Uzmanlar İslami Finansı tartışıyor

2 / 6

---

BÜYÜKLÜĞÜ 81.5 MİLYAR TL

Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) verilerine göre, Türkiye'de geçmişi Turgut Özal dönemine 1985 yılına uzanan katılım bankalarının aktif büyüklüğü, 2005 sonrası dönemde her yıl ortalama yüzde 32 artış gösterdi. Şu anda ise 81.5 milyar TL'lik bir büyüklüğe ulaşmış durumda. Katılım bankalarının toplam şube sayısı 869'a ulaşmış durumda. Bugüne kadar re-el sektöre kullandırdıkları kaynak 60 milyar TL'yi buluyor. Toplanan fonlar, toplam aktifler gibi temel göstergeler açısından katılım bankalarının finans sektörü içindeki payı yüzde l'den yüzde 5-6 düzeyine yükseldi. Hazine'nin sukuk ihraçları ise 5 milyar doları, özel sektörünki ise 1.5 milyar doları aştı.

DÜNYADA 52, BİZDE 5

Türkiye son yıllardaki sağladığı gelişmeye karşın dünyada belli başlı merkezlerde kullanılan ürünlerin henüz çok azını kullanabiliyor. Örneğin türevleriyle birlikte dünyada 50'den fazla İslami finans ürünü kullanılıyor. Türkiye'de ise katılım bankaları tarafından henüz beş ürün hizmete sunuluyor. Uzmanlara göre Türk katılım bankaları halen murabaha ve sukuk arasına sıkışmış durumda. Verilerle bir kıyaslama yapmak gerekirse, dünyada 75 ülkede 700 İslami finans kuruluşu faaliyet gösteriyor. Toplam aktif büyüklüğü ise 2013 sonu itibariyle 1.8 trilyon doları buluyor. Özellikle 2009 krizi sonrasında bilinirliği artış gösteren İslami finans pazarının büyüklüğünün 2020 yılında 6.5 trilyon dolara ulaşması bekleniyor. Faizsiz bankacılık yapan kuruluşların önümüzdeki 10 yıl içinde dünyadaki Müslüman nüfusun tasarruflarının yarısını çekebileceği öngörülüyor. Sektör temsilcilerine göre, Türkiye'nin diğerbölgelerle kıyaslanınca eksik yönü selem, istisna, karz-ı hasen, mikro kredi gibi finansal ürünlerin olmayışı.

"KRİZDE YILDIZI PARLADI"

TKBB Yönetim Kurulu Üyesi Ufuk Uyan, 2008 yılı küresel krizinin ardından finansal piyasalardaki sorunların tekrar gün yüzüne çıktığına dikkat çıkıyor. Uyan'a göre, faizsiz finans sisteminin bilinirliği küresel düzeyde artış gösterdi. Bu noktada piyasalar, faizsiz finans sisteminin varlığa dayalı yapısını yeniden keşfetti. Aynı zamanda reel ekonomi ve finansal piyasalar arasındaki gittikçe zayıflayan bağın yeniden tesisi için sistemin sahip olduğu potansiyelin de farkına vardı. Örneğin dünyada 1990 yılında 150 milyar dolar aktif büyüklüğe sahip olan faizsiz finans sisteminin 2020 yılı itibariyle 6.5 trilyon dolarlık bir büyüklüğe ulaşması bekleniyor. Bu hızlı gelişmeye rağmen faizsiz finans varlıklarının toplam finansal varlıklar içindeki payı sadece yüzde 1.6. Potansiyel müşterilerin yüzde 80'i ise henüz faizsiz finans sistemine dâhil edilememiş durumda.