100 milyon dolarlık kira geliri

Esas Holding’in bünyesindeki Esas Gayrimenkul, ofis ve AVM yatırımlarına hız verdi. Şirket, Bolu, Kocaeli ve Çanakkale’de inşa ettiği üç AVM’yi 2015’te açacak. Yurtdışında 200 milyon Euro’luk yatırım yapan şirket, 100 milyon Euro’luk daha yatırım yapmayı planlıyor. Esas Gayrimenkul Yönetici Ortağı Kazım Köseoğlu, ‘’Dört yıl sonra yurtiçinde 100 milyon dolar kira toplayacağız’’ diyor.

Türkiye’nin en hızlı büyüyen holdinglerinden biri olan Esas Holding, Pegasus ile havacılık sektöründe yaptığı atılımı ana  sektörlerden biri olarak belirlediği gayrimenkul sektörüne de taşıyor. Şirket, Bolu, Kocaeli ve Çanakkale’de inşa ettiği üç AVM’yi önümüzdeki yıl açmaya hazırlanıyor. Küresel krizin yarattığı fırsatları değerlendirip yurtdışında da ofis ve AVM yatırımları yapan Esas Gayrimenkul, İngiltere ve ABD’de 330 bin m’2 kiralanabilir alana ulaştı.

Yurtdışı yatırımları için geçtiğimiz yıllarda 300 milyon Euro’luk sermaye ayırdıklarını ve bunun 200 milyon Euro’luk kısmını bugüne kadar yaptıkları yatırımlarda kullandıklarını belirten Esas Gayrimenkul Yönetici Ortağı Kazım Köseoğlu, Yurtdışında krizden dolayı ortaya çıkan fırsatları kovalamaya devam ediyoruz. 100 milyon Euro’luk yatırım sermayemiz kaldı ama doğru yatırım fırsatı çıkarsa bu sermeye artar’’ diyor.



Kazım Köseoğlu, Ekonomist'in sorularını yanıtladı:

Esas Gayrimenkul son yıllarda hızlı bir yatırım sürecine girdi. Yatırım konusunda hedefleriniz neler?

2015 yılında 40-45 milyon dolarlık kira toplayacağız. Önümüzdeki dört yılda yurtiçinde 100 milyon dolarlık kira toplamayı hedefliyoruz. Yurtiçinde şu anda devam eden yatırımlarla 200 bin m’ kiralanabilir alana ulaşacağız. Önümüzdeki dört yıl içinde 500 bin m2 kiralanabilir alana ulaşma hedefimiz var. Bugüne kadar Türkiye’de 250 milyon dolarlık yatırım yaptık. Önümüzdeki dört yılda 250-300 milyon dolarlık daha yatırım yaparız. Yurtdışında da 300 milyon dolarlık yatırımla 330 bin m2 kiralanabilir alana ulaştık. Yeni yatırım fırsatlarını kollamaya devam ediyoruz.

Bu yıl hangi yatırımlar yapıldı?

Ofis ve AVM yatırımları ile büyüyoruz. Gayrimenkulün başka alanları ile ilgilenmiyoruz, sadece knowhow’ımızın olduğu bu alanlarda yatırım yapacağız. Bu çerçevede, Anadolu’nun gelişen kentlerinde ve ilçelerinde AVM yatırımı ile İstanbul’da talep gören bölgelerde ofis yatırımları yapıyoruz. Bu çerçevede Çanakkale’de 12 Mart 2015’te açmayı planladığımız 36 bin m2 alanlı 70 milyon dolarlık bir AVM yatırımımız var. Burada yerli ve yabancı markalarla yüzde 80 doluluğa ulaştık. Kocaeli’nde Eylül 2015’te açmayı planladığımız STFA ile ortak 150 milyon dolarlık yatırımla 62 bin m2 kiralanabilir alanlı bir AVM yatırımı yapıyoruz. Bolu’da Eylül 2015’te açmayı planladığımız 34 bin m2 kiralanabilir alanlı 70 milyon dolarlık bir AVM yatırımımız da tüm hızıyla devam ediyor. Ayrıca Maltepe’de E-5 kenarında 20 bin m2 kiralanabilir alanlı 50 milyon dolar yatırım değerine sahip bir ofis projemizin inşaatı da sürüyor. Bu yılın kasım ayında kiralamasını yapmaya başlayacağız.

Yurtdışındaki yatırımlarınız ne durumda?

2011, 2012, 2013 yıllarının Türk yatırımcılar açısından yurtdışı yatırım fırsatı barındırdığını daha önce söylemiştim. Bu görüşümüz çerçevesinde İngiltere ve ABD’de gayrimenkul yatırımları yaptık. Buralarda ekonomik olarak çok hızlı bir toparlanma yaşandı. İngiltere’de sekiz AVM ve 11 ofis binamız var. Nisan ayında New York’ta toplam 330 milyon dolarlık yatırımla bir otel projesi ve toplam 40 bin m2 kiralanabilir alanlı iki ofis projesini daha satın aldık.

