İSTANBUL İhracatçı Birlikleri’ne üye üç ihracatçı birliğinin başkanları ve bu birliklere üye 50 ihracatçı firmanın temsilcileri Tahran’da, İran’a ambargo sonrası ticaret imkanlarını konuşmak için 100’e yakın İranlı firmanın temsilcisiyle buluştu. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkan Vekili Mustafa Çıkrıkçıoğlu, Hububat Yağlı Tohumlar ve Mamülleri İhracatçıları Birliği Başkanı Zekeriya Mete, Mobilya Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ahmet Güleç ile Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Tuncay Sagun ise İran Cumhurbaşkanlığı yetkilileri, Tahran Ticaret Odası ve Irak İthalatçılar Birliği yönetimleriyle görüştü.

TİCARET İÇİN BÜYÜK HAZIRLIK

İran özel sektörünü temsil eden yetkililer ve firma temsilcileri, 2015’te 1.5 milyar dolara kadar gerileyen Türkiye’nin Irak’a ihracatını, kısa sürede 2011 seviyesi olan 3.5 milyar dolara çıkarmanın mümkün olduğunu belirtirken, Irak devlet yetkililerinin daha çok Türkiye’nin Suriye politikasına odaklı mesajlar verdiği öğrenildi. İki tarafın firma yetkilileri arasında 300’e yakın ikili görüşme gerçekleşti. Bazı İranlı firmalar, Türk firmalarına İran’da ortak üretim ya da marka kullanım hakkı teklifinde de bulundu. 

İLK ADIMI ATTIK

Türkiye ve İran arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin, ambargo ve yaptırımların kalkmasından sonra yeni bir döneme gireceğini söyleyen Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Zekeriya Mete “Ambargonun kalkacak olması sektörümüz için önemli fırsatlar yaratıyor. Ambargo sonrası için ilk adımı attık. İran’la ihracatımız istediğimiz seviyelerde değil. Aramızdaki ticari bağlar uluslararası konjonktür nedeniyle kesintiye uğrasa da hiçbir zaman kopmadı. Her şey umduğumuz gibi giderse kısa sürede çok hızlı bir çıkış yakalarız” dedi.  

500 MAĞAZA AÇABİLİRİZ

MOBİLYA, Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ahmet Güleç ise, Türk mobilya sektörünün İran’ın küresel pazara tekrar açılacağı bu dönemi iyi değerlendirmesi gerektiğini belirterek, “Doğru bir pazarlama stratejisi ile bu pazarda yer almalıyız. İran’daki ambargonun kalkması pazarı tekrar canlandıracak, firmalarımız da mağazalarını rahatlıkla açabilecek. Türkiye-İran Tercihli Ticaret Anlaşması’nın (TTA) sağladığı avantajlara bakarak parekende sektöründe üç yıl içinde İran’da, 500 mağaza açabiliriz. Bize ürtak üretim ve marka işbirliği teklifleri de geldi. Sektörümüz için değerlendirme yapacağız” diye konuştu. 
Deniz ürünleriiçin potansiyel İstanbul Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Tuncay Sagun da, İran’da deniz ürünleri tüketiminin henüz kişi başına 3.5 kilo seviyesinde olduğunu ve önümüzdeki yıllarda bu tüketimin hızla artacağını söyledi. Sagun, “Türkiye olarak bu alanda çok işi noktadayız. Avrupa ve ABD’ye deniz ürünleri satıyoruz. Komşumuza neden satmayalım? Yeter ki bürokrasi ve yüksek gümrük duvarları çözümlensin” dedi. 

POTANSİYEL ÇOK YÜKSEK

TİM Başkan Vekili Mustafa Çıkrıkçıoğlu, “İran ile geçmişte çok yüksek ticaret imkanları yakaladık. Ambargo ve kısıtlamalar son yıllarda gerilemeye neden oldu. Türkiye, her zaman İran’ın yanında yer almıştır. Örneğin, nükleer görüşmeler sürecinde ve Birleşmiş Milletler ambargo kararında İran’ı desteklemiştir. Şimdi, sağlam ve uzun süreli sözleşmelerle yeniden ticarete başlamak lazım. Bir başladık mı çok kalıcı ve yüksek ivme yakalamak mümkün” dedi. 

BÜYÜME YÜZDE 5 OLACAK

*İran’ın ekonomisi 2015’te çok yavaşladı. Büyüme 2014’te yüzde 4 olmuştu ancak 2015’te yüzde 0.8 bekleniyor. 
*Ambargo kalkarsa, petrol ve gaz satışı artacak ve büyüme birkaç yol yüzde 5 seyredecek. 
*78 milyonluk ülkenin satın alma paritesine göre kişi başın amilli geliri 16 bin dolar seviyesinde. 
*Üretim-sanayi çok zayıf. 70 milyar dolarlık ithalat yapıyor. 
*Gümrük vergileri çok yüksek olan ülkeye, üretim yatırımı da gelmiyor. Çünkü siyasi nedenlerle ‘güven’ sorunu yaşanıyor. 
*Türkiye ile ticarette Halk Bankası kanalı işliyor. Yakında başka kanallar da açılacağı söyleniyor. (Sadi ÖZDEMİR/Hürriyet)