Yeni yıla dalgalı piyasalarla girdik. Borsa düşüşte, döviz kurları yeniden hareketlendi. Bankaların mevduat toplama rekabeti ise erken başladı! Genelde üçer aylık dönemlerin sonunda görülen ve mevduatı kaybetmemek ve yenisini kazanmak için yapılan bankalar arasındaki faiz rekabeti, yeni yılın ilk haftasında kendini göstermeye başladı.

Edinilen bilgiye göre, geçen hafta bazı küçük ve orta ölçekli bankalar, mevduata aylık yüzde 14,5'lik faiz verdi. Üstelik bu faizi alabilmek için 500 bin liralık büyüklük de yeterli. Geçmişte bu oranları alabilmek için milyon TL'nin üzerinde bir mevduat gerekiyordu.

Bu gelişmeyi doğrulayan bir bankanın yönetim kurulu üyesi, "Bu oranları veren bankanın maliyeti yüzde 12-13 olsa bile kâr edebilmesi için krediyi yüzde 17-18'den vermesi gerekiyor. Enflasyonun iki katı düzeyinde bir oranla kredi kullanan şirketten ne beklenir?" değerlendirmesini yapıyor.

Mevduat faizlerindeki yükselişin kredi maliyetlerine yansımasının şirketlerin geri ödeme riskini yükselttiğini söyleyen bir başka bankacı da, "KOBİ'ler daha da yüksek bedeller ödemek zorunda kalıyor. Bankaların kâr kaynakları tam anlamıyla bundandı. Bunu da ticari kesime yansıtıyorlar, başka çare yok" diyor.

Mevduat faizlerindeki yükselişin bir diğer yansıması da faktoring sektöründe yaşanıyor. Bankalardan finansman sağlayan faktoring şirketlerinin borçlanma maliyetlerindeki yükseliş nedeniyle, KOBİ'lere kullandırdıkları kredi maliyetleri de yüzde 20'yi aşıyor. Bir şirketin genel müdürü "Biz riski dağıtmak için çok sayıda şirketin alacağını finanse ediyoruz ama piyasanın hali ortada ve oranlarımız da maalesef yüzde 20'yi aşıyor" diyor.

Gelinen bu oranların hem şirketler hem de finans sistemi için risk içerdiği uyarıları yapılıyor. Yabancı bir bankanın yönetim kurulu üyesi, "Bu oranlar makul seviyelere çekilmezse, riskli kategorideki sektör ve şirket sayısı o kadar çok artacak ki, yeni kredi kullandırma konusunda kamu bankalarına daha fazla iş düşecek" uyarısını yapıyor.

(EKONOMİST DERGİSİ)