Yurtdışı yatırımlarınızda yabancı ortaklarınız var mı?

Yurtdışı yatırımlarımızı yabancı fonlara ortak olarak yapıyoruz. Bu yatırımlarda ortalama olarak bizim payımız yüzde 30. Ortaklarımızın adını gizlilik sözleşmesi nedeniyle veremiyoruz.

Yurtdışında yeni yatırımlarınız olacak mı? Hangi ülkeler merceğiniz altında

Yurtdışı yatırımları için geçtiğimiz yıllarda 300 milyon Euro’luk yatırım sermayesi ayırdık. Bunun 200 milyon Euro’luk kısmıyla yatırımlar yaptık. Kalan 100 milyon Euro’luk yatırım sermayemizle küresel krizin yarattığı fırsatları kovalamaya devam ediyoruz. Cazip yatırım fırsatları çıkarsa bu sermaye artabilir. Almanya başta olmak üzere Hollanda, Belçika gibi Kuzey Avrupa ülkelerinde yatırım fırsatları araştırıyoruz.

Ofis ve AVM yatırımı konusunda Türkiye’nin nereleri ilginizi çekiyor?

Her iki yılda bir üç yeni AVM açma hedefimiz ve Türkiye genelinde 10 AVM’ye ulaşarak bunu zincir haline getirme planımız var. 2015’ten sonra geliştirilmek üzere üzerinde çalıştığımız Türkiye genelinde il ve ilçeleri içeren dört yer bulunuyor. Bunlardan 2-3 tanesini 2015’in ilk çeyreğinde portföyümüze katmış oluruz. Potansiyel barındıran her yer ilgi alanımızda. Ofis yatırımları konusunda da İstanbul’un ulaşımı kolay bölgelerini değerlendiriyoruz. Türkiye ofis konusunda şirketlerin bölgesel üssü haline geldi. Ofis konusunda yerli ve yabancı şirketlerden çok talep alıyoruz. Kadıköy-Kartal hattında bir ofis projesi daha istiyoruz.

Ofis ve AVM yatırımlarının doygunluğa ulaştığı söyleniyor, sizce bu doğru mu?

Ofis ve AVM yatırımları bakımından iyi yönetim, doğru yer seçimi ve doğru ürün geliştirme önemli. Bu doğrultuda yapılacak yatırımlar için hala fırsatlar olduğunu düşünüyorum.

‘’İNŞAAT VE SANAYİ YATIRIMLARI DENGELİ OLMALI’’

Son günlerde Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın ‘’İnşaat yatırımları sanayi üretimine kaydırılmalı’’ şeklindeki açıklaması hakkında ne düşündüğünü sorduğumuz Kazım Köseoğlu, şunları söyledi: ‘’Ali Babacan’ın görüşlerine katılıyorum. Türkiye’nin sağlıklı büyüyebilmesi için sanayi yatırımları dengeli olmalı. Türkiye’de 5-10 yıllık programlar yapılıyor. Bu programlarda sanayinin ve inşaatın ayrı ayrı ele alınması gerekir.’’

ESAS HOLDİNG’İN YÜKSELEN ŞİRKETİ

Esas Holding’in 3.2 milyar TL’lik cirosunda en büyük pay yaklaşık yüzde 50 ile Pegasus’a ait. Esas Gayrimenkul, Esas Holding’in yükselen ikinci şirketi. Esas Holding, havacılık, perakende, eğlence, sağlık, gıda, lojistik ve gayrimenkul olmak üzere yedi sektörde faaliyet gösteriyor. Holding, bir süre önce, ana sektörler olarak belirlediği perakende ve havacılık sektörlerine gayrimenkulü de eklemişti. Şevket Sabancı’nın en büyük torunu ve Sıdıka Sabancı’nın oğlu olan Kazım Köseoğlu’nun  dümeninde olduğu Esas Gayrimenkul, yurtiçi ve yurtdışında sadece ofis ve AVM yatırımları yaparak büyüyor. Ticari gayrimenkul üzerine faaliyet gerçekleştiriyor. Öyle ki son 3-4 yıldan bu yana holdingin yaptığı yatırımların yüzde 30’u gayrimenkul alanında gerçekleştirdi. Yurtdışında satın alma yurtiçinde ise ofis ve AVM üretme konusunda çalışan Esas Gayrimenkul’ün merkez ofisinde beyaz yakalı 12 kişi çalışıyor, diğer işler ise taşeronla yaptırılıyor. Kazım Köseoğlu, önümüzdeki dört yılda yurtiçi ve yurtdışında toplam 1,5 milyar dolarlık bir varlığı yönetmeyi, 2015 yıl sonuna kadar yurtiçinde 50 milyon dolar, dört yıl içerisinde de yurtiçinde yılda 100 milyon dolarlık kira toplamayı hedeflediklerini belirtiyor.