TÜYİD ve MKK iş birliğiyle hazırlanan Borsa Trendleri Raporu’na göre küresel ekonomi açısından zor geçen 2015 yılında piyasaları yerli yatırımcı sırtladı. Dolar karşısında önceki yıla göre yüzde 30 değer kaybeden Borsa’nın kazananları ise teknoloji yatırımcıları oldu.
 
Türkiye Yatırımcı İlişkileri Derneği (TÜYİD) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) tarafından, MKK’nın verileri kullanılarak hazırlanan “Borsa Trendleri” raporunun 2015 yıllık değerlendirme raporuna göre Çin ekonomisindeki yavaşlama ve FED’in faiz kararlarıyla ilgili piyasalara hâkim olan spekülasyonlar, geçtiğimiz yıl yatırımcının risk iştahını frenleyen unsurlar oldu.
 
Küresel Piyasalar için Zor Bir Yıl: 2015
 
Küresel ölçekte zor bir yıl olarak değerlendirilen 2015 yılı, Borsa İstanbul’daki (BİST) yatırımcılar üzerinde de etkisini gösteriyor. Borsa Trendleri 2015 raporuna göre, 2014 yılı ile kıyaslandığında, 2015 yılında Borsa İstanbul’daki yatırımcı sayısında, önceki yıla göre toplamda 16 bin 55 yatırımcı kaybı yaşandığı görülüyor. Borsa İstanbul’daki toplam yatırımcı sayısı 2015 yılında 1 milyon 59 bin 313 olarak gerçekleşirken küresel çapta azalan risk iştahının Borsa İstanbul’da da etkisini gösterdiği görülüyor.
 
Rapora göre, Çin ekonomisi hakkındaki endişelerin ve FED’in faiz kararının, Türk hisse senedi piyasası ve diğer hisse senedi piyasalarında, özellikle de gelişmekte olan piyasalarda, akıl karışıklığı ve riske karşı iştahsızlık yarattığı gözlemleniyor. Ülkedeki seçim sürecinin tamamlanması ve FED faiz oranlarının açıklanması ile, yerel risk iştahında geçici ve çok önemli olmayan iyileşmelere sebep olduğu ifade ediliyor.
 
Yerli yatırımcı, yabancı yatırımcıdan daha cesur
 
Rapora göre 2015 yılı ile ilgili önemli noktalardan biri, ikinci çeyreğin son iki ayı hariç olmak üzere, yerli yatırımcıların risk iştahının yabancı yatırımcıların iştahından biraz daha yüksek olması. 2015 yılında Borsa İstanbul’da işlem hacminin yüzde 78’i yerli yatırımcılar tarafından gerçekleştirildi. 2015 yılında Borsa İstanbul’da sadece 2. çeyrekte net yabancı girişi görülürken, yılın tamamında 2,5 milyar ABD doları net çıkış gerçekleşti. Yıl boyunca 852 milyon ABD doları ile sadece ikinci çeyrekte net yabancı alımı gerçekleşirken, son çeyrekte 1,6 milyar ABD doları ile yılın en yüksek net satışı gerçekleşmişti.
 
Bankacılık kan kaybetti, BİST’in kazananı teknoloji yatırımları oldu

Rapora göre 2015 yılında, BİST Tüm piyasa değeri ABD doları bazında 2014 yılına göre yüzde 30 değer kaybetti. En yüksek değer kaybı yüzde 40 ile BİST Banka endeksinde görülürken, tek artış yüzde 13 ile BİST Teknoloji endeksinde yaşandı. 2015 sonunda 2014’e göre BİST Teknoloji hariç tüm endekslerde yabancı yatırımcı sayısı azaldı. Yerli yatırımcı sayısı ise BİST 50, BİST Hizmetler, BİST Teknoloji ve BİST Ticaret endekslerinde artarken, diğerlerinde azaldı.
 
Dolardaki artış işlem hacmini olumsuz etkiledi
 
2015 yılında işlem hacmi nominal olarak ve TL bazında artışını sürdürürken bu yükselişe en fazla katkıyı yapan ise BİST Sınai ve BİST Banka endeksleri oldu. Yılın tamamında seçimler, jeopolitik riskler ve küresel gündem risk iştahını etkilerken, yüksek volatilite işlem hacimlerini artırdı. TL bazında yüzde 18 artan BİST TÜM işlem hacmi, ABD doları karşısında yüzde 4 düşmüştür. TL işlem hacminde en yüksek artış, düşük baz yılının da etkisiyle, yüzde 252 ile BİST Teknoloji endeksinde görülmüştür.
 
2015 yılında halka açıklık oranında artış yaşandı
 
2013-2015 yılları arasında Borsa İstanbul’un halka açıklık oranı 2,17 puan artarak yüzde 40,74 seviyesine ulaştı. Aynı dönemde fiili dolaşım ise 1,62 puan arttı ve yüzde 30,97’ye ulaştı. Fiili dolaşım verileri incelendiğinde ise halka açıklığın 2015’te BİST Banka, BİST Sınai ve BİST Mali’de arttığı, BİST Ticaret, BİST Holding ve Yatırım ile BİST Teknoloji endekslerinde bir nebze azaldığı görülüyor.