Hüseyin Özkaya’dan Moody’s bombası

5 / 8

---

“DİKKATLE YAKINDAN İZLE” DEDİĞİMİZ FİRMALARDA ARTIŞ VAR

Finansgudem.com: Peki, batık kredilerde artış var mı?

Hüseyin Özkaya: Biz, ‘batık kredi’ demiyoruz, ‘sorunlu kredi’ diyoruz. Çünkü kredi hiçbir zaman batık değildir. Bankaların bir takım kategorileri vardır. ‘Artık bu kredide ben faiz almayacağım, karını yazmayacağım’ dedikleri, yasal takiplere başladıkları noktalardır aslında teknik anlamda. O oran artmıyor. Ama o orana gelene kadar ‘dikkatle yakından izle’ dediğimiz firmalarda artış var. O da bilançolardaki bozulmadan kaynaklanıyor, karın azalmasından, kur farkı giderinin artmasından kaynaklanıyor. 
Bir de bu finansman giderleri çok abartılıyor bence. Sanayi şirketinden bahsediyorum, ticaret şirketinden değil. Üretim için yatırım yapan şirketlerde finansal maliyetleri toplam cironun yüzde 10’unu aşmaz. Hatta yüzde 5’i bile aşmaz… Toplamdan bahsediyorum, her sektörde çok farklıdır tabi. Diyelim ki toplam borçlanmanın yüzde 50’sini düşünsek bile bunun da maliyetinin maksimum yüzde 10 olduğunu düşünsek yüzde 50’nin yüzde 10’u da yüzde 5’tir hadi diyelim yüzde 10’u aşmaz, yüzde 10’daki 2 puanlık artış yüzde 10.2 olabilir. Ham madde oranındaki yüzde 10’luk artış çok daha etkili olabilir. Dolayısıyla çok yoğun borçlanan şirketlerde bu daha fazla ama ben ortalamadan bahsediyorum. İyi bir şirkette iyi orandaki faizin 2 puan artması o şirketi batırmaz.
Faize kıyasla hammaddenin etkisi daha fazladır, işçilik daha fazladır, enflasyon oranı, hatta kur bile daha fazladır. Kur da çok fazla etkilemez. Çünkü kurda yüzde 20 devalüsyon oldu diyelim, zaten yüzde 15 faiz ödüyor. Kurdan aldığı zarar bile o şirketi batırmaz, çok büyük gereğinden fazla risk yoksa eğer. Şirketlerimiz hiçbir konumda abartıya kaçmamalı, ne borçlanma oranında, ne de aldığı kur riski oranında… Sıfır kur riski demiyorum, çünkü bizim hayatımızda hep kur vardır. Gidip ithal bir kıyafet alıyorsanız o kıyafetiniz kurdan etkilenecektir. Dolayısıyla sizin de kur riskiniz olur. Uluslararası piyasalarda iseniz bunları yaşayacaksınız. Bunu belli oranlarda yönetmek kaydı ile… Hiç kimse kendini merkez bankası başkanı veya dünyanın en iyi bankacısı falan sanmamalıdır. Hiç kimse de dünyanın en iyi finansçısı olamaz. Maalesef bazı sektörlerde bazı firmalarımızda “ben bu işi bilirim, açalım pozisyonumuzu” deyip bundan çok büyük zararlar görmüş ve hatta ortadan kalkmış firmalarımız var. Ancak ben genel olarak böyle bir sorun görmüyorum, batıracak bir kriz riski görmüyorum. Doğru yönetilen bir şirkette 2, 3 puanın ben uzun dönemde bir etki yapmayacağını sadece kar marjında yarım puan, bir puan negatif etki yapacağını düşünüyorum.