Vehbi Koç’tan 12 ders

4 / 12

Yöneticilik, adam bulma sanatıdır!

Bu başlığı geçen ayki yazıdan hatırlayacaksınız. Sabancı grubunun yükselişini anlatırken, Sakıp Bey’in önemli işlerinden birinin tekstil piyasasından Nedim Kasado, Avandis Kazancıyan, Elyafım Kandiyodi gibi isimleri: bürokrasi ve devlet kademelerinden de Turgut Özal, Naim Talu, Ahmet Dallı gibi şahsiyetleri nasıl büyük beceriyle gruba kazandırdıklarını anlatmıştık. Vehbi Koç da, daha bakkallık günlerinden başlayarak, piyasanın usta isimlerini gözüne kestiriyor ve uygun zamanda ’transfer’ ediyordu, ilk hedefi, önemli tüccarların tezgâhtarlarıydı. “Hepsi becerikli ve çalışkan satıcılardı. Kösele işinde kazanç vardı ve bu işi iyi bilen satıcılardan biri de Ebeoğulları'nın yanında çalışan Rum Kosti Efendi idi. Çetin geçen bir pazarlıktan sonra Kosti Efendi, Koçzade’nin yanında çalışmayı kabul etti.” Vehbi Bey, yıllar sonra Kosti Efendi’yi şöyle hatırlıyor: “Bu adamı yanıma almayı kafama koymuştum. Uğraştım, fazla para teklif ettim ve almayı başardım. Kosti bana çok şey öğretti, benim hocam oldu, iş hayatımın ilk yıllarında onun önemli yeri vardır.” Koçzade Vehbi Bey'in ikinci transferi, Ankara'nın en büyük Musevi ticarethanesinin baş tezgâhtarı Hiya Elmaaki'dir. Bu sayede kısa süre içinde “bakkallıktan aktarlığa, aktarlıktan hırdavatçılığa geçilmiş, alıp satılan çeşitler arasına iplikler, aynalar, bardak, tabak, fincan gibi züccaciye malzemesi eklenmişti." Ankara'nın başkent olmasıyla birlikte, Vehbi Koç süratle yapı malzemesi işine atılmış, çimentodan musluğa, inşaat demirinden kiremite kadar her şeyi alıp satmaya başlamıştı.