1 litre süt 9 liraya dayandı

Market raflarında 1 litre tam yağlı süt fiyatı yaygın markalarda 8 lira 20 kuruş ile 8 lira 45 kuruş arasında değişiyor. Marketlerin kendi markalı sütleri ise 5.25-6.95-7.95 arasında değişen fiyatlara satılıyor. 2021 süresince sanayiciler yüzde 20’nin üzerinde fiyat artışı yaptıklarını ifade ederken, bu oranın, artan girdi maliyetlerine kıyasla oldukça düşük kaldığını belirtiyor. Diğer taraftan ise üreticiye verilen çiğ süt fiyatının yükseltilmesinin de fiyat artışında payı olduğu kaydediliyor. Üreticiler daha önce litre başına 2 lira 80 kuruş çiğ süt ödemesi alırken, temmuz ayında çiğ süt fiyatı aralık ayı sonuna kadar geçerli olmak üzere 3 lira 20 kuruşa çıkarılmıştı. Üreticinin beklentisi ise 3 lira 50 kuruş idi.

Üreticiler, özellikle yem fiyatları ve biriken borçlarına dikkat çekerken; sütten para kazanamayan çiftçilerin hayvanlarını kestirmeye başladığını dile getiriyor. 1 litre süte karşılık 1.3 kilo yem alarak ‘süt/yem paritesinin’ korunabileceğini anlatan Türkiye Süt Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Tevfik Keskin, bu durumda paritenin bile sağlanamadığı söyledi.

‘Fiyatı korumak istiyoruz’

Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği (SETBİR) Başkanı Tarık Tezel, dünyada artan emtia fiyatları, ambalaj, akaryakıt, enerji gibi girdi maliyetlerinin çok yükseldiğini vurgularken, “Çiğ süt fiyatına yılbaşında yüzde 26, ardından yüzde 14 artış verildi. Yanı sıra maliyetlerimiz oldukça ciddi oranda artıyor. Yine de sanayicinin sütte fiyat artışı yüzde 20’lerde sınırlı kaldı. Bunu koruyarak yılı kapatmak istiyoruz. Yeni bir fiyat artışı öngörülmüyor” dedi.

‘Üretici de tüketici de kendi fiyatını belirleyemiyor’ diyen Tevfik Keskin, “Çiğ süte kuruşlarla gelen fiyat artışının satış fiyatlarına bu kadar yüksek etki ettirilmesi anlaşılır değil. Her koşulda üretmeye devam eden üreticilerimiz çok zor zamanlardan geçiyor. Girdi maliyetleri, bakım maliyetleri çok yükseldi. Çiftçi borcunu ödeyemezse önce ineğini kestiriyor. Yılın her günü gece gündüz çalışıyoruz. Fiyat artışı için sanayi ve marketlere bakmak lazım. Üreticinin tek derdi, geçimini sağlamaktır” diye konuştu.

Yeme yerinde müdahale

Genel olarak hayvancılık sektöründe artan yem fiyatlarını regüle etmek için devreye giren Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) ile fiyatlarda bir miktar gevşeme oldu. Arpa üzerinden bu müdahaleyi yürüten TMD yakında mısır için de fiyatlarda denge ve istikrar oluşturmak adına mısır satışlarına başlayacak. TMO’nun arpa satışları haziran ve temmuzda 6+6 olmak üzere fiyatlarda 12 lira düşüş getirdiğini anlatan üreticiler, ancak yakın zamanda kepek fiyatlarındaki artış nedeniyle yeme 5 lira zam yapıldığını belirtiyor. Tevfik Keskin, “TMO’nun hamlesi çok önemli, faydasını görüyoruz. Şu anda yem fiyatı 147 lira seviyesinde bulunuyor” dedi. (Milliyet / Duygu Erdoğan)