Olası bir deprem senaryosu: Akkuyu için tsunami tehlikesi var mı?

6 / 6

DEMİRAK: VVER 1200 TASARIMLI REAKTÖRLER OLAĞANÜSTÜ DIŞ ETKENLERE KARŞI DAYANIKLI

Prof. Dr. Ahmet Demirak da Akkuyu NGS’nin olası bir depreme ve tsunamiye dayanıklı olarak inşa edildiği konusunda herhangi bir kuşku bulunmadığının altını çizerek, büyük yatırıma karşı yürütülecek tüm yanlış bilgilere dayalı görüşlere karşı acilen önlem alınması gerektiğine dikkat çekti. Demirak, şunları söyledi:

“Depremlerin çevresel etkileri depremin merkez üssüne yakın ve uzak alanlarda gözlenebilir. Kahramanmaraş’ta meydana gelen ve 10 ili etkileyen depremlerin de çevreye etkileri olmuştur. Mersin’de yapımı süren Akkuyu NGS inşa edilmeden önce de inşa edilirken pek çok test yapılmıştır. Yapılan stres testlerinin Akkuyu NGS’nin VVER 1200 Rus tasarımlı reaktörünün en ileri güvenlik şartlarını sağladığını ve deprem, kasırga, sel, tsunami gibi olağanüstü dış etkilere karşı üstün dayanma kabiliyetine sahip olduğunu doğruladığı her fırsatta dile getirilmektedir. 2017 yılında Türkiye’yi ziyaret eden Uluslararası Atom Enerji Ajansı’nın (IAEA) Saha ve Tasarımın Dış Olaylara Karşı Gözden Geçirilmesi Misyonu (SEED); deprem, tsunami ve uçak düşmesi gibi senaryolar için depreme dayanıklılık envanter analiziyle ilişkili güvenlik olasılık analizinin sonuçlarını son derece olumlu bulmuştur. Modern nükleer santral projelerinin maliyetlerin yaklaşık yüzde 40'ı güvenlik sistemlerine aittir. Özellikle Fukushima’dan sonra deprem ve tsunami gibi doğal afetler için de en uç olası tehditlere karşı tasarımlar geliştirildi. Bu uluslararası mevzuatların da gereğidir. Tarihte Türkiye’de ufak çaplı tsunami izleri saptanmıştır ama öyle okyanuslarda oluşan tsunamiler gibi büyük ölçekli bir tsunami oluşması mümkün gözükmemektedir. Akkuyu NGS’de de güvenlik birinci önceliktir. Akkuyu NGS deprem ve tsunamiden hiçbir şekilde etkilenmemesi için deniz seviyesinden 10,5 metre yükseklikte inşa edilmektedir. Deprem ve tsunami konusunda geliştirilen sayısız senaryo da bu santralin bu konuda güvenli olduğunu ortaya koyuyor. Unutulmamalıdır ki, aktif fay hatlarından uzakta yer alan Akkuyu NGS bölgesinde, yapılan araştırmalara göre, gözlem tarihi boyunca sahanın çevresindeki 50 km'lik alanda önemli ve yıkıcı bir deprem meydana gelmemiştir. Buna karşın Akkuyu NGS projesinin tasarımı Türk hükümetinin talepleri doğrultusunda 9 büyüklüğündeki maksimum depremlere göre inşa edilmektedir. Elektrik ihtiyacımızı iklim koşullarına bağlı olmadan, istikrarlı, güvenilir ve temiz bir şekilde karşılayacak bu büyük yatırıma karşı yapılabilecek yanlış bilgilere dayalı açıklamalar hakkında acilen önlemlerin alınması gerekir.”