10 maddede ABD tarifelerinin Türkiye’ye etkisi

ABD’nin yeni gümrük tarifeleri küresel ticarette taşları yerinden oynatırken, Türkiye ekonomisi üzerindeki etkileri de netleşmeye başladı. Uzun süreli tarife politikalarının ihracat, ithalat, sektörler ve fiyatlar üzerinde hem pozitif hem negatif etkileri olması bekleniyor.

ABD’nin ithalat vergilerini artırmasıyla birlikte, küresel ticaret akışlarında daralma yaşanacağı öngörülüyor. Bu durum Türkiye’yi hem pazar kaybı hem de rekabet avantajı açısından karmaşık bir tabloyla karşı karşıya bırakıyor.

Ekonomim yazarı H. Bader Arslan'ın konuya ilişkin köşe yazısına göre, işte 10 maddede ABD tarifelerinin Türkiye’ye olası etkileri:

İhracat pazarı daralabilir

ABD, 2024’te 3,3 trilyon dolarlık ithalatla dünyanın en büyük ithalatçısı konumundaydı. Yeni tarifelerle birlikte bu hacimde %20’ye varan bir daralma bekleniyor. Türkiye’den ABD’ye ihracat yapan firmalar, daha daralan bir pazarda rekabet etmek zorunda kalacak.

Küresel fiyatlar gerileyecek

ABD’nin dış taleplerinin düşmesiyle dünya genelinde üretim fazlası oluşabilir. Bu da ürün fiyatlarında gerilemeye neden olacak. Enerji ve hammadde fiyatlarında da düşüş trendi hız kazanacak. Bu durum, Türkiye’nin ihraç mallarının fiyatlarının da baskı altında kalmasına yol açabilir.

Türkiye rekabette avantajlı olabilir

ABD'nin Türkiye'ye uyguladığı %10 oranındaki tarife, bazı rakip ülkelere uygulanan oranlardan daha düşük kaldı. Bu durum, Türk firmalarına yaklaşık %6’lık bir rekabet avantajı sağlayabilir. Ancak bu avantaj, azalan talep nedeniyle sınırlı kalabilir.

İthalatta düşüş yaşanabilir

Dünya genelindeki fiyat düşüşleri ve özellikle enerji fiyatlarındaki gerileme, Türkiye’nin ithalat faturasını azaltacak. Bu da dış ticaret dengesi açısından olumlu bir gelişme olabilir.

Asya’dan gelen mallar Türkiye’ye yönelebilir

ABD pazarında zorlanan ülkeler, alternatif pazarlar arayışında Türkiye gibi ülkelere yönelme eğilimi gösterecek. Uzak Doğu menşeli ürünlerin daha ucuza Türkiye’ye girmesi, iç pazarda rekabeti artırabilir.

İhracatçılar için küresel talep baskısı

ABD dışında kalan ülkelerin de ihracatında daralma yaşanacağından, Türkiye bu ülkelere mal satmakta da zorlanabilir. Küresel büyüme hızındaki yavaşlama, Türkiye’nin ihracatını sınırlayacak başka bir faktör olabilir.

Türkiye’yi dolaylı ihracat rotası olarak kullanabilirler

Yüksek vergi uygulanan ülkeler, düşük tarifeye tabi ülkeler üzerinden dolaylı ihracat yolları arayabilir. Türkiye bu tür bir güzergah olarak öne çıksa da bu durumun ticari ve diplomatik riskleri bulunuyor.

Doğrudan yatırımlar artabilir

Tarifelerin kalıcı olacağı beklentisi, Türkiye gibi stratejik üretim noktalarına doğrudan yabancı yatırım ilgisini artırabilir. Özellikle ABD pazarına ulaşmak isteyen firmalar Türkiye’yi üretim üssü olarak değerlendirebilir.

Tekstil ve hazır giyime pozitif ayrım

ABD’ye en fazla ihracat yapılan sektörlerden biri olan tekstil ve hazır giyim, bu süreçte avantaj sağlayabilir. Sıkıntılı dönemler geçiren bu sektörler, yeni dönemde talep yönlü canlanma yaşayabilir.

Enflasyona baskı azalabilir

Enerji ve hammadde fiyatlarındaki düşüş, Türkiye’de maliyet kaynaklı enflasyon üzerinde sınırlayıcı etki yaratacak. Küresel fiyatlardaki gerileme, içeride fiyat artışlarını frenleyebilir.

Fitch tarifelerin ABD'de resesyon risklerini önemli ölçüde artırdığını bildirdi

ECB, Trump'ın tarifelerine dört faiz indirimiyle yanıt verecek

Gümrük tarifeleri para birimlerini sarstı

Çin, ABD'nin tarifelerine karşı geri adım atmadı

Trump, tarifeler konusunda geri adım atmıyor

AB'den ABD'ye tarife mesajı: Müzakere olmazsa karşılık gelecek