15 milyar dolarlık kayıp geri gelecek mi

Son yıllarda başta komşu ülkeler olmak üzere bölgedeki farklı ülkelerle çatışma noktasına varan sorunlar yaşayan Türkiye, bu gerginliğin faturasını, başka alanların yanı sıra, dış ticarette de ödedi. Önce güney komşular ve Kuzey Afrika ülkeleriyle sıkıntılar bu ülkelere ihracat yapan şirketleri zora sokarken, son olarak da Rusya ile yaşanan kriz makro verilere de etki yapan bir sonuç ortaya çıkardı.

Siyaseten en çok sıkıntı yaşanan Rusya, Suriye, Irak ve Mısır baz alınarak yapılan hesaplamaya göre, bu ülkelerle yapılan dış ticaret son 4 yılda 12.6 milyar dolarlık kayba uğradı. Bu kaybın 6.5 milyar doları ithalat, 6 milyar doları aşan bir kısmı da ihracat kaleminde yaşandı. Bu rakama yine ikili ilişkilere ve güvenlik endişelerine bağlı olarak turizm gelirlerinde 2015’te yaşanan 3 milyar dolarlık kayıp da eklenince ortaya 15 milyar doları aşan bir rakam çıkıyor.

YILDIRIM MESAJI VERMİŞTİ

Türkiye son dönemde bundan sonrasına ilişkin dış ilişkilerde iyileşme yaşanacağı sinyalleri vererek işte bu maddi kaybı da geri kazanmayı hedefliyor. Yeni döneme ait bu planın işaretlerini Başbakan Binali Yıldırım’ın TBMM’de sunduğu hükümet programının satır aralarında da görmek mümkün. Diğer ülkelerle sorunların sıfırlanacağı mesajı veren Yıldırım, burada yaptığı konuşmada “dost ülkelerin sayısını artırıp düşman sayısını azaltacağız” ifadesini kullanmıştı.

9 MİLYAR DOLARI RUSYA’DAN

Keza, son günlerde gerek Rusya, gerekse diğer komşu ülkelerle temasların hızlanmaya başladığı yönünde gelen haberler de bunu gösteriyor. Zaten Rusya, bahsi geçen kayıplarda en büyük kalemi oluşturuyor. Rus turist sayısı geçen yıl 608 bin kişi düşerken, bu yıl bu kaybın toplam turist sayısı kaybına etkisinin yüzde 30’a varabileceği ifade ediliyor. Öte yandan, 2 ülke arasındaki dış ticarette son 4 yılda yaşanan kayıp da 9 milyar doların üzerinde. İlişkilerin düzelmesi halinde, bu yılın rakamlarında olmasa bile gelecek yılın rakamlarında kaybın telafi edilebileceği hesaplanıyor.

4 YILIN EN DÜŞÜĞÜNDE

Türkiye’nin toplam dış ticaret hacmi 2015 yılını 351 milyar dolarla kapatırken, bu rakam 4 yılın en düşüğü. Oransal olarak bu sürede yaşanan düşüş yüzde 9.8 olarak çıkarken, rakamsal olarak da 37 milyar dolara denk geliyor.

İSRAİLLİ TURİST 400 BİNLERİ AŞMIŞTI

Son dönemde ilişkilerde iyileşme sinyalleri veren bir diğer ülke de İsrail. İsrail ile ilişkiler en gergin olduğu dönemde bile ülkeyle ticaret hep arttı. İsrail ile ticaret son 10 yılda düzenli olarak artarak toplamda 3 katına yükseldi ve 6 milyar dolar seviyesine ulaştı. Turizm rakamlarında ise aynı şeyi söylemek mümkün değil. Türkiye’ye gelen İsrailli turist sayısı 2008 yılında 454 bini geçmişken, bu rakam 2011’de 81 bine kadar gerilemişti. 2015’i 205 bin İsrailli turistle kapatan Türkiye, bu yıl bu rakamın daha da artmasını bekliyor. (Habertürk / Meltem Ersoy)