Taliban, sığınma evinde kalan Afgan kadınları cezaevine yerleştirdi

4 / 9

Taliban'ın Afganistan'ın kuzeyindeki Pulu Humri kentinde kontrolü ele geçirmesinin ardından kentteki tek kadın sığınma evinin yöneticisi buradaki sığınmacı kadınları bırakarak kaçtı.

Evde, aile içi şiddetten kaçan, eşleri ya da aileleri tarafından istismar edilen, yaşlı erkeklerle küçük yaşta evliliğe zorlandığı için evini terk ederek buraya sığınan 20 kadın barınıyordu.

Kentin kontrolünü ele geçiren Taliban, kısa süre sonra kadınların sığındığı bu eve de geldi.

Adının Salima olduğunu söyleyen bir kadın, militanların kadınlara iki seçenek sunduğunu dile getirdi. Bu seçenekler ya gittikleri takdirde kendilerini öldürmekle tehdit eden istismarcı ailelerine geri dönmek ya da Taliban'la gitmek. Kadınların çoğu, ailelerine nazaran Taliban'dan daha çok korktukları için evlerine dönmeyi seçmişler.

Salima, kadınlardan birinin ailesi tarafından öldürüleceğini bile bile eve geri döndüğünü dile getirdi. Ancak kendisi akıbetinin ne olacağını bilmese de Taliban'la gitmeye karar vermiş. Aylar önce tacizci ve uyuşturucu bağımlısı kocasından kaçtığı için gidecek başka yerinin olmadığını belirtiyor. Şimdilerde kendisini bir hapishanede bulmuş. En azından güvende ve korumalı olduğunu ifade ediyor.

Taliban yönetimi altında olsun ya da olmasın, son derece muhafazakar Afgan toplumunda kadınlar, genellikle ailelerinin namusundan kendilerinin sorumlu olduğu yazılı olmayan kurala tabi yaşıyor. Öyle ki kendi istedikleri bir adamla evlendiği için öldürülme durumu dahi söz konusu. Oldukça erken yaşta evlendirilmelerinin yanı sıra toplum kuralları gereği istismarcı kocadan kaçmak da ayıp sayılıyor. Afgan ceza yasasına göre resmi olarak suç olmasa da yüzlerce kadın evden kaçmak gibi "ahlak suçları" nedeniyle hapse atılıyor.

Son yirmi yılda aktivistler ülke genelinde onlarca kadın sığınma evi kurdu. Ancak hükümet yetkilileri de dahil olmak muhafazakar Afganlar, Taliban henüz gelmeden bu aktivistleri, kadın ve kızların ailelerine karşı gelmelerine yardımcı olan veya "ahlaki suçlara" teşvik eden yerler olarak tanımlayarak şüphe ve ön yargı ile yaklaştılar.

Kadın sığınma evleri, Taliban'ın iktidarı sırasında var olmayan ancak devrilmesinin akabinde, son 20 yılda yaşanan sayısız sosyal değişimden sadece biri.

İlaveten internetin gündelik hayatın parçası olması, kadın hakimler, kadın iş insanları ve sosyal medya gibi değişim bunlardan bazıları. Kabil'in kontrolünü ele geçiren Taliban daha önce alışık olmadığı yeniliklerle nasıl mücadele edeceğini çözmeye çalışıyor.

Zira AP'ye göre bir yanda belirsiz bir tutum sergileyen Taliban liderliği, diğer yanda sahada kendi başlarına hareket eden savaşçılar.