Türkiye’de bankacılığın tarihsel gelişimi

16 / 18

1981 yılında bankerlerin denetim altına alınması için yapılan yasal düzenleme de piyasadaki denetimsiz gidişe “dur” diyememişti. Sürekli yeni mevduat toplayarak mevduat faizini ödemeye dayanan bu sistem(Ponzi sistemi), mevduat toplama hızı düşmeye başlayınca bankerlerin batmasına neden oldu. Maliye Bakanı Kaya Erdem’in, 1981 sonbaharında bankerler ortadan kaybolmaya başlayınca, “Vatandaş üç-beş kuruş fazla kazanmak için kumar oynamıştır” açıklaması piyasadaki paniği daha da artırmış, gözler sektörün en büyüğüne Banker Kastelli’ye çevrilmişti. Hükümet büyüyen risklere karşı mevduat sertifikası satışına ciddi sınırlamalar getirmişti. 1982’nin ortalarına gelindiğinde Kastelli yalnızca Hisarbank ve İstanbul Bankası’nın sertifikalarını satabilmişti. 18 Haziran 1982’de bankalar aldıkları ortakbir kararla artık “bankerler aracılığıyla mevduat sertifikası satışına son verdiklerini”duyurduklarında İsviçre’ye kaçmıştı. Bankaların mevduat sertifikası çıkarmaları miktar olarak sınırlanmadığından, küçük bankalar bankerler aracılığıyla mevduat sertifikalarını pazarlayarak büyümeye çalışmış, ancak bu sonlarını hazırlamıştı. 1 Ocak 1983 tarihinde serbest faiz politikasından vazgeçilmiş,faizler Merkez Bankası tarafından üç aylık dönemler itibariyle belirlenmeye başlanmış,mevduat sertifikalarına yüksek vergiler getirilmişti. 22 Temmuz 1983 tarihinde 70 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile bankacılık sektörü yeniden düzenlenmiş, banka kurma sermaye limitleri ve pay sahipliği yeniden belirlenmiş, şubeler, kredi, mevduat ve holding-banka, banka-iştirakler ilişkileri yeniden düzenlenmişti.