Ünlü mimar Gehl: İstanbul kurtarılabilir

1 / 7

---

Dünya'nın en iyi şehir planlamacılarından Prof. Dr. Jan Gehl, “Bir şey yapılamaz hale gelmiş bir şehir görmedim. İstanbul kurtarılabilir. Mesele fiziksel koşullar değil, beyinler” dedi

İmar barışı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yatay mimari vurgusu... Türkiye’de özellikle İstanbul’da şehirleşme bir kez daha gündemde. Daha yaşanabilir şehirler için ne yapmalıyız? Dışarıdan bir göz konuya nasıl bakıyor? Mesela, dünyanın en iyi 10 şehir planlamacısından biri olarak gösterilen, ünlü mimar Prof. Dr. Jan Gehl acaba ne düşünür

Danimarkalı mimar kitaplar yazdı, üniversitelerde ders verdi. Çalışmalarının sloganı “İnsan için şehir”, pek çok hükümete danışmanlık yapıyor. Dünyanın en yaşanabilir şehirlerinden Kopenhag’ı yaratan şehir planlamacısı olarak biliniyor. Fikirleri Stockholm, Oslo, Londra, Paris, New York gibi kentlerde uygulandı. İstanbul üzerine yayımladıkları bir raporları var. Gehl, teşhislerini ve çözüm önerilerini Habertürk'ten Nalan Koçak’la paylaştı...

- Hedefinizin “insan için şehir inşa etmek” olduğunu söylüyorsunuz. Yaşanabilir bir şehir nasıl olmalı? 

-Yıllarca şehir planlamacılığında uygulanan ideolojiler insan hayatının kalitesini düşürdü. Araçları mutlu etmekle meşgul olduk. Mimari anlayış teknokratik ve küstahtı. İnşaatların artmasıyla rant unsuru ön plana çıktı. Ben insanların, çocuktan yaşlıya günlük hayatına önem verilen bir anlayıştan bahsediyorum. Biyolojik olarak aslında yürüyen hayvanlarız. Daha önce şehirlerimizde Homo Sapiens’in ihtiyaçları göz önünde bulunduruluyordu. Ama 2. Dünya Savaşı’ndan sonra mimari rant ve motorlu araçlar hep daha ön planda oldu. 2000’den sonra pek çok şehir yeniden kazanıldı. Şehirleri bazı kategorilere ayırıyorum. Geleneksel şehir: Herkes yürüyor. İşgal edilmiş şehir: Araç dolu. Terk edilmiş şehir: Yaşam kalitesi o kadar düşük ki artık kimse yaşamak istemiyor; pek çok Amerikan şehri böyle. Ve bir diğer kategori de yeniden kazanılmış şehir: Devlet başkanı, belediye başkanı, halk ayağa kalkıyor ve “Hey şehirleri rant için değil, halk için inşa etmelisiniz” diyor. Pek çok halk şehrini araç işgalinden kurtarmaya başladı.