Genel seçimler öncesindeki 1 aylık süreçte geleneksel olarak yüzde 15’leri aşan ralliler yaşayan Borsa İstanbul’da 1 Kasım öncesindeki 1 aylık yükseliş, giderek artan siyasi tansiyon ve terör saldırılarının etkisiyle yüzde 6.6’da kaldı.

Habertürk'ün haberine göre, birkaç istisnayı görmezden gelirsek, hemen her genel seçime finansal piyasaların ralli yaptığı bir ortamda gidilir. Özellikle seçimler öncesindeki bir aylık süreçte borsaların hızlı yükseldiği, faizlerin ve kurun çakıldığına şahit oluruz. Bu gelenek son dönemde 7 Haziran seçimleriyle bozulmuş ve 7 Haziran seçimleri öncesindeki 1 aylık süreçte Borsa İstanbul’da ralli yaşanmadığı gibi yüzde 0.76’lık bir düşüş de gözlemlenmişti. Ancak bu düşüşte daha doğrusu geleneksel seçim öncesi ralli yaşanmamasında ana etken ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz artırımlarına gideceği beklentileri etkili olmuştu.

2007’DEKİ RALLİ YÜZDE 16 İDİ 

1 Kasım seçimlerine giderken ise Borsa İstanbul son 1 aylık dönemde yüzde 6.6 yükseldi. Hiç kuşkusuz bu artışta FED’in faiz artırımlarına beklenenden çok daha geç başlayacağı etkili olurken, son dönemdeki terör saldırıları ve yükselen siyasi tansiyon yüzde 10- 15’leri bulacak bir geleneksel seçim öncesi rallisinin önüne geçti. Bir anlamda borsanın seçim öncesi rallisi yarım kalmış oldu.

Bundan önceki genel seçimlere bakıldığında, Haziran 2011 seçimleri dışındaki seçimlerde Borsa İstanbul’un seçim öncesi rallileri göze çarpıyor. Borsa İstanbul, Avrupa krizinin gölgesinde gidilen, Haziran 2011 genel seçimleri öncesinde 1 ayda yüzde 4.2 düşüş yaşamış, buna karşın Temmuz 2007 genel seçimleri öncesindeki 1 ayda yüzde 16, Kasım 2002 seçimi öncesindeki 1 ayda ise yüzde 15 ralli yaşamıştı. Yerel seçimler öncesinde de Borsa İstanbul’un ralli geleneği göze çarpıyor. Yolsuzluk ve rüşvet tartışmalarının gölgesinde gidilen Mart 2014 yerel seçimleri öncesindeki 1 ayda borsa yüzde 11 ralli yaparken, yine 29 Mart 2009 yerel seçimleri öncesindeki 1 aylık dönemde de yüzde 7 yükseliş yaşanmıştı.

DOLAR SEÇIM SONRASI 2.70-3.15 ARASINDA DALGALANABİLİR 

Doların sert yükselerek 2.91 TL’nin üzerine çıkmasıyla sabah satıcılı açılan hisse senetleri piyasası, hafta sonu yapılacak seçim sonrasında bir hükümet kurulacağı ve tekrar seçime gidilmeyeceği beklentisiyle yüzde 1’in üzerinde yükseldi. Borsa İstanbul dün yüzde 1.11 yükselişle 79 bin 409 puandan kapandı. Bankacılar seçim sonrasında birkaç hafta gibi kısa vadede bir hükümetin kurulabilmesi olasılığının dolar/TL’yi 2.70-2.80 bandına, yeniden bir seçim ihtimalinin ise 3-3.15’e taşıyabileceğini belirtiyorlar.

7 HAZİRAN’DA RALLİYİ YELLEN KORKUSU ENGELLEMİŞTİ

7 Haziran seçimleri öncesinde borsanın geleneksel seçim rallisi yaşamasına ABD Merkez Bankası FED engel olmuştu. O dönemde tüm dünya piyasaları Janet Yellen başkanlığındaki FED’in faiz artırımlarına başlamasına kesin gözüyle bakıyor ve sermaye akışı gelişmekte olan ülkelerden gelişmiş ülkelere doğru yönelmişti. Doların küresel manada değerlenmesi ve gelişmekte olan ülkelerde yaşanan çalkantıdan Türkiyede payını almış ve mali piyasalarda dalgalanmalar yaşanmıştı. Ancak eylülde faiz artıracağına kesin gözüyle bakılan FED’in, Nisan 2016’dan önce faiz artışına gidemeyeceği neredeyse kesinleşince para tekrar gelişmekte olan ülke piyasalarına doğru yönelince, Borsa İstanbul da bu yükselişten nasibini aldı. Bu sürecin seçim öncesine denk gelmesi de terör saldırıları ve artan siyasi tansiyonun yarattığı kaygılara rağmen borsada bir ralli denemese de, önemli yükselişe neden oldu.

"TL'DEKİ SERT DÜŞÜŞ TÜRK BANKALARININ RİSKİNİ ARTTIRIYOR" 

Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türk Lirası’ndaki sert düşüşün bankaların varlık kalitesi riskini artırdığı uyarısında bulundu. Artan risklere rağmen bankaların finansal ölçümlerinin şu ana kadar iyi olduğunu vurgulayan kuruluş 1 Kasım seçim sonuçlarının Türk bankaları için önemli olacağına işaret etti. Raporda “Siyasi belirsizliğin devam etmesi negatif olacaktır” denildi.

"1 KASIM SONRASI U DÖNÜŞÜ BEKLEMİYORUZ" 

Uluslararası yatırım bankası Morgan Stanley, 1 Kasım seçimleri sonrasında Türkiye’nin ‘yeni normal’inde toptan ve kalıcı bir U dönüşü beklemediklerini bildirdi. 1 Kasım seçimleri için en olası senaryonun koalisyon olduğunu düşünmeye devam ettiklerini belirten banka koalisyon görüşmeleri sürecinin çok tartışmalı olacağını öngördü.

"BİRAZ DA GÖNÜL KÖPRÜSÜ İNŞA EDELİM"

Eski Başbakan Yardımcısı ve AK Parti Ankara milletvekili adayı Ali Babacan, seçimden sonra gönül köprüleri inşa etmeye özen göstereceklerini söyledi. Kral FM’in yayınına konuk olan Babacan, futboldaki sarı kart gibi değerlendirdikleri 7 Haziran seçimlerinden ders aldıklarını ifade etti. Babacan, 1 Kasım seçimlerinin ardından sandıktan tek parti iktidarı çıksa bile kurulacak AK Parti hükümetinin çok daha kucaklayıcı olacağını kaydetti. Vatandaşların 7 Haziran seçimlerinde kendilerine neden “sarı kart” gösterdiklerinin sorulması üzerine Babacan, “Altyapı hizmetleri konusunda çok büyük mesafe kaydettik. Köprüler, yollar yaptık ama bundan sonraki dönemde biraz da gönül köprüleri inşa etmeye özel bir özen göstermemiz gerekiyor” dedi.