Galata'dan Borsa İstanbul'a

12 / 67

Genel Kurulu oylama
İMKB’nin Kuruluş Öyküsü*
İMKB’nim Hukuki Temelleri Atılıyor
Yaşanan ekonomik serbestleşme hareketlerinin ardından Türkiye Ekonomisinin ihtiyacını karşılayacak bir borsanın kurulması kaçınılmazdı. Oysa Sermaye Piyasası Kanunu’nda İMKB’yle ilgi bir hüküm yoktu. Borsa konusundaki düzenleme ancak 6 ekim 1983 tarihinde yayımlanan 91 sayılı Kanunun Hükmünde Kararname’yle (KHK) yapıldı.

*91 Sayılı Kanunu Hükmünde Kararname
6 ekim 1983 tarih ve 18183 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan  ‘’ Menkul Kıymetler Borsaları Hakkında 91 sayılı KHK’’, Türkiye’deki sermaye piyasalarını daha etkin hale getirmek perspektifi ve menkul kıymet alım satım işlemlerinin gerçekleştirmesine elverişli ortamı yaratmak amacıyla, menkul kıymetler borsalarının kuruluş, yönetim, çalışma ve denetim esas ve koşullarını düzenlemektedir…

Profösör Zührü Aytaç, Sermaye Piyasası Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden İMKB’deki ilk seansa kadar geçen süre ve gelişmeler konusunda şunları söylüyor:

“Zannedilir ki, Sermaye Piyasası Kurulu her türlü donanımıyla hazır ve nazır. Arkasından diğer etaptaki örgütlenmelere geçilir. Hayır, değil. Bir taraftan kendisini (SPK’yı) örgütlerken diğer taraftan İMKB’nin faaliyete geçmesi için hazırlıklar yapılmıştır. 1982-86 arasındaki süre çok kısadır, dört yıl. Kaldı ki 1986’nın başında, 3 Ocak 1986’da ilk seans başlamıştır… 1982’de bu mevzuat düzenlemeleri yapılırken, borsa düzenlemelerine başlanılmıştır.91 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin hazırlanışını 1982’dedir, ama 1986’ya kadar da borsanın organlarını oluşturulmuştur….

(İMKB ile ilgili hazırlıklar yapılırken pek çok model üzerinde çalışılmıştır) Uzakdoğu, Japonya, New York, ve diğerleri. Amerika Birleşik devletleri modelleri daha çok özel sektör, özel girişim yapılı. Kıta Avrupa’sı yahut Avrupa Ülkelerindeki yapılanma ise daha çok özel sektör, özel girişim yapılı. Kıta Avrupası yahut Avrupa ülkelerindeki yapılanma ise daha çok kamu tüzel kişisi, kamu kurumu, ağırlıklı modeller sergileniyordu. Bunlar arasında tercih yapılması (veya her birinin özellikleri incelenerek Türkiye’ye uygun yapının tanımlanması gerekiyordu.”

*Menkul Kıymetler Borsalarının Kuruluş ve Çalışma Esas’ları hakkında Yönetmelik
6 Ekim 1984 ve 18537 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ‘’ Menkul Kıymetler Borsalarının Kuruluş ve Çalışma ve Denetleme esasları ile borsa üyelerini ve yükümlülüklerini düzenlenmiştir.