Bankacılık sistemi kar etmezse ülke büyüyemez

7 / 9

---

BANKALARIN KÂRINI EN ÇOK ETKİLEYEN MEVDUAT FAİZİ VE KREDİ FAİZLERİ ARASINDAKİ FARK

Finansgundem.com: 6 aylık kar açıklamalarına gelirsek, Türk bankacılık sektörü ilk iki çeyreği sizce nasıl kapattı?

Hüseyin Özkaya: Çok net bir tablo var, geçen yıla göre ilk üç ay çok kötü, ikinci üç ay bu durum büyük ölçüde kapatıldı. Bu çok doğal, çünkü bankaların karını en çok etkileyen mevduat faizi ve kredi faizleri arasındaki farktır. Başkaları da etkiler ama belirleyici olan budur. Kur bile bu kadar etkilemez. Biz geçen sene yüzde 7-8’lerle mevduat alıyorduk, yüzde 10’dan kredi veriyorduk. Krediyi 3-4 yıldan vadeyle veriyorsunuz, mevduat ayda bir değişiyor. Türkiye’nin en büyük sorunu budur. 6 ay mevduat kimse yapmıyor, ya faizler çıkarsa diyor, mevduatı 6 ay yapmıyor ama krediyi uzun vadede istiyor. Bu da çok normaldir, bunu yönetmekte bizim işimiz. Onun için maaş alıyoruz.  6 ay sonraki kredinin maliyetini 6 ay boyunca ben mevduatla finanse edeceğim ve mevduat faizi her ayda değişecek. Diyelim ki mevduat 9.5 iken ben krediyi 12’yle verdim. 2.5 puan brüt marjım var. Batıklar, operasyonel faaliyetler vs öncesi… 6 ay boyunca da yüzde 12’yi değiştiremem. Bir aylık mevduatın faizini biliyorum şu anda 9.5 ama eğer ikinci ay faizler artarsa ki Türkiye ve dünyadaki ekonomik şartlar, yurt dışındaki arz talep dengesi, jeopolitik riskler, herhangi birinden dolayı eminim değişecektir. Ben bir ay sonra faizin aynı kalacağını düşünmüyorum. Faiz aynı kalmaz, mutlaka ya düşer ya da çıkar. Mutlaka çıkar demiyorum, inşallah çıkmaz. Ama çıkarsa benim o zaman 12’den verdiğim krediler zararda. Ama 8’e düşerse kara geçerim.

Finansgundem.com: Bankaların karlılığını etkileyen temel faktörler nelerdir?

Hüseyin Özkaya: Bankaların üç tane performansı vardır. Gelirini nasıl yarattığı, maliyetini nasıl yönettiği ve riskini nasıl yönettiği… Gelirini nasıl yönetiyor, hem faize dayalı hem kısa vadede maksimizasyon peşinde mi, yoksa uzun vadede rasyolara mı uymalı? Biz şu an diyoruz ki mesela 16 milyara yakın mevduatımız, 14 milyar kredimiz var. Yani arada 2.5 milyarlık net marjımız var. Dolayısıyla bizim şu an da mevduatımızın krediye dönüşme oranı yüzde 84-85. Sektörün geneli yüzde 100’ü geçti. Sektör topladığı her 100 lirayı 106 lira olarak kredi veriyor. Aradaki farkı yurt dışından borçlanıyor. Biz ne yapıyoruz? 100 lira topluyoruz 85’ini krediye veriyoruz. Geri kalanı likit olarak kalıyor. Bizim temel farkımız bu. Diğer bankalar yanlış yapıyor demiyoruz. Bunun maliyeti de ben mevduata daha fazla faiz veriyorum. Bu benim muhafazakar yapımdan, bankanın bilançosuna verdiğim önemin bana maliyeti, benim doğrum bu. Benim doğrum bu olduğu için kar marjım daha düşük olur. Buna rağmen karlıyız. “Merkez Bankası’nın, BDDK’nın verdiği oranlara uyayım, gerisi beni ilgilendirmez” derseniz o zaman yüzde 106 kurtarıyor. Ama biz daha fazla muhafazakar olmak istiyoruz, o yüzden yüzde 85’lik bir tercih yapıyoruz. Bir yıl sonra değişebilir ama durum şu an bu…
Biz kısa vadeli değil, uzun soluklu bakıyoruz. O yüzden de ilk senemizi doğal olarak zararla kapattık.  Allah kısmet ederse ikinci senemizde kar edeceğiz. Bu da 20.3 milyar TL bilançoya sahip, 1300 çalışanı ve 45 şubeye ulaşmış bir banka için ikinci senede çok fazla düşünülemeyecek bir şeydir ama biz şu an itibarıyla kardayız. Sene sonunda da inşallah ayırdığımız genel karşılıklardan sonra kar edeceğiz.