarak ödemeyi kabul etmişti